نابودی برج‌های بلند با خطای انسان‌ها

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از فرارو، ریزش ناگهانی ساختمان‌های عظیم باعث بروز فجایع بی‌شماری در طول تاریخ شده است. سازه‌هایی که برای آرامش و آسایش مردم در سراسر جهان ساخته شده است گاهی در کمتر از ۱۰ ثانیه فرو ریختند. چه دلایلی داشته است که ساختمان‌ها سقوط کردند؟ خطای انسانی چقدر در این ریزش‌ها نقش داشته است؟ عوامل متعددی می‌توانند باعث بروز حوادث در سازه‌های بلند شوند، اما تحقیقات نشان می‌دهد که یکی از این عوامل، نوعی خطا است که تأثیر بیشتری دارد.

ساختمان رونان پوینت لندن

در شرق لندن در ۱۶ می ۱۹۶۸ یک جرقه ناگهانی باعث فروریختن یک ساختمان ۲۲ طبقه شد. آیوی هاج، به تازگی خانه اش را از سازنده تحویل گرفته بود، صبح زود بیدار شد تا برای خودش یک چای درست کند، اما هنگامی که اجاق را روشن کرد، جرقه ناشی از نشت گاز انفجاری ویرانگر به دنبال داشت. دیوارهای حمال و ستون‌های نگه دارنده از هم گسستند و طبقات مانند دومینو یکی‌یکی پایین آمدند تا در طبقه زیر زمین آرام گرفتند. زمانی که رونان سقوط کرد ۲۰۶ نفر درآن ساکن بودند؛ اما در کمال تعجب فقط چهار نفر کشته شد. اتصالات ضعیف دیوارها و ستون‌های مهندسی باعث شد یکی از جدیدترین برج‌های لندن در زمان خودش ناگهان از صحنه گیتی محو شود.

هتل نیوورلد سنگاپور

در ۱۵ مارس ۱۹۸۶ تمام شش طبقه هتل نیو ورد در کمتر از ۶۰ ثانیه فروریخت. این ساختمان دارای یک هتل، بانک و کلوپ شبانه بود که همگی با انبوهی از سنگ و فلز پیچ خورده بودند ناگهان متلاشی شدند و ۵۰ نفر را بلعید. جنازه بسیاری از آنها نیز هیچ گاه پیدا نشد. پس از بررسی‌ها، محققان یک خطای فاحش را کشف کردند. مهندس سازه محاسبه وزن ساختمان را نادیده گرفته بود، در نتیجه نیوورلد آنقدر قوی نبود که بتواند خود را حفظ کند. در واقع هتل نیوورلد از همان ابتدا محکوم به فنا بود.

ساختمان پلاسکو

ساعت ۷ و ۴۵ دقیقه تاریخ ۳۰ دی ۱۳۹۵ بود که تلفن‌های آتش نشانی تهران زنگ خوردند و فاجعه پلاسکو رخ داد. طبقه ۱۰ پلاسکو، ساختمانی که در زمان احداثش بلندترین برج تهران بود آتش گرفت. اتفاق وحشتناکی که باعث مرگ چندین نفر شد. ساختمان به گاز شهری متصل نبود وبه خاطر استفاده از بخاری‌های غیر استاندارد چند باری آتش گرفته بود که مهار شده بود، اما آنروز داستان چیز دیگری بود. پلاسکو ۳ ساعت پس از سوختن درست در لحظه‌ای آتش نشان‌ها آتش را مهار کرده بودند، وقتی که هنوز انسان‌های زیادی داخلش بودند فروریخت. فیلم‌ها و عکس‌ها فقط فروریختن ساختمان تجاری را نشان نمی‌داد بلکه ریزش نماد مدرنیته جان بیش از ۲۰ نفر از جمله ۱۶ آتش نشان را گرفت.شاید اگر مسئولان پلاسکو اخطارهای شهرداری را درباره امن نبودن پلاسکو جدی می‌گرفتند، فاجعه پلاسکو رخ نمی‌داد.

ساختمان متروپل آبادان

سازندگان متروپل با الهام از ساختمان‌های بلند دنیا، برج‌های دوقلویی را در خیابان امیرکبیر آبادان احداث کردند که در ظهر روز دوشنبه دوم ۱۴۰۱ یک از برج‌های آن فرو ریخت. ساختمانی ۱۰ طبقه و نوساز که هنوز به بهره برداری نرسیده بود و از آن به عنوان بزرگ‌ترین ساختمان تجاری آبادان یاد می‌شد. اوج ساعت‌های گرم دوم خرداد ۱۴۰۱ بود که فاجعه متروپل رخ داد. کارگران در طبقات بالا در حال تکمیل برج بودند؛ اما طبقه همکف به عنوان پاساژ افتتاح شده بود برای همین افراد زیادی در آن رفت و آمد می‌کردند. در روز فاجعه هر لحظه تعداد قربانیان بیشتر و خانواده‌های آبادانی عزادار می‌شدند.طبق گزارش‌ها، سازه متروپل به قدری سست بود که ستون‌های اصلی ترک برداشته و نشست کرده بودند؛ اما سازندگان به اخطارها توجهی نکرده و به ساختن ادامه دادند.

هتل رویال پلازا، تایلند

در کمتر از ۱۰ ثانیه، ساختمان هتل رویال پلازا فرو ریخت و مجموعه ۶ طبقه به تلی از آوار تبدیل شد. دلیل اصلی ریزش، اضافه شدن طبقات بدون در نظر گرفتن استحکام ستون‌ها و پایداری خاک بود. ۱۳۷ نفر از اهالی در ۱۳ آگوست ۱۹۹۳ در کمتر از چند ثانیه کشته شدند، برای ۲۲۷ نفر نیز یادگاری‌های روی جسمشان باقی ماند و تکه‌ای از بدن خود را از دست دادند. صاحبان هتل سعی کردند آن را به پاساژ تبدیل نمایند، اما شکست خورند.

ساختمان لوتوس در شانگهای چین

بلوک ۷ یکی از شهرک‌های اطراف رودخانه لوتوس شانگهای در ۲۷ ژوئن ۲۰۰۹ به همان شکلی که بود، سقوط کرد. مجتمع زمانی که در حال ساخت بود فرو ریخت و کارگران به جز یکی توانستند جان خود را نجات دهند. بعد از تحقیقات بسیار مشخص شد که شرکت سازنده به مدت ۵ سال غیر قانونی کار می‌کرد و مورد بازررسی قرار نگرفته بود.

فروشگاه‌های زنجیره‌ای سامپونگ کره جنوبی

رونق ساخت و ساز در دهه ۸۰ میلادی کره جنوبی با ساخت آسمان خراش‌ها و تغییر کاربری شهرها و محله‌ها همراه بود. سامپونگ نیز از این قاعده مستثنی نبود.ساختمان سامپونگ در نیمه راه ساخت و ساز از یک ساختمان اداری به یکی از بزرگ‌ترین فروشگاه‌های زنجیره‌ای تغییر کاربری داد، این یعنی نادیده گرفتن تمامی الزامات طراحی فروشگاه از نظر مهندسی سازه. در روزی از روزها بعد از افتتاح فروشگاه مهندس سازه، شکاف‌های ایجاد شده روی ستون‌ها را دید؛ اما به آن اهمیت نداد که در نهایت باعث ریزش ساختمان، کشته و زخمی‌شدن بیش از ۱۶۰۰ نفر در ۲۰ ثانیه شد.

ساختمان سوار در بنگلادش

در سال ۲۰۱۳ ساختمان سوار در داکا بنگلادش فروریخت تا بزرگ‌ترین حادثه ریزش غیرعمدی تاریخ معاصر نام گیرد، از آنجایی که در این ساختمان همه کارگر نساجی بودند لقب مرگبارترین فاجعه کارخانه پوشاک در تاریخ را نیز به یدک می‌کشد.ساختمان سوار شامل کارگاه‌های پوشاک، یک بانک، خانه‌های کارگری بود. به محض مشاهده شدن شکاف‌ها طبقه اول و بانک تخلیه شد؛ اما مالکان هشدارهای شهرداری را جدی نگرفتند و یک روز بعد از ترک خوردن ستون‌ها، ساختمان در اوج شلوغی فرو ریخت و ۱۱۳۴ نفر برای همیشه زیر آن مدفون شدند و ۲۵۰۰ نفر از کارگران که بیشتر آنها زن و کودک بودند زخمی شدند. بعد از این حادثه بود که سازمان‌های حقوق بشری متوجه فاجعه انسانی صنعت پوشاک در بنگلادش شدند.

برج اسکای لاین ویرجینیا

در تاریخ دوم مارس ۱۹۷۳، برج مسکونی ویرجینیا فرو ریخت و به تلی از خاک و گرد و غبار تبدیل شد. نکته قابل توجه این است که در زمان وقوع این حادثه، عملیات ساخت و ساز هنوز به پایان نرسیده بود و طبق برنامه، قرار بود کارها تا ماه آگوست ادامه یابد. بررسی‌های کارشناسی نشان داد که علت این حادثه، جابجایی ستون‌های بتنی در طبقه بیست و دوم و وزن زیاد طبقه بیست و چهارم بوده است.این وضعیت باعث شد که طبقات پایین نتوانند فشار وارده از بالا را تحمل کنند و در نتیجه، ستون‌ها شکسته و ساختمان تخریب شد. در پی این حادثه، ۱۴ کارگر ساختمانی جان خود را از دست دادند و ۳۴ نفر دیگر نیز زخمی شدند.

در ساختمان‌های بررسی شده خطای انسانی در ابتدای راه عامل اصلی سقوط اکثر آنها بوده است. در سایر موارد نیز بی توجهی به نشانه‌های ریزش و اخطار نهادهای مرجع دلیل نابودی ساختمان‌ها بوده است. ساختمان‌هایی که فرو ریختند هر یک قراربود مأمن آرامش و آسایش افراد زیادی باشند به‌خاطر خطای انسانی این فرصت از آنها گرفته شد و فقط خاطرات تلخ و شیرینشان به یادگار ماند.