آسمان با پروازهای اخیر قهر کرد / چند سقوط هواپیما در مدت کوتاه

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل مهر، هفته دوم دی‌ماه هم به پایان رسید؛ هفته‌ای که پایانش با پنجمین سالگرد سردار حاج قاسم سلیمانی و اولین سالگرد شهدای کرمان گره خورد. هفته‌ای که دختری با کاپشن صورتی و گوشواره‌های قلبی، تصویری از مظلومیت و اندوه را دوباره به یادها آورد.

علاوه بر این‌ها، در این هفته دلار مرز ۸۰ هزار تومان را رد کرد و ارزش حداقل مزد کارگر به کمتر از قیمت ربع سکه رسید؛ رقمی که حال و هوای سفره‌های کارگران را بیشتر از همیشه تحت‌الشعاع قرار داد. اما ماجرا فقط به زمین ختم نشد؛ آسمان هم در این هفته سهم خود از خبرسازی را داشت و هواپیماهای مختلف در نقاط مختلف سقوط کردند. این گزارش، مروری است بر مهم‌ترین خبرهای هفته‌ای که گذشت؛ هفته‌ای پر از حوادث، یادها و شاید هشدارها.

حقابه ایران، قربانی سیاست‌های آبی طالبان

در روزهای اخیر، اخبار ناگواری از مرزهای افغانستان و پاکستان به گوش می‌رسد. گزارش‌ها حاکی از آن است که درگیری‌های شدید میان نیروهای مرزبانی پاکستان و طالبان به وقوع پیوسته و نتیجه آن جان باختن ۱۹ نیروی نظامی پاکستانی و سه افغانستانی بوده است. تصاویر منتشر شده از یورش طالبان به روستاهای مرزی پاکستان، عمق این تنش‌ها را نشان می‌دهد. منابع افغانستانی نیز تأیید کرده‌اند که برخی پایگاه‌های نظامیان پاکستانی در این درگیری‌ها به آتش کشیده شده است و این وضعیت ناپایدار، تنش‌های قدیمی میان دو کشور را وارد مرحله‌ای تازه کرده است.

هم‌زمان، طالبان بحران‌سازی‌های دیگری را نیز در دستور کار قرار داده است. سد «پاشدان»، یکی از تازه‌ترین پروژه‌های این گروه بر روی رودخانه «هریرود»، اکنون جریان آب این رودخانه را به سمت ایران و ترکمنستان متوقف کرده است. این سد که به تازگی آب‌گیری شده، نگرانی‌های جدی برای تأمین آب میلیون‌ها نفر در استان خراسان رضوی ایجاد کرده است. همچنین، در مسیر رودخانه هیرمند، طالبان با تعریض کانال‌های انحرافی سد کمال‌خان، آب را به شوره‌زار گودزره هدایت کرده و حقابه تاریخی ایران را نادیده گرفته است. این اقدامات، خاطره سیاست‌های ترکیه در مسدودسازی منابع آبی به ضرر کشورهای همسایه را زنده می‌کند و نشانه‌ای از نگاه استراتژیک طالبان به آب به عنوان ابزاری برای فشار سیاسی است.

از سوی دیگر، قوانین سخت‌گیرانه طالبان در امور اجتماعی و فرهنگی همچنان ادامه دارد. اخیراً رهبر طالبان دستور داده که ساخت پنجره‌هایی که از آنها زنان در خانه‌های همسایه قابل مشاهده باشند، ممنوع شود. در این فرمان، حتی برای خانه‌های ساخته‌شده نیز راهکارهایی ارائه شده تا دید احتمالی از بین برود. این گونه قوانین، سبک زندگی مردم افغانستان را بیش از پیش تحت کنترل قرار داده و فضای اجتماعی این کشور را محدودتر کرده است.

در این میان، حضور کشورهای منطقه نظیر ترکیه و آذربایجان در پروژه‌های زیرساختی افغانستان نیز به چشم می‌خورد. آنها با سرمایه‌گذاری‌های گسترده در سدسازی و دیگر پروژه‌ها، منافع خود را در این کشور دنبال می‌کنند. در این فضا، برخی از سیاست‌مداران ایرانی نیز نگاه انتقادی به رویکردهای گذشته داشته و معتقدند عدم اتخاذ سیاست‌های جامع در قبال طالبان، خسارت‌های زیادی به همراه داشته است. این در حالی است که مسئله مهاجران افغان نیز به یکی از مهم‌ترین چالش‌های داخلی ایران تبدیل شده است. وزیر کشور اعلام کرده که لایحه تشکیل سازمان ملی مهاجرت برای مدیریت بهتر این موضوع در حال تدوین است و به زودی به مجلس ارائه خواهد شد.

سقوط پشت سقوط

در روزهای اخیر، حادثه‌ای تلخ و پرسروصدا در آسمان آذربایجان اتفاق افتاد که همچنان در کانون توجه‌ها قرار دارد. هواپیمای مسافربری این کشور در حالی که بر فراز حریم هوایی روسیه پرواز می‌کرد، ناگهان هدف موشک قرار گرفت و سقوط کرد. رئیس‌جمهور آذربایجان با ابراز شگفتی از روایت‌های ضدونقیض مقامات روسیه، خواستار عذرخواهی رسمی و پرداخت غرامت از سوی مسکو شد. این حادثه، با تمامی جنبه‌های تراژیک و سیاسی‌اش، تنها یکی از حلقه‌های زنجیره‌ای از رویدادهای هوایی مرگبار در روزهای اخیر است.

تنها چند روز پس از این سقوط، در کره جنوبی فاجعه‌ای دیگر رقم خورد. هواپیمای مسافربری شرکت «ججو ایر»، که از تایلند عازم کره جنوبی بود، در لحظه فرود در فرودگاه «موان» به دلیل باز نشدن چرخ‌هایش از باند خارج شد و به دیواره برخورد کرد. تصاویری که از این لحظات منتشر شده، آشفتگی و وحشت را در میان سرنشینان به تصویر می‌کشد. از ۱۸۱ مسافر و خدمه این هواپیما، تنها دو نفر زنده ماندند و این سانحه به یکی از تلخ‌ترین فجایع هوایی سال تبدیل شد. مدیرعامل شرکت هواپیمایی با پذیرفتن مسئولیت این حادثه، تنها چند ساعت پس از وقوع آن رسماً عذرخواهی کرد.

اما این پایان داستان نبود. در همان روزها، کانادا نیز شاهد حادثه‌ای مشابه بود. در فرودگاه «هالیفاکس»، یک هواپیمای مسافربری به دلیل شکستگی ارابه فرود، ناچار به فرودی سخت و اضطراری شد. اگرچه خوشبختانه این حادثه بدون تلفات جانی به پایان رسید، اما به سرعت به موجی از نگرانی‌ها درباره ایمنی هواپیماها در سطح جهانی دامن زد. همچنین، در نروژ یک بوئینگ ۷۳۷ خطوط هوایی KLM، به دلیل نقص سیستم هیدرولیک، از باند فرودگاه اسلو خارج شد. حادثه‌ای که، هرچند تلفات یا خسارات جانی نداشت، اما نشان از زنجیره‌ای از مشکلات فنی داشت که در روزهای اخیر گریبان‌گیر خطوط هوایی در سراسر جهان شده است.

سواحل امارات نیز از این حوادث بی‌نصیب نماند. سقوط یک هواپیمای سبک متعلق به باشگاه ورزشی الجزیره در سواحل راس‌الخیمه، جان خلبان و همراهش را گرفت. رسانه‌های آمریکایی از حادثه‌ای دیگر در شهر «فولرتون» کالیفرنیا خبر دادند. یک هواپیمای سبک در این شهر به ساختمانی برخورد کرد و در نتیجه آن، دو نفر جان خود را از دست دادند و ۱۸ نفر دیگر زخمی شدند. حوادث هوایی این روزها انگار تمامی ندارند. از فرود نافرجام یک هواپیما در اشتوتگارت آلمان تا تلاش برج مراقبت فرودگاه لس‌آنجلس برای جلوگیری از یک برخورد هوایی، هر یک از این وقایع انگار قطعه‌ای از دومینویی است که به شکلی عجیب و متوالی در حال فرو ریختن است.

سال ۲۰۲۴ به سرعت در حال تبدیل شدن به یکی از مرگبارترین سال‌های هوایی در دهه اخیر است. تنها در چند روز اخیر، چندین سانحه هوایی رخ داده و آمارهای منتشر شده نشان می‌دهند که تاکنون ۱۹ حادثه هوایی در این سال به ثبت رسیده است. این زنجیره وقایع، علاوه بر جان‌هایی که از دست رفته، اعتماد عمومی به ایمنی سفرهای هوایی را نیز به شدت تحت تأثیر قرار داده است و بر ضرورت نظارت‌های دقیق‌تر و استانداردسازی در صنعت هوانوردی تأکید می‌کند.

آخرین قدم‌های ابوصفیه

در روزهای اخیر، اخبار و حوادث مرتبط با اسرائیل و فلسطین بار دیگر نگاه‌ها را به این منطقه متشنج جلب کرده است. از «تورنتو» کانادا تا خیابان‌های غزه، روایت‌هایی تلخ و تکان‌دهنده در جریان است. در یکی از تازه‌ترین اقدامات اعتراضی، بنری در شهر تورنتو نصب شد که خواستار دستگیری بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، به دلیل جنایات جنگی است.

از میان تمام اخبار تلخ این روزها، تصویری که بیش از همه دل‌ها را لرزاند، تصویر نوزادی ۲۰ روزه در غزه بود که بر اثر سرمای شدید جان خود را از دست داد. این نوزاد، نماد هزاران کودک بی‌پناه و بی‌گناهی است که قربانی شرایط بی‌رحمانه‌ای می‌شوند که هیچ نقشی در شکل‌گیری آن نداشته‌اند. فعالان حقوق بشر از سراسر جهان، با اشاره به این تصویر، این تراژدی را تلنگری برای وجدان بشری خوانده‌اند. یکی از فعالان نیویورکی با انتشار این عکس نوشت: «این تصویر باید صفحه اول تمام روزنامه‌های جهان باشد. نوزادان فلسطینی امروز یخ زدند و مردند!» او این جمله را فریادی برای توجه جهانی به این بحران انسانی قرار داد.

در این میان، اخباری از هک شدن حساب کاربری شرکت «فورد» شرکت خودروسازی چندملیتی آمریکایی است در شبکه اجتماعی ایکس منتشر شد. گفته می‌شود که این حساب به دلیل انتشار پست‌هایی در حمایت از فلسطین هدف حمله قرار گرفته است. شرکت فورد با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که این پست‌ها از سوی این شرکت بارگذاری نشده و حساب مذکور موقتاً هک شده است.

در نهایت، یکی دیگر از تصاویر تکان‌دهنده اخیر، آخرین عکس دکتر «حسام ابوصفیه»، رئیس بیمارستان «کمال عدوان» در شمال غزه است. او در حالی که به سمت تانک‌های اسرائیلی در حال حرکت بود، بازداشت شد. پیش از این، ارتش اسرائیل بیمارستان را تخلیه و به آتش کشیده بود. تمامی کارکنان و بیماران نیز دستگیر شده‌اند. این تصویر نمادی است از ظلمی که بر مردم غزه روا داشته می‌شود و بی‌توجهی جهانی به این فاجعه انسانی.

سوئیت‌های آزادی؛ تماشا با طعم وی‌آی‌پی!

در روزهای اخیر، ماجرای سوئیت‌های خانوادگی در ورزشگاه آزادی توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. این سوئیت‌ها که در بخش غربی استادیوم و مشرف به زمین چمن ساخته شده‌اند، در ابتدا گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر اختصاص آن‌ها به مقامات را برانگیخت. اما مدیر مجموعه ورزشگاه آزادی، «مهدی نصیبی»، ضمن رد این شایعات، اعلام کرد که این سوئیت‌ها بخشی از تغییرات ساختاری مجموعه هستند و سازوکار واگذاری آن‌ها توسط وزارت ورزش تعیین خواهد شد. او با اشاره به استانداردهای بین‌المللی تأکید کرد: «همه استادیوم‌های دنیا چنین سوئیت‌هایی دارند، اما ما با توجه به محدودیت‌ها، تنها توانستیم ۵ مورد ایجاد کنیم.»

اما حاشیه‌های ورزش به همین‌جا ختم نمی‌شود. در فضایی دیگر، «حسین رسولی»، قهرمان دوومیدانی بازی‌های آسیایی هانگژو، از رفتار نامناسب مسئولان فدراسیون دوومیدانی گلایه کرد. او در ویدئویی که در صفحه شخصی‌اش منتشر کرد، از جلسه‌ای صحبت کرد که به دلیل انتقادات اخیرش از شرایط فدراسیون برگزار شده بود. رسولی گفت: «در آن جلسه با من مثل یک متهم رفتار شد. بعد از جلسه هم برای تمرین به ورزشگاه رفتم، اما نگهبان اجازه ورود نداد. انگار دنیا روی سرم خراب شد.»

در همین حال، فوتبال نیز روزهای شلوغی را پشت سر می‌گذارد. از شرط کریم باقری برای ادامه سرمربی‌گری پرسپولیس که آن را منوط به تقویت کادر فنی کرده است، تا صحبت‌های کفاشیان درباره احتمال بازگشتش به فدراسیون فوتبال. رئیس اسبق فدراسیون گفت: «اگر مهدی تاج در انتخابات شرکت کند، نیازی به حضور من نیست. اما اگر او ثبت‌نام نکند، به قصد کمک به فوتبال ایران وارد رقابت می‌شوم.»

از سوی دیگر، تصمیم جدید «فیفا» درباره VAR نیز بحث‌برانگیز شده است. طبق گزارش نشریه اسپانیایی «موندو دپورتیوو»، فیفا قصد دارد اتاق‌های VAR را حذف کرده و مسئولیت بررسی تصاویر را به داور وسط واگذار کند. هر تیم تنها دو بار در هر بازی می‌تواند درخواست بازبینی کند، تغییری که ممکن است داوری فوتبال را متحول کند.

اما شاید یکی از عجیب‌ترین خبرها، مربوط به بازی‌های المپیک پاریس باشد. تصاویر منتشرشده از مدال‌های المپیک که با زنگ‌زدگی و کیفیت پایین همراه بوده‌اند، موجی از انتقادات را در میان قهرمانان برانگیخته است. این مدال‌ها، که تنها چند ماه از اهدای آن‌ها می‌گذرد، دست‌به‌دست میان ورزشکاران و رسانه‌ها می‌چرخد و کیفیت پایین آن‌ها نقل مجالس شده است.