افزایش شدید قیمت سکه در بازار ایران؛ از اعدام سلطان سکه تا عبور از مرز ۵۵ میلیون تومان

به گزارش سرویس طلا و ارز اقتصاد آنلاین، بازار سکه ایران طی چند سال اخیر با نوسانات شدید و افزایش بی‌سابقه قیمت‌ها روبه‌رو بوده است. در حالی که دولت از سال ۱۳۹۷ با اتخاذ تدابیری چون اعدام وحید مظلومین معروف به "سلطان سکه" تلاش کرد تا جلوی افزایش قیمت‌ها را بگیرد، اما این اقدامات نتوانسته‌اند رشد مداوم قیمت‌ها را متوقف کنند. این نوسانات به گونه‌ای پیش رفته که قیمت سکه طی پنج سال، بیش از ۱۰ برابر افزایش یافته است.

تاریخچه نوسانات قیمت سکه؛ از ۴ میلیون به بیش از ۵۵ میلیون تومان

در ۲۳ آبان ۱۳۹۷، با هدف کاهش نوسانات و مقابله با افزایش قیمت‌ها، "سلطان سکه" توسط دولت اعدام شد. در آن زمان، قیمت هر سکه حدود ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان بود و انتظار می‌رفت این اقدام تأثیر مثبتی در کنترل بازار سکه ایران داشته باشد. با این حال، نه تنها این اتفاق نیفتاد، بلکه قیمت سکه در سال‌های بعد به شدت افزایش یافت.

تنها چهار ماه پس از اعدام سلطان سکه، در ۲۴ اسفند ۱۳۹۸ قیمت هر سکه به ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسید. با ادامه روند صعودی، این رقم در ۱۴ تیر ۱۳۹۹ به ۱۰ میلیون و ۴۱۸ هزار تومان و در ۲۱ مهر ۱۳۹۹ به ۱۶ میلیون و ۱۲۱ هزار تومان رسید. این افزایش‌ها، به وضوح ناکارآمدی سیاست‌های کنترلی دولت را نشان می‌داد و حاکی از تشدید نوسانات بازار سکه ایران بود.
همچنین در ادامه نیز ، در ۷ دی ۱۴۰۱ قیمت هر سکه به ۲۲ میلیون و ۶۹۸ هزار تومان رسید و تا ۸ اسفند همان سال به ۳۰ میلیون و ۸۷۶ هزار تومان افزایش یافت. این روند صعودی ادامه پیدا کرد، به طوری که در ۹ اردیبهشت ۱۴۰۲، قیمت سکه به ۳۴ میلیون تومان و در ۱۵ فروردین ۱۴۰۳ به ۴۵ میلیون و ۸۰۸ هزار تومان رسید.

قیمت سکه در سال ۱۴۰۳؛ رکورد ۵۵ میلیون تومانی

سال ۱۴۰۳ یکی از پرنوسان‌ترین سال‌ها برای بازار سکه ایران بوده است. در ۳ آبان این سال، قیمت سکه به ۵۵ میلیون و ۵۱۵ هزار تومان رسید و امروز، ۸ آبان ۱۴۰۳، با اندکی کاهش به ۵۴ میلیون و ۷۹۰ هزار تومان معامله می‌شود. این قیمت‌ها نشان‌دهنده افزایش بیش از ده‌برابری قیمت سکه از سال ۱۳۹۷ تا امروز است.

تأثیر عوامل مختلف بر قیمت سکه در ایران

عوامل متعددی بر قیمت سکه در بازار ایران تأثیرگذار هستند که می‌توان به این موارد اشاره کرد:

۱. قیمت اونس جهانی طلا: تغییرات جهانی طلا به عنوان شاخص اصلی بر بازار سکه ایران تأثیر مستقیم دارد و تحت کنترل داخلی نیست.

۲. قیمت دلار: نوسانات نرخ ارز داخلی یکی دیگر از عوامل مؤثر در بازار سکه است. پیشنهاد کارشناسان این است که بانک مرکزی برای کنترل بهتر نرخ ارز، به جای چند نرخی بودن ارز، "بازار آزاد رسمی ارز" را ایجاد و ارز را تک نرخی کند. همچنین، با کنترل رشد نقدینگی و تورم، می‌توان از افزایش بی‌رویه نرخ ارز و تأثیر آن بر قیمت سکه جلوگیری کرد.۳. میزان عرضه سکه توسط بانک مرکزی: عرضه انحصاری سکه از سوی بانک مرکزی باعث ایجاد حباب قیمتی در بازار می‌شود. به اعتقاد کارشناسان، عرضه بیشتر سکه از طریق حراج و فروش به بالاترین قیمت پیشنهادی، می‌تواند این حباب قیمتی را کاهش داده و به کنترل قیمت‌ها کمک کند.

در سیاست جدید بانک مرکزی، سکه‌ها به جای قیمت ثابت از طریق حراج عرضه می‌شوند و به بالاترین پیشنهاد فروخته می‌شوند. این روش نه تنها از کاهش ذخایر طلای بانک مرکزی جلوگیری می‌کند، بلکه قیمت‌های بالاتر را از صف تقاضا حذف کرده و فشار تقاضا را کاهش می‌دهد.

این سیاست به عنوان راهکاری برای مدیریت تقاضای غیرواقعی در بازار مطرح است و برخلاف روش‌های پیشین، می‌تواند به کاهش نوسانات و تثبیت قیمت‌ها کمک کند.