جدیت بانک مرکزی در ایجاد بانک های «جامع» و تقسیم بندی بانک ها/ اعطای وام قرض الحسنه توسط بانک های تجاری به ضرر سیستم بانکی نیست

اقتصاد آنلاین؛ اکبر محمودی_ غلامرضا فتحعلی امروز در اولین نشست خبری خود با رسانه‌ها بعد از انتصاب خود به عنوام مدیر عاملی در بانک قرض الحسنه مهر ایران با اشاره به اینکه رسانه‌ها پُل ارتباطی جامعه و حاکمیت هستند گفت: بانک قرض الحسنه مهر ایران در سال ۸۶ با نیت ترویج سنّت قرض الحسنه و کمک به آحاد جامعه و کسب و کار‌های خُرد شکل گرفت.

او ادامه داد: تا سال ۹۷ بانک قرض الحسنه مهر ایران این جوز ادامه دادشت، اما بعد از ۱۱ سال مجوز نامحدودی از سوی بانک مرکزی گرفته شد و تا همین امروز نیز ساری و جاری است.  

سرمایه بانک قرض الحسنه مهر ایران تا دو سال آینده به ۲۰ همت افزایش می یابد

فتحعلی با اشاره به افزایش سرمایه بانک قرض الحسنه مهر ایران در مجمع عمومی فوق العاده روز گذشته گفت: روز گذشته در مجمع عمومی فوق العاده سرمایه بانک قرض الحسنه مهر ایران از ۸.۴ همت به ۱۵ همت افزایش یافت. این اقدام می‌تواند تاب آوری بانک را ارتقاء دهد. هر چند در برنامه بانک است که سرمایه بانک قرض الحسنه مهر ایران تا دو سال آینده به ۲۰ همت افزایش یابد.

مدیر عامل بانک قرض الحسنه مهر ایران با اشاره به اینکه سهامداران این بانک، بانک‌های دولتی هستند و نگاه حرفه‌ای به این موضوع دارند تاکید کرد: افزایش سرمایه از سود انباشت سرمایه بود. پس ما به دنبال این هستیم که منابع را از تهران به استان‌های کم برخوردار منتقل کنیم؛ لذا در برنامه راهبردی موضوع آمایش سرزمینی و حضور پُر رنگ در سایر شهر‌ها پیگیری خواهد شد.  

این بانک ۲۰ میلیون مشتری دارد و هدف رسیدن به عدد ۴۰ میلیون مشتری است

وی با بیان اینکه ترکیب منابع بانک قرض الحسنه مهر ایران، قرض است و همین مساله مزیت رقابتی ما است خاطر نشان کرد: در حال حاضر این بانک ۲۰ میلیون مشتری (یک چهارم جمعیت ایران) دارد و هدف رسیدن به عدد ۴۰ میلیون مشتری است. در تورم ۴۰ درصد توانسته ایم ۴۰۰ همت جذب منابع انجام دهیم.

فتحعلی با بیان اینکه بانک قرض الحسنه مهر ایران در مانده سپرده رتبه هشتم را دارد و، چون نرخ جذب ندارد برای جذب منابع از قرض استفاده می‌کند گفت: بانک قرض الحسنه مهر ایران یک ریال هم برای جذب منابع پرداخت نمی‌کند. تغییرات در مانده سپرده‌ها نیز رتبه پنجم را داریم.  

وی ادامه داد: بانک قرض الحسنه مهر ایران در بانکداری اجتماعی نیز می‌تواند نقش بسزایی داشته باشد. در حوزه اعطای تسهیلات نیز ۳ میلیون و ۷۲۷ هزار فقره وام پرداخت کرده است که ۳۸ درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته است. به هر حال با نرخ تورم سقف تسهیلات افزایش می‌یابد.

به گفته وی، در حوزه اعطای وام ازدواج نیز بانک قرض الحسنه مهر ایران توانسته است ۱۴۴ درصد وام ازدواج پرداخت کند. این آمار نشان می‌دهد که بیش از بودجه مصرف کرده ایم. در حوزه تسهیلات نیز رتبه ۱۱ را داریم.

فتحعلی خاطر نشان کرد: در این تورم هم مسئولیت اجتماعی و هم برای سهامدار ارزش افزوده ایجاد کنیم که در حال حاضر نسبت کفایت سرمایه بانک قرض الحسنه مهر ایران ۹.۹۸ است. در حال حاضر بانک قرض الحسنه مهر ایران دارای ۵۱۳ شعبه است که ۶ درصد آنها در تهران قرار دارند. با توجه به اینکه بیش از ۵۶ درصد منابع کشور در تهران متمرکز است، در نظر داریم منابع بیشتری را به استان‌های کم‌برخوردار منتقل کنیم و در این راستا برنامه آمایش سرزمینی داریم.

او ادامه داد: در سال‌های اخیر، رشد منابع ما چشمگیر بوده است. به‌عنوان مثال، در سال ۱۳۹۸ تا ۱۳۹۹، رشد منابع ما به ۴۷ درصد رسید که بسیار بیشتر از رشد متوسط ۱۸ درصدی سیستم بانکی بود. این رشد، حتی در شرایط سیاست‌های انقباضی بانک مرکزی نیز تحقق پیدا کرده است.  

وی همچنین به اهمیت بانک‌های قرض‌الحسنه در بخش کسب‌وکار‌ها اشاره کرد و گفت: ما به‌عنوان یک بانک قرض‌الحسنه، در ۱۷ سال گذشته ثابت کرده‌ایم که می‌توانیم در حوزه بانکداری اجتماعی و خرد تأثیرگذار باشیم و با کاهش هزینه تأمین مالی، کمک شایانی به بنگاه‌های اقتصادی کوچک کنیم. این امر به‌ویژه در شرایط اقتصادی فعلی که تورم بالاست، می‌تواند هزینه تولید و قیمت تمام‌شده کالا‌ها را کاهش دهد.

رشد تسهیلات و تعداد تسهیلات پرداختی بانک در سال گذشته ۳۸ درصد رشد داشته است

او در خصوص رشد تسهیلات و تعداد تسهیلات پرداختی بانک در سال گذشته که ۳۸ درصد رشد داشته است گفت: این رشد در مقایسه با سال گذشته، نشان‌دهنده موفقیت ما در تأمین مالی نیاز‌های مشتریان است. سقف تسهیلات نیز از ۵۱ میلیون تومان به ۷۵ میلیون تومان افزایش یافته تا بتوانیم با تورم مقابله کرده و به نیاز‌های مشتریان پاسخ دهیم.

فتحعلی اظهار داشت: هدف نهایی ما این است که در کنار ارتقای سطح خدمات به مشتریان، زیرساخت‌های بانکی خود را نیز بهبود بخشیم و به‌طور مستمر در جهت گسترش خدمات و افزایش رضایت مشتریان تلاش کنیم. این امر نه تنها به بهبود وضعیت اقتصادی کشور کمک می‌کند، بلکه در راستای تحقق اهداف نظام جمهوری اسلامی ایران در حوزه مالی و اقتصادی نیز گام‌های مؤثری خواهد بود.

وی در ادامه به وضعیت سپرده‌های بانک اشاره کرد و گفت: سرانه سپرده‌های ما به‌طور متوسط حدود ۷۰۰ میلیارد تومان برای هر شعبه است. این در حالی است که در مقایسه با سایر بانک‌ها، فاصله‌ای در حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد تومان داریم. هدف ما این است که این فاصله را کاهش داده و به‌طور مستمر رشد منابع خود را در این حوزه تقویت کنیم.

مدیرعامل بانک قرض الحسنه مهر ایران در بخش دیگری از صحبت‌های خود به چشم‌انداز سه سال آینده این بانک اشاره کرد و گفت: در برنامه راهبردی جدید خود، هدف داریم که علاوه بر ارتقاء کیفیت خدمات بانکی، به نیاز‌های جدید مشتریان پاسخ دهیم. این تغییرات و تحولات شامل پیشرفت‌های فناوری و استفاده از ابزار‌های نوین است. ما به دنبال آن هستیم که با بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود، از جمله استفاده از فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی و بلاکچین، به‌طور مؤثرتر و کارآمدتر به مشتریان خود خدمات ارائه دهیم.

فتحعلی همچنین به تحولاتی که در نظام بانکداری کشور در حال رخ دادن است اشاره کرد و افزود: در شرایط جدید اقتصادی، که شاخص‌های تورم و نقدینگی به‌طور مستمر تحت مدیریت قرار دارند، بانک‌ها باید خود را با تغییرات و چالش‌های اقتصادی تطبیق دهند. در این راستا، برنامه‌های ما به‌گونه‌ای طراحی شده که ضمن حفظ اصول قرض الحسنه، در عین حال با استفاده از تکنولوژی و نوآوری‌های روز دنیا، به کارایی بیشتر و کاهش هزینه‌ها دست یابیم.

وی با اشاره به تغییرات در نیاز‌های مشتریان نسل جدید توضیح داد: مشتریان امروز دیگر علاقه‌ای به خدمات حضوری ندارند و ترجیح می‌دهند تمامی خدمات بانکی خود را به‌صورت غیرحضوری دریافت کنند. ما در بانک قرض الحسنه مهر ایران این تحول را به‌خوبی درک کرده‌ایم و در حال توسعه زیرساخت‌های دیجیتال برای ارائه خدمات غیرحضوری هستیم.

او به اهمیت توجه به فناوری‌های نوین همچون بلاکچین و ارز‌های دیجیتال اشاره کرد و گفت: بلاکچین یک فناوری نوین است که دفتر کل غیرمتمرکز ایجاد می‌کند و از آن برای ارز‌های دیجیتال استفاده می‌شود. در صورتی که بانک مرکزی مجوز‌هایی را برای بانک‌ها در این حوزه صادر کند، ما آمادگی داریم تا زیرساخت‌های لازم را برای ورود به این بازار فراهم کنیم.

فتحعلی تأکید کرد: ما در بانک قرض الحسنه مهر ایران به دنبال آن هستیم که در این تحولات اقتصادی و فناوری به‌طور مؤثر و مسئولانه عمل کنیم. مهم‌ترین هدف ما این است که همزمان با رشد و توسعه بانک، به مسئولیت اجتماعی خود نیز عمل کرده و در راستای اهداف بلندمدت کشور پیش برویم.

شعب آینده ما ترکیبی از فیزیک و دیجیتال خواهند بود

مدیرعامل بانک قرض الحسنه مهر ایران به تغییرات عمده‌ای که در ساختار شعب این بانک در حال انجام است، اشاره کرد و گفت: شعب آینده ما ترکیبی از فیزیک و دیجیتال خواهند بود. این بدان معناست که سرویس‌های پایه بانکی که معمولاً در شعب ارائه می‌شود، به صورت هم‌زمان از طریق دستگاه‌های خودپرداز و سامانه‌های دیجیتال نیز قابل دسترسی خواهد بود. در این رویکرد جدید، سعی داریم خدمات مشاوره‌ای و مشاوره مدیریت را در قالب خدمات فیس‌توفیس به گروه‌های هدف خود ارائه دهیم.

او همچنین بر لزوم استفاده از فناوری‌های نوین برای ارتقای خدمات تأکید کرد و افزود: برای اینکه بتوانیم این تغییرات را به درستی پیاده‌سازی کنیم، نیازمند زیرساخت‌های قوی و کارکنانی با توانمندی‌های بالاتر هستیم. به همین منظور، باید سازمان و ساختاری را طراحی کنیم که به راحتی قادر به پشتیبانی از این تحولات باشد. در واقع، به‌روزرسانی فناوری‌ها و سیستم‌ها یکی از ارکان اصلی موفقیت ما در این مسیر است.

فتحعلی در ادامه از اهمیت سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری‌های نوین و استفاده از بستر‌های دیجیتال برای تسهیل فرایند‌های بانکی صحبت کرد و توضیح داد: در حال حاضر، بانک‌ها دیگر تنها بر بستر فیزیکی فعالیت نمی‌کنند و نیاز است که خدمات دیجیتال به عنوان یکی از ارکان اصلی بانکداری معرفی شوند. ما نیز در بانک قرض الحسنه مهر ایران قصد داریم با به‌کارگیری سامانه‌های پیشرفته، خدمات دیجیتال خود را گسترش دهیم.

فتحعلی به ضرورت توجه به برنامه‌های راهبردی برای سه سال آینده بانک قرض الحسنه مهر ایران اشاره کرد و افزود: ما در حال تدوین برنامه راهبردی خود برای سه سال آینده هستیم تا بتوانیم با هماهنگی کامل و با استفاده از ظرفیت‌های موجود، خدمات خود را بهبود بخشیم. بدون تردید، تطبیق با تغییرات سریع اقتصادی و تکنولوژیکی یکی از چالش‌های اصلی است که برای حفظ جایگاه خود در بازار باید به آن توجه ویژه داشته باشیم.

هر گونه وام فروشی تخلف شعبه است

او با تاکید بر اینکه وام فروشی ممنوع است گفت: اگر انتقال وام به خانواده درجه یک صورت بگیرد مشکلی نیست، اما در غیر این صورت هر گونه وام فروشی تخلف شعبه بوده است.

فتحعلی با اشاره به اینکه شعب ارزی به زودی راه اندازی خواهد شد، گفت: این شعب هم با محوریت توسعه سبد محصولات بانک قرض الحسنه مهر خواهد بود.

قرار است سال آینده ۶ شعبه ارزی در تهران راه اندازی شود

او در پاسخ به این پرسش خبرنگار «اقتصاد آنلاین» که این شعب ارزی تنها در تهران خواهد بود؟ گفت: قرار است سال آینده ۶ شعبه ارزی در تهران راه اندازی شود. البته علاوه بر تهران در ۳ سال آینده در اصفهان، مشهد و تبریز نیز قرار است این اقدام صورت بگیرد. البته در برخی استان‌ها مثل بوشهر و بندرعباس که ظرفیت پتانسیل شعب ارز را دارند نیز راه اندازی خواهد شد.  

فتحعلی در پاسخ به این پرسش خبرنگار «اقتصاد آنلاین» که پرسید آیا بانک‌های تجاری می‌توانند وام قرض الحسنه اعطا کنند؟ گفت: بانک مرکزی به دنبال این است که بانک‌ها تخصصی شوند. یعنی اینکه مشخص می‌شود که بانک تجاری در چه حوزه‌ای باید باشد؟ جزئیات آنرا می‌توانید از بانک مرکزی بپرسید.  

او ادامه داد:، اما از بابت بانک قرض الحسنه، دستورالعمل آن به صورت پیش نویس تهیه شده است که دنبال این هستیم که حوزه نظارت و در حوزه اقتصادی با هماهنگی بانک مرکزی باشد. به هر حال اشراف دوستان در کلان موضوع و حوزه سیاستگذاری که آنها دارند ما نداریم.

مدیر عامل بانک قرض الحسنه مهر ایران ادامه داد: پیش نویس این دستورالعمل را دوستان با رغبت به ما دادند و اعلام کردند که شما به عنوان بازیگر در این بانک در سیستم بانکی دنبال می‌کنید و تجربه می‌کنید نظریات خود را اعلام کنید. این نگاه یک نگاه مشارکتی است و بانک قرض الحسنه مهر ایران می‌تواند رقم بزند. ما احساس می‌کنیم که رقابت یک نوع چالش است و چالش هم یک جذابیت دارد تا بتوانیم در وضعیت چالشی مشتریان خود را جذب کنیم.  

اعطای وام قرض الحسنه از سوی بانک های تجاری می‌تواند به نفع سیستم بانکی باشد

او در پاسخ به این پرسش که ورود بانک‌های تجاری به اعطای وام قرض الحسنه می‌تواند به نفع سیستم بانکی باشد؟ گفت: بله می‌تواند به نفع سیستم بانکی باشد. آنطور که شنیده ایم بانک‌ها به سه دسته تقسیم می‌شوند بانک‌ها یا تخصصی می‌شوند و یا قرض الحسنه و یا تجاری و جامع می‌شوند. آن بانکی که تخصصی می‌شوند می‌رود در حوزه تخصصی خود به عنوان مثال مسکن و یا صنعت فعالیت می‌کند.  

فتحعلی ادامه داد: بانک‌های قرض الحسنه نیز که مشخص هستند و تعداد آنها مشخص است. بانک‌های تجاری هم به نقاطی ورود می‌کنند که این دو بانک نباید باشند.  

او تاکید کرد: بانک جامع هم وارد نقاطی می‌شوند که همه این موارد را داشته باشد. به هر حال به نوع دسته بندی و ریسک‌ها و نکاتی است که بانک مرکزی دارد و با حساسیت دنبال می‌شود و سال آینده تصور می‌کنم یکی از موضوعاتی باشد که رئیس کل بانک مرکزی حتما در دستور کار خود قرار خواهد داد تا بتواند عملیاتی کند.