رویکرد وزارت راه و شهرسازی تغییر کرد/ برقی سازی راه آهن تهران- مشهد با فاینانس چین

به گزارش اقتصاد آنلاین، اواخر اردیبهشت ماه امسال سید میعاد صالحی مدیر عامل سابق راه آهن آب پاکی را روی دست مشتاقان و موافقان برقی سازی راه آهن تهران - مشهد ریخته و اعلام کرد که از ۱۰ سال پیش قرارداد برقی‌سازی مسیر تهران - مشهد را داشتیم که انجام نشد و میزان پیشرفت این پروژه صفر درصد است و درحال حاضر هم در اولویت ما نیست.

او با تاکید بر اینکه در ایران از ۲۰ سال قبل با چین قرارداد برقی‌سازی تهران - مشهد را داشتیم که این کار را انجام ندادند و این قرارداد ۲۰ سال همینطور باقی ماند معتقد بود که میزان پیشرفت این پروژه صفر درصد است و درحال حاضر هم در اولویت ما نیست.

مدیر عامل سابق راه آهن تاکید داشت که قطار سریع‌السیر تهران - مشهد بر حسب تاکیدات مقام معظم رهبری، رییس جمهور و وزیر راه و شهرسازی در دستور کار جدی راه‌آهن است. این خط به فناوری بالا نیاز دارد که از لحظه طراحی آغاز می‌شود. با شرکت‌های مختلف در این خصوص مذاکره کردیم و بخشی از طراحی‌ها انجام شده است.

این اظهارات حالا با تغییرات مدیریتی در راه آهن رنگ و بوی تازه ای پیدا کرده است و تیم جدید به مدیر عاملی جبارعلی ذاکری معتقد هستند که برنامه جدید راه آهن این باشد که فاینانس چین را برای برقی سازی راه آهن تهران- مشهد مجددا پیگیری و در دستور کار قرار دهد.

جبار علی ذاکری مدیر عامل جدید راه آهن جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه برقی سازی راه‌آهن مشهد در دست بررسی است گفت: برای فاینانس این پروژه مذاکراتی با چین انجام داده‌ایم و بزودی برنامه کارشناسی را در اختیار وزیر راه و شهرسازی قرار می‌دهیم.

کارشناسان بر این باور هستند که برقی کردن خطوط ریلی موجب کاهش مصرف سوخت، افزایش سرعت سیر قطار ها، کاهش تولید آلاینده های زیست محیطی و کاهش تولید آلودگی صوتی می شود.

اقتصادی تر کردن حمل ونقل ریلی یکی از مهم ترین اهداف احداث خطوط برقی است زیرا بدین طریق می توانیم تا راه آهن سنتی را به راه آهن مدرن تبدیل کنیم. دراین رابطه کارشناسان مزایایی همچون کاهش مصرف سوخت، افزایش سرعت سیر قطار ها، کاهش تولید آلاینده های زیست محیطی و کاهش تولید آلودگی صوتی را برای پروژه برقی کردن خطوط ریلی بیان دارند.

در این زمینه «قاسم ساکت» مدیر طرح برقی‌سازی راه‌آهن در خصوص مزیت های پروژه برقی‌ کردن راه‌آهن تهران – مشهد با بیان اینکه راه‌آهن دو منفعت بنگاهی و ملی دارد، ابراز داشت: منفعت بنگاهی مستقیم عاید بهره‌بردار می‌شود اما منفعت ملی بیش از آنکه برای بهره‌بردار مفید باشد، عاید ملت و دولت‌ها است به همین دلیل در دنیا دولت‌ها زیرساخت‌های ریلی را می‌سازند.

اجرای طرح برقی کردن خط آهن تهران – مشهد با استفاده از تسهیلات مالی خارجی(فاینانس) در جلسه شورای اقتصاد با حضور معاون اول رئیس جمهوری در سال ۱۳۹۳ به تصویب رسید.

اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهوری در جلسه شورای اقتصاد با اشاره به تأکیدات رهبر معظم انقلاب مبنی بر اجرای سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، از دستگاه‌های اجرایی خواست به روند تدوین و تکمیل برنامه‌های کمی و کیفی خود در این خصوص سرعت بخشند تا هر چه سریعتر شاهد نمود سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در دستگاه های اجرایی باشیم.
وی در جلسه شورای اقتصاد یکی از اهداف سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را جلوگیری از آسیب‌های داخلی و خارجی به اقتصاد کشور دانست و افزود: تجربه تحریم ها و مشکلات نظام اقتصادی کشور باید در تدوین سیاست‌ها و برنامه‌های اجرایی سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی به طور جدی مورد توجه قرار گرفته و راهکارهایی برای جلوگیری از آسیب‌ها در برنامه‌های آتی در نظر گرفته شود.
در ادامه این جلسه درخواست وزارت راه و شهرسازی در خصوص اجرای طرح برقی سازی راه آهن تهران – مشهد با استفاده از تسهیلات مالی خارجی (فاینانس) مورد بحث و بررسی قرار گرفت و پس از توضیحات وزیر اسبق راه و شهرسازی به تصویب رسید.

بر اساس گزارش های منتشر شده ۶ مزیت برای برقی سازی راه آهن می توان در نظر گرفت.

۱- کاهش یک سومی نیاز به لوکوموتیو
با استفاده از لکوموتیوهای برقی پر سرعت و افزایش ظرفیت واگن ها نیاز به لوکوموتیو به حدود یک سوم کاهش می یابد.
بر اساس آمار رسانه ای طبق برنامه قرار است ۱۳ میلیون مسافر تهران- مشهد توسط قطارهای برقی جابجا شوند. در حال حاضر در مجموع ۲۶ میلیون مسافر توسط قطار در کل کشور جابجا می شوند.

برای حمل این تعداد مسافر حدود ۱۶۰ لوکوموتیو مورد استفاده قرار می گیرد. به این ترتیب برای جابجایی ۱۳ میلیون مسافر نیاز به ۸۰ لوکوموتیو خواهد بود.

سرعت قطار های برقی دو برابر قطارهای دیزلی است بنا بر این تعداد لوکوموتیوهای موردنیاز برای جابجایی ۱۳ میلیون مسافر به حدود یک سوم کاهش می یابد.

۲- کاهش مصرف انرژی
مصرف انرژی قطار برقی کمتر از دیزل است و با برقی شدن مسیر برای جابجایی ۱۳ میلیون مسافر، سالانه ۱۵۰ میلیارد تومان صرفه جویی در مصرف سوخت به عمل خواهد آمد.

۳- افزایش صادرات
با اجرای پروژه یاد شده از مصرف میلیون ها لیتر گازوئیل در حوزه حمل و نقل کاسته خواهد شد و دولت می تواند این میزان گازوئیل صادر کند.

۴- افزایش درآمد شرکت های ریلی مسافری
چنانچه سرعت قطارها افزایش یابد این پذیرش به وجود خواهد آمد که قیمت بلیط قطار تهران - مشهد تا ۲۵ هزار تومان نیز افزایش یابد که در این صورت درآمد شرکت های ریلی مسافری در این مسیر پر تردد افزایش قابل توجهی خواهد یافت.

۵- افزایش میزان حمل و نقل باری
قدرت لکوموتیوهای باری برقی بیش از ۲ برابر لکوموتیو های دیزلی باری است.

۶- کاهش اشغال خطوط توسط قطارهای باری
با یک لکوموتیو برقی می توان در یک بار سیر ۵هزار تن بار حمل نمود به این ترتیب میزان اشغال خط توسط قطارهای باری کاهش خواهد یافت (یعنی برای حمل ۵ هزار تن بار نیاز به چند مرحله سیر در مسیر نخواهد بود) و بهره وری واگن های باری فعال در این مسیر نیز افزایش قابل توجهی خواهد یافت.

حال با توجه به تاکید و رویکرد جدید وزارت راه و شهرسازی به نظر می رسد این بار باید منتظر اجرایی شدن برقی سازی راه آهن تهران- مشهد با فاینانس چینی باشیم. اما باید دید که کارشناسان برقی سازی را با صرفه تر از سریع السیر بودن این مسیر عنوان خواهند کرد و آیا موافقت وزیر راه و شهرسازی و در نهایت دولت را جلب خواهد کرد؟