نبرد نابرابر صادرات دیجیتال ایران با تحریم‌ها / چه فرصت‌هایی پیش روی صادرات دیجیتال قرار دارد؟

به گزارش اقتصادآنلاین، مهرین نظری: در دنیای امروز، اقتصاد دیجیتال به یکی از مهم‌ترین محرک‌های رشد اقتصادی کشور‌ها تبدیل شده است. ایران، با وجود تحریم‌های بین‌المللی و محدودیت‌های متعدد، توانسته در حوزه‌هایی نظیر توسعه نرم‌افزار، بازی‌های ویدئویی، اپلیکیشن‌های موبایل و خدمات فناوری اطلاعات (IT) پیشرفت‌های چشمگیری داشته باشد. اما آیا این توانمندی‌ها می‌توانند ایران را به یکی از صادرکنندگان اصلی محصولات دیجیتال تبدیل کنند؟

رشد بازار دیجیتال ایران

بر اساس گزارش سازمان فناوری اطلاعات ایران، صادرات محصولات و خدمات دیجیتال ایران در سال ۱۴۰۰ بیش از ۵۰۰ میلیون دلار بوده است. این رقم در مقایسه با بسیاری از کشور‌های منطقه، از جمله ترکیه و امارات متحده عربی، هنوز جای کار دارد، اما نشان‌دهنده ظرفیت بالای کشور در این زمینه است.

یکی از حوزه‌هایی که ایران در آن پیشرفت‌های چشمگیری داشته، تولید بازی‌های ویدئویی است. به‌عنوان مثال، بازی "پرسیتی" که توسط استودیو داخلی تولید شده، توانسته در بازار‌های بین‌المللی موفقیت‌های زیادی کسب کند. همچنین، خدمات فناوری اطلاعات ایران، به‌ویژه در زمینه‌های امنیت سایبری و توسعه نرم‌افزار‌های کاربردی، به بازار‌های خارجی راه پیدا کرده است.

فرصت‌های صادرات دیجیتال

ایران با داشتن نیروی کار جوان و ماهر، هزینه‌های پایین تولید و تقاضای رو به رشد برای محصولات و خدمات دیجیتال در بازار‌های منطقه‌ای و جهانی، از مزایای رقابتی چشمگیری برخوردار است. کشور‌های همسایه مانند عراق، افغانستان و کشور‌های آسیای میانه از جمله بازار‌های هدف بالقوه برای محصولات دیجیتال ایرانی هستند.

به‌عنوان نمونه، اپلیکیشن‌های ایرانی در حوزه‌هایی مانند آموزش آنلاین، خدمات مالی و سلامت الکترونیک می‌توانند در این کشور‌ها با استقبال روبرو شوند. همچنین، بازی‌های ویدئویی ایرانی که با فرهنگ منطقه سازگاری دارند، قابلیت جذب کاربران بیشتری را دارند.

چالش‌های پیش روی صادرات دیجیتال

با وجود فرصت‌های بی‌شمار، صادرات محصولات دیجیتال ایران با چالش‌هایی مواجه است. یکی از اصلی‌ترین موانع، تحریم‌های بین‌المللی است که دسترسی به بازار‌های جهانی و پرداخت‌های بین‌المللی را دشوار کرده است. بسیاری از شرکت‌های ایرانی به دلیل محدودیت‌های مالی و بانکی، قادر به انجام تراکنش‌های بین‌المللی نیستند و این موضوع رقابت‌پذیری آنها را کاهش می‌دهد.

علاوه بر این، نبود زیرساخت‌های لازم برای پشتیبانی از صادرات دیجیتال یکی دیگر از مشکلات اساسی است. به‌عنوان مثال، سرعت پایین اینترنت و محدودیت‌های دسترسی به ابزار‌های بین‌المللی توسعه نرم‌افزار، از جمله مواردی هستند که سرعت رشد این بخش را کند کرده‌اند.

راهکار‌ها برای تقویت صادرات دیجیتال

برای رفع چالش‌ها و بهره‌برداری از فرصت‌ها، نیاز به اتخاذ سیاست‌های حمایتی و برنامه‌ریزی دقیق وجود دارد. یکی از اقدامات مهم می‌تواند تسهیل در روند پرداخت‌های بین‌المللی باشد. ایجاد پلتفرم‌های مالی داخلی که امکان انتقال ارز برای شرکت‌های فعال در حوزه دیجیتال را فراهم کنند، می‌تواند به توسعه صادرات کمک کند.

همچنین، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های فناوری اطلاعات، از جمله توسعه اینترنت پرسرعت و ارتقای دیتاسنترها، می‌تواند به افزایش ظرفیت صادرات محصولات دیجیتال کمک کند. دولت و بخش خصوصی می‌توانند با همکاری یکدیگر، بستری مناسب برای رشد شرکت‌های دیجیتال فراهم آورند.

موفقیت‌های داخلی به عنوان نمونه‌ای از توانمندی‌ها

یکی از نمونه‌های موفق صادرات دیجیتال ایران، شرکت فناپ است که در زمینه ارائه خدمات مالی و فناوری اطلاعات فعالیت می‌کند. این شرکت توانسته در پروژه‌های بین‌المللی مشارکت داشته باشد و خدمات خود را به کشور‌های منطقه ارائه دهد. موفقیت این شرکت نشان می‌دهد که با برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری مناسب، می‌توان موانع را پشت سر گذاشت و در بازار‌های جهانی رقابت کرد.

صادرات محصولات دیجیتال ایرانی می‌تواند به یکی از ارکان اصلی اقتصاد غیرنفتی کشور تبدیل شود. با وجود چالش‌های موجود، فرصت‌های بسیاری برای توسعه این بخش وجود دارد. دولت، بخش خصوصی و استارت‌آپ‌ها می‌توانند با همکاری و برنامه‌ریزی مناسب، ایران را به یکی از بازیگران اصلی در بازار‌های بین‌المللی محصولات دیجیتال تبدیل کنند. توجه به زیرساخت‌ها، رفع موانع مالی و بهره‌برداری از مزایای رقابتی می‌تواند این هدف را محقق کند.