ثبات مدیریت؛ لازمه توسعه بخش معدن و صنایع معدنی

محمدرضا مقیسه، مدیر روابط عمومی شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات (ومعادن)، یکی از قدیمی‌ترین فعالان عرصه روابط عمومی است که از سال ۱۳۷۴ وارد این حرفه شده و ۱۸ سال اخیر را در حوزه معدن و صنایع معدنی فعالیت کرده است. وی دانش‌آموخته دوره دکترای حرفه‌ای مدیریت کسب و کار (POST-DBA) دانشگاه تربیت مدرس بوده و مسئولیت کارگروه روابط عمومی صنعتی را در خانه روابط عمومی ایران برعهده دارد. در ادامه، گفتگو با وی را در خصوص مجموعه «ومعادن»، روابط عمومی و صنعت خواهید خواند.

به نظر شما چه ویژگی‌هایی هلدینگ «ومعادن» را از سایر مجموعه‌های صنعتی و اقتصادی متمایز کرده است؟

شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات یک بنگاه اقتصادی‌ست و سودآوری و رضایت سهامداران همواره باید اولویت اصلی آن باشد، مجموعه «ومعادن» در کنار این اولویت و در راستای رسالت توسعه‌محور خود و با مدیریت هوشمندانه متخصصانی که در این مجموعه فعالیت می‌کنند، اشتغال‌زایی و توسعه مناطق کمتربرخوردار را به موازات هم پیش می‌برد. اگر شما به جانمایی پروژه‌های این شرکت دقت کنید، اغلب آن‌ها در مناطق محروم کشور قرار دارد و تنها اجرای طرح مد نظر نبوده، بلکه آموزش اپراتورها، کارشناسان و متخصصان از جمله اقدامات شاخص این مجموعه در کنار ایجاد فضای صنعتی و اقتصادی بوده است. این سرمایه‌های انسانی به مرور خودشان اقدام به تربیت و آموزش نیروهای جدید می‌کنند و به تدریج توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق رقم می‌خورد.

همچنین تأمین زیرساخت‌های مورد نیاز پروژه‌ها، مثل آب، برق و گاز پایدار باعث می‌شود برخی از نیازهای بومیان این مناطق نیز رفع شود و انجام مسئولیت‌های اجتماعی هم از اولویت‌های مجموعه به‌شمار می‌رود.

از دیگر ویژگی‌های هلدینگ «ومعادن»، حضور آن در کل زنجیره فولاد است. این شرکت با سرمایه‌گذاری مستقیم در ۱۵ پروژه متنوع، تمام زنجیره فولاد و نیازهای زیرساختی آن، مثل انرژی، حمل‌ونقل، مواد اولیه و دانش تخصصی و دستیابی به فناوری‌های روز دنیا را در نظر گرفته و از طریق شرکت‌های زیرمجموعه خود، مثل تجلی و جانجا، به عرصه عناصر استراتژیکی مانند مس و عناصر نادر خاکی نیز ورود کرده است. تعداد ۷ پروژه از طرح‌های ۴۸گانه پیشرانان پیشرفت اقتصادی ایران توسط «ومعادن» در حال اجراست و این شرکت یکی از ۷ شرکت بزرگ پیشران اقتصاد کشور شناخته شده است.

به گفته کارشناسان این حوزه، یکی از چالش‌های اصلی صنعت فولاد تامین مواد اولیه است؛ شرکت «ومعادن» در این راستا چه اقداماتی انجام داده است؟

این مجموعه از طریق چند شرکت تابعه فعالیت‌های اکتشافی خود را پیش می‌برد. شاید به جرئت بتوان گفت که طی ۲.۵ سال گذشته شاخص‌ترین اقدام «ومعادن» سرمایه‌گذاری گسترده روی فعالیت‌های اکتشافی بوده که خوشبختانه نتایج مثبت چشمگیری را برای مجموعه به دنبال داشته است؛ به طور مثال، ذخایر قطعی اکتشافی صبانور از ۵۰ به ۲۷۰ میلیون تن و همچنین ذخایر قطعی اکتشافی معدن مس جانجا از ۲۴۰ به ۳۰۰ میلیون تن (با عیار ۰.۲۶ درصد) رسیده است. با توجه به اینکه اقدامات اکتشافی با جدیت ادامه دارد، پیش‌بینی می‌شود ذخایر قطعی اکتشافی نیز افزایش پیدا کند.

صدور مجوزهای مختلف برای احداث واحدهای فولادی _ تا به امروز حدود ۱۴۵ میلیون تن- این نگرانی را در فعالان این بخش ایجاد کرده که مواد اولیه آن چگونه تامین خواهد شد؟ درحالی‌که طی چندسال اخیر گروه «ومعادن» با دستیابی به ذخایر قطعی سنگ آهن خیال سهامداران خود را آسوده کرده که از نظر تأمین خوراک برای واحدهای آهن اسفنجی، فولاد و نورد که طی ۳-۴ سال آینده به بهره‌برداری خواهند رسید، هیچ چالشی وجود نخواهد داشت؛ همچنین، توسعه نیروگاه‌های شرکت پویاانرژی نیاز گروه به برق را رفع می‌کند؛ بنابراین توسعه‌ای که در این مجموعه برای آن برنامه‌ریزی شده هوشمند، متوازن، پایدار و با نگاهی همه‌جانبه است.

طی سالهای اخیر افتخارات بسیاری به هلدینگ «ومعادن» اختصاص یافته که آخرین آن طی سال گذشته کسب «رتبه نخست از نظر شاخص فروش (درآمد)» در رتبه‌بندی صد شرکت برتر ایران بوده است. در حوزه حرفه‌ روابط عمومی هم انتخاب دکتر سعدمحمدی، مدیرعامل محترم مجموعه، به عنوان «چهره سال ارتباطی مدیران ارشد» و نیز کسب عنوان «مدیر روابط عمومی برتر سال ۱۴۰۲» و «رتبه برتر ارتباط با رسانه‌ها» در جشنواره انتخاب برترین‌های روابط عمومی، از جمله دستاوردهای مجموعه است.

در حوزه روابط عمومی چه برنامه‌های دیگری دارید؟

اخیرا با هماهنگی شماری از اساتید و فعالان روابط عمومی کشور در حال پایه‌ریزی یک مجموعه حرفه‌ای با حضور مدیران روابط عمومی شرکت‌های بزرگ صنعتی، با محوریت «خانه روابط عمومی ایران»، هستیم؛ این مجموعه که تمرکز آن بر مسائل «روابط‌عمومی صنعتی» خواهد بود، با این هدف تشکیل می‌شود که بتوانیم از تجارب مدیران شرکت‌های بزرگ صنعتی بهره‌مند شویم و با نگاه فراسازمانی به موضوعاتی که به کل صنعت مرتبط است، بپردازیم و از پتانسیل‌هایی که در هر شرکت وجود دارد، در راستای منافع ملی بخش صنعت کشور استفاده کنیم.

اصلی‌ترین چالش‌های بخش معدن از نظر شما کدام هستند؟

می‌دانیم که کشور ما از نظر کمیت و تنوع مواد معدنی بسیار غنی است. اما هنوز نتوانسته‌ایم متناسب با این ظرفیت‌ها شاهد رشد و شکوفایی این بخش باشیم. عدم دستیابی کشور به جایگاه مناسب خود در حوزه معدن و صنایع معدنی معلول چالش‌های کلانی از جمله قیمت‌گذاری دستوری، نارسایی‌های فنی و تخصصی، تحریم‌های ظالمانه، ناترازی انرژی، ضعف اکتشافات، مشکلات قوانین و آیین‌نامه‌ها و … است.

در این‌میان نقش مدیریت به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین عوامل تعیین‌کننده در شکل‌گیری این چالش‌ها غیرقابل‌انکار است. تسلط ریشه‌دار بخش عمومی بر مالکیت و مدیریت بنگاه‌ها، معادن و محدوده‌های اکتشافی عمده باعث می‌شود به تبع تغییرات سریع مدیران دستگاه‌های دولتی، سکانداران شرکت‌های بزرگ معدنی پیش از آن‌که فرصت کافی برای راهبری مجموعه تحت امر خود را داشته‌باشند، جابه‌جا شده و روند اجرای برنامه‌ها و پروژه‌های بخش معدن با کندی و آسیب جدی مواجه شود.

بر اساس آنچه گفته شد، با توجه به اهمیت بالای بخش معدن در اقتصاد و ظرفیت قابل توجه این صنعت برای اقتصاد ما به نظر می‌رسد جابه‌جایی مدیران صنایع معدنی در کشور در مقایسه با استانداردها و قواعد ناشی از تجربه جهانی بسیار زودهنگام بوده و کوتاه بودن عمر مدیریت، آسیب‌های جبران‌ناپذیری را به این صنعت وارد کرده‌است.