بررسی وضعیت سهام بورس و صندوق‌های سهامی در ایران!
در هفته‌های اخیر، بازار سهام در ایران رشد قابل توجهی پیدا کرده است و شاخص کل از نیمه آبان امسال تا ۵ دی ماه بیش از ۴۰ درصد افزایش یافته است. این رشد چشمگیر باعث شده است تا دوباره بازار سهام و سرمایه‌گذاری در آن بر سر زبان‌ها بیفتد و بسیاری از افراد به این فکر کنند که دوران رشد بازار سهام فرارسیده است یا بازار سهام ممکن است پس از مدتی باز هم با افت روبرو شود؟ به همین دلیل بررسی وضعیت بازار سهام و صندوق‌های سهامی در روزهای فعلی اهمیت زیادی دارد.
صندوق‌های سهامی، ابزار کم‌ریسک‌تر برای سرمایه‌گذاری در سهام!
اگر نگاهی به بازدهی بازارهای مختلف بیندازیم، خواهیم دید که در بلندمدت بازار سهام بالاترین بازدهی را در مقایسه با بقیه بازارها داشته است. با این حال، بسیاری از کسانی که تجربه ورود به بازار سهام در سال‌های گذشته را داشتند اما فاقد شناخت خوب از این بازار هستند، ممکن است در این بازار با مشکلاتی روبرو باشند. دلیل اصلی مشکلات آنها تا حدودی به دیدگاه افراد و عدم آشنایی آنان با ابزارهای مالی متنوع برمی‌گردد.
برای ورود به بازار سهام، به طور کلی دو راه وجود دارد که راه نخست مستقیم است و انتخاب و خریدن سهام شرکت‌های مورد نظر از سوی خود فرد صورت می‌گیرد. راه دوم به روش سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در سهام معروف است و در آن فرد اقدام به انتخاب یک صندوق سهامی می‌کند. صندوق سهامی پس از این که سرمایه افراد را جمع‌آوری کرد، آنها را با صلاحدید یک مدیر متخصص صرف خرید سهام شرکت‌های مناسب می‌کند. مدیر صندوق هر جا لازم باشد و درست بداند، اقدام به خرید و فروش سهام موجود در سبد صندوق می‌کند و سهام موجود در آن یا حتی ترکیب را تغییر می‌دهد. این کار باعث می‌شود تا کسانی که مایل به ورود به بازار سهام و بهره‌مند شدن از سود آن هستند، به راحتی سرمایه‌گذاری کنند و نیازی به صرف وقت یا داشتن دانش تحلیل بازار و سهام شرکت‌های مختلف نداشته باشند. این کار کم‌ریسک‌تر هم هست چرا که صندوق‌های سهامی و مدیران آنها اصولی مانند متنوع‌سازی در دارایی را رعایت می‌کنند و سواد تحلیلی بسیار خوبی دارند.
وضعیت فعلی بازار سهام و صندوق‌های سهامی
برای این که بدانیم وضعیت فعلی بازار سهام چگونه است، کافی است به چند نکته از جمله ارزش معاملات، بازدهی و روند شاخص کل و شاخص هم‌وزن و متغیرهای اثرگذار بر بازار سهام توجه کنیم. شرایط کلی بازار سهام روی صندوق‌های سرمایه‌گذاری تاثیر می‌گذارد و به همین دلیل اگر وضعیت بازار سهام خوب باشد، صندوق‌های سهامی معتبر هم وضعیت خوبی خواهند داشت. در حال حاضر، صندوق‌های سهامی و بازار سهام به طور کلی وضعیت خوبی دارند. مروری هم که بر بازدهی و روند شاخص کل داشتیم، نشان می‌دهد بازار سهام شرایط خوشایندی دارد.
در همین بازه زمانی شاخص هم‌وزن نیز کمی کمتر از 29 درصد رشد کرده است که این عدد هم جذاب است. این رشد قابل توجه پس از کمتر شدن نااطمینانی‌ها در منطقه رخ داد.صرف نظر از بازدهی قابل توجه روزهای اخیر، ارزش و حجم معاملات بازار سهام نیز افزایش زیادی پیدا کرده است. این معیارها نشان می‌دهد که وضع فعلی بازار سهام و سرمایه‌گذاری در آن مناسب است. علاوه بر این، نگاهی به نرخ ارز هم این دیدگاه را که بازار سهام وضعیت مناسبی دارد، تایید می‌کند. البته این به معنی آن نیست که همه صندوق‌ها به یک میزان برای سرمایه‌گذاری مناسبند.
آینده بازار سهام و صندوق‌های سهامی
آینده بازار سهام با توجه به شرایط فعلی مثبت و صعودی به نظر می‌رسد. با این حال، به طور کلی ممکن است با دو سناریو روبرو باشیم. اولین سناریو این است که با توجه به این که شاخص کل بازار سهام به دلیل این که در مدت 50 روز رشد قابل توجهی داشته است، با اصلاحی جزیی در روزهای آتی همراه باشد. هرچند این اصلاح اندک و گذرا خواهد بود و پس از آن مرحله بعدی رشد آغاز می‌شود. سناریوی دوم این است که با توجه به بالا رفتن نرخ ارز در روزهای اخیر، فعلا بازار سهام و صندوق‌های سهامی از این وضعیت تبعیت کنند و آنها نیز مسیر صعودی را ادامه دهند. در این صورت اصلاح به زمانی دیگر موکول می‌شود.
در کنار این دو سناریو باید به دو نکته مهم نیز توجه داشت. نخستین مورد تاثیر نااطمینانی‌های منطقه بر بازار سهام است. اگر شرایط به همین نحو باقی بماند، بازار سهام در کل مسیر صعودی خواهد داشت. از سوی دیگر، انتظارات تورمی نیز نقش مهمی در آینده بازار سهام دارند. این موضوع از ماه آینده یعنی بهمن ماه می‌تواند پررنگ‌تر شود. انتظارات تورمی بالاتر موجب رشد شاخص کل می‌شود اما تثبیت این انتظارات ممکن است شدت صعود بازار سهام را کمتر کند.
چند نکته برای خرید یک صندوق سهامی مناسب!
صندوق‌های سهامی انواع و دسته‌بندی‌های مختلفی دارند. این دسته‌ها شامل صندوق‌های اهرمی، صندوق‌های بخشی، صندوق‌های سهامی عادی و صندوق‌های شاخصی هستند. صندوق‌های اهرمی و بخشی به دلیل این که بیشتر روی یک بخش یا صنعت خاص متمرکز می‌شوند، ریسک بالاتری هم دارند. صندوق‌های بخشی باید با توجه به هدفشان انتخاب شوند. مثلا اگر شما پتانسیل رشد شاخص هم‌وزن در بلندمدت را دنبال می‌کنید و می‌خواهید به اندازه آن سود کسب کنید، بهتر است صندوق شاخصی هم وزن کیان را بخرید اما اگر می‌خواهید به اندازه رشد شاخص کل سود کنید، صندوق‌هایی مانند آرام را انتخاب کنید.
در مورد صندوق‌های عادی نیز باید به پورتفو و بازدهی و نوسانات آنها توجه کنید. صندوق‌های سهامی عادی و شاخصی معمولا به اندازه صندوق‌های اهرمی و بخشی ریسک ندارند. در جدول زیر پرسودترین صندوق‌های سهامی شش ماه اخیر در دسته‌های صدور و ابطالی و قابل معامله در بورس نشان داده شده‌اند. بازه شش ماهه برای صندوق‌های صدور و ابطالی تا 4 دی ماه و برای صندوق‌های قابل معامله تا 5 دی ماه در نظر گرفته شده‌اند.
دو نکته بسیار مهم دیگر در مورد انتخاب یک صندوق سرمایه‌گذاری مناسب این است که پیش از خرید به NAV یا خالص ارزش دارایی هر واحد صندوق توجه کنید و شرایط کلی بازار را نیز در نظر بگیرید. به طور کلی اگر قیمت NAV هر واحد اختلاف زیادی با قیمت معاملاتی داشت و کمتر از آن بود، بهتر است به دنبال صندوق دیگری باشید.
