داروی سلول‌درمانی ایرانی، امیدی برای بهبود بیماران تحت پیوند مغز استخوان

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، مصطفی قانعی، دبیر ستاد زیست‌فناوری، سلامت و فناوری‌های پزشکی معاونت علمی ریاست‌جمهوری در آیین رونمایی از داروی دستروسل، محصول دانش‌بنیان سلول درمانی آلوژنیک درباره اهمیت داروی دستروسل در کمک به بیماران پیوند مغز استخوان، توضیح داد: ایران یکی از کشورهای پیشروی منطقه در پیوند مغز استخوان است، به طوری‌که آمار پیوند مغز استخوان کشور، با فاصله از دیگر کشورها پیشتاز منطقه است؛ با این وجود یکی از مشکلاتی که بعد از پیوند ممکن است رخ دهد، پس زدن پیوند است؛ یعنی سیستم ایمنی بدن، سلولی که پیوند زده شده را از بین می‌برد و اگر بخواهیم به سیستم ایمنی آموش دهیم که این سلول پیوندزده شده را پس نزند، باید از فرآورده دستروسل که رونمایی شد، استفاده کنیم. این دارو یک فرآورده سلول‌درمانی تزریقی تولیدشده توسط یک شرکت دانش‌بنیان ایرانی است که شانس زنده ماندن بیماران پس از پیوند مغز استخوان را بیشتر می‌کند.

دبیر ستاد زیست‌فناوری، سلامت و فناوری‌های پزشکی، گفت: با توجه به اینکه بیماران پس از پیوند نیاز به داروهای سرکوب کننده ایمنی پیدا می‌کنند که این داروها ایمنی را ضعیف و ایجاد بیماری و خطر عفونت را بیشتر می‌کنند، استفاده از این فرآورده سلول‌درمانی در بیماران پیوندشده باعث استفاده کمتر از داروهای سرکوب‌کننده ایمنی خواهد شد و این محصول در واقع تضمین کننده بقای بیمار بعد از پیوند مغز استخوان است.

قانعی با اشاره به نقش دولت و نهادهای تنظیم‌گر در ارتقای رویکردهای درمانی، اظهار کرد: دولت با ایجاد سازوکارهای حمایت از شیوه‌های نوآورانه و فناورانه درمانی می‌تواند کاهش هزینه‌ها را در کنار کاهش رنج بیماران به ارمغان بیاورد. در همین راستا، معاونت علمی با بازوی کمک ستاد، حمایت از زیست‌بوم درمان را در دستور کار خود قرار داده است.

وی با اشاره به نقش آفرینی خیریه‌ها در توسعه فناوری‌های سلامت، خاطرنشان کرد: این رویکرد جدید به خیریه تفکر بالایی می‌طلبد که خوشبختانه توسط این مجموعه به عنوان یک الگوی موفق، پیاده سازی شده است. نقش آفرینی خیریه در حمایت و توسعه شرکت رویکرد جدیدی است که نه تنها نزد باری تعالی مأجور خواهد بود و نفع و برکات آن به طیف گسترده‌تری از جامعه خواهد رسید، بلکف زمینه را برای رشد اقتصاد حوزه سلامت با کمک بخش خصوصی فراهم خواهد کرد.

قانعی با تاکید بر توسعه پزشکی بازساختی و سلول درمانی به عنوان روش‌های نوآورانه درمان، گفت: رویکردهای جدیدی در طب شکل گرفته‌اند که پزشکی بازساختی از این رویکردها به شمار می‌رود. سلول درمانی و ژن درمانی از رویکردهای جدید در این حوزه به شمار می‌رود.

وی با اشاره به رشد فزاینده طب بازساختی، گفت: حوزه پزشکی بازساختی که سلول درمانی یکی از اجرای آن است، از ۲۰۲۴ تا ۲۰۳۲ رشد بالای ۳۲ درصدی خواهد داشت و رشد بازار، فرصت خوبی برای سرمایه‌گذاران ایجاد خواهد کرد. این حوزه یکی از مهم‌ترین و پربازده‌ترین بازارهای حوزه سلامت خواهد بود.

دبیر ستاد زیست‌فناوری، سلامت و فناوری‌های پزشکی معاونت علمی ریاست‌جمهوری، گفت: ما نیازمند چند ویژگی هستیم تا این فناوری را به جلو ببریم. در رویکردهای تمامی بخش‌ها از خیریه‌ها تا معاونت درمان وزارت بهداشت نیازمند نوآوری و رویکردهای نوآورانه هستیم. نیازمند سرمایه‌گذاری هستیم و باید با کمک دستگاه‌هایی مانند صندوق نوآوری و شکوفایی این سرمایه گذاری صورت بگیرد. بیمه نیز باید در این زمینه با ورود رویکردهای فناورانه و نوآورانه همراه شود.

مسیر برای توسعه پزشکی بازساختی هموار شده است

قانعی با اشاره به این‌که در ایران بیش از هزار و ۷۰۰ محصول در حال مطالعه بالینی است، ادامه داد: البته این موضوع بدین معنا نیست که تمامی این محصولات به بازار راه پیدا می‌کنند و دولت باید از استارتاپ‌ها حمایت کند تا این محصولات با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی به مرحله افزایش مقیاس و ورود به بازار برسند.

وی با بیان این‌که با تسهیل مسیرهای قانونی و رگولاتوری می‌توان راه ورود محصولات به بازار را هموار کرد، افزود: بخش‌های تنظیم‌گر باید در موضوعات پرداخت بیمار، سرمایه گذاری و سازمان‌های وزارت بهداشت، یک سازوکار مشخص اتخاذ کنند تا روش‌ها و داروهای جدید، بدون تحمیل هزینه سنگین به بیمار وارد چرخه درمان شوند.

قانعی با تأکید بر مشوق‌هایی که باید در این حوزه داده شود، گفت: اگر امروز شاهد این رونمایی هستیم، کارهای مختلفی در بخش‌های مختلفی صورت گرفته است تا به این مرحله رسیده‌ایم. حضور بخش خصوصی در توسعه روش‌ها، محصولات و خدمات درمانی بسیار اثرگذار خواهد بود، چراکه بخش خصوصی در این دست موضوعات، بسیار چالاک است و می‌تواند ایده را با بهترین شکل به محصول برساند.

وی با اشاره به ظرفیت ایران در حوزه توریسم سلامت با تکیه به سلول درمانی، گفت: گردشگری حوزه درمان و پزشکی، به جذب سرمایه خارجی کمک می‌کند و قطعاً حوزه سلول درمانی از ظرفیت‌های بسیار خوب جذب کننده سرمایه و توریست خارجی در حوزه سلامت است؛ باید با ایجاد یک رویه مشخص و حمایت از رویکردهای نوین درمانی، از هدررفت سرمایه‌ها در این زمینه جلوگیری شود.

به نقل از معاونت علمی ریاست‌جمهوری، داروی دستروسل برای بیماری پیوند در برابر میزبان (Graft-versus-host disease) مورد استفاده قرار می‌گیرد. این بیماری یک سندرم است که با التهاب در اندام‌های مختلف مشخص می‌شود. بیماری پیوند در برابر میزبان معمولاً با پیوند مغز استخوان و پیوند سلول‌های بنیادی ایجاد می‌شود.

داروی دستروسل به طرز قابل توجهی می‌تواند عوارض GVHD را کاهش دهد و این محصول که به همت شرکت دانش‌بنیان ایرانی تولید و تجاری سازی شده است، امید به زندگی بیماران پیوند مغز استخوان را به طرز قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌دهد. GVHD یکی از بیماری‌های حاصل پیوند مغز استخوان است که خطرات زیادی را برای بیمار دارد؛ اما اکنون تلاش متخصصان و محققان یکی از شرکت‌های دانش بنیان به تولید محصولی دانش بنیان برای درمان این بیماری دست یافتن.