گزینههای مقاومت برای پاسخ به کمپین ترور اسرائیل/ آیا سیاست صبر راهبردی همچنان جواب میدهد؟
ترورهای موساد و آمان در سطح «تاکتیکی» بوده و صرفاً سبب وارد کردن ضربه مقطعی و کوتاه مدت به ایران و محور مقاومت میشود. درک این واقعیت به تهران و مقامات تصمیم گیر کمک خواهد کرد تا در پاسخ ترور شهیدان هنیه و شکر اصل «تناسب» رعایت شود و در صورت امکان معادله توازن در سطح «امنیتی» اتفاق بیافتد. حتی در صورت وقوع حمله نظامی نیز این احتمال وجود دارد که پاسخ انتقامی از مبدا سایر اعضای شبکه مقاومت باشد. در این میان ضعیفترین سناریو عقبنشینی ایران از گزینه پاسخ متقابل و بازگشت به سیاست «صبر راهبری» است. فارغ از سیاست سناریوها فوق محور مقاومت باید به سمت تدوین استراتژی جدیدی حرکت کند که در آن احتمال استفاده رژیم از سلاح ترور به حداقل کاهش پیدا میکند.
اقتصاد آنلاین - محمد بیات: با گذشت بیش از دو هفته از ترور فواد شکر فرمانده یگان موشکی حزب الله و اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس، سرخط نخست بزرگترین خبرگزاریها و اندیشکدههای معتبر بینالمللی پرداختن به ادراک رهبران تهران نسبت به حوادث اخیر، تغییر موازنه قوا در منطقه و سناریوهای پاسخ احتمالی تهران و اعضای محور مقاومت به تجاوزات اخیر رژیم صهیونیستی است. برخی اتاقهای فکر نزدیک به نئوکانها معتقدند که ایران ممکن است به سمت گزینه تشدید تنش رفته و با واردکردن ضربات جدی به منافع رژیم موازنه قدرت را به نفع خود تغییر دهد. آنها امیدوارند تهران با انتخاب این گزینه زمینه برای ورود مستقیم آمریکا به جنگ را فراهم کند. در سوی مقابل برخی دیگر از اندیشکدههای نزدیک به محافل ترقیخواه و روشنفکری در آمریکا به کاملا هریس نامزد جدید دموکراتها توصیه میکنند ابتکار عمل را در خصوص وقایع جاری در خاورمیانه بر عهده گرفته و با تنظیم توافق صلح با محوریت ایران، برنامه نتانیاهو برای تشدید تنش در غرب آسیا را خنثی کند. برهمین اساس در ادامه این یادداشت تحلیلی سعی خواهیم کرد تا به سناریوها یا گزینههای مقاومت برای پاسخ به کمپین ترور اسرائیل بپردازیم.
معادله «ناامنی در برابر ناامنی» پاسخ مناسب به ترور شهید هنیه
تجربه چهار دهه مبارزه مستمر با رژیم صهیونیستی در جبهههای مختلف سبب شده است تا جمهوری اسلامی ایران و سایر اعضای محور مقاومت برای پستهای کلیدی در واحدهای فرماندهی و مناصب سیاسی چندین جایگزین مناسب انتخاب کنند تا از این طریق بتوانند جلوی وارد شدن ضربه به روند کاری مقاومت را سد کنند. به عنوان مثال پس از ترور سپهبد حاج قاسم سلیمانی در فرودگاه بغداد، سردار اسماعیل قآنی به عنوان فرمانده جدید نیروی قدس سپاه پاسداران انتخاب شد. با این حال تکرار چنین سیاستی در میان مدت سبب خواهد شد تا تصویر «بازدارندگی» کشور و توانمندی دستگاههای اطلاعاتی مخدوش شود. به عبارت دیگر موساد با ترور عالیترین مقام سیاسی جنبش حماس در قلب تهران، این پیام را برای هیات حاکمه ایران ارسال کرد که من هر زمان بخواهم میتوانم به عالیترین مقامات سیاسی، نظامی و علمی دسترسی پیدا کنم. برای قطع این زنجیره لازم است تا دستگاههای امنیتی کشور علاوه بر تقویت نیروی انسانی و استفاده از روشها و فناوریهای نوین، برنامهریزی جدیدی برای ایجاد معادله «نا امنی در برابر نا امنی» انجام دهند.
ترورهای هدفمند موساد در خاک ایران
واقعیت آن است که تهران برای پاسخ به اقدامات تروریستی تلآویو نمیتواند همواره از ابزار «نظامی» استفاده کند. هنگامی که تهران به صورت رسمی از خاک خود، سرزمینهای اشغالی را هدف قرار میدهد به صورت آشکارا در حال نقض منشور سازمان ملل متحد است و مشروعیت لازم برای اقدام متقابل ارتش اسرائیل در مقام «دفاع» ایجاد میکند. در عین حال زمانی که ماشین ترور رژیم دست به حذف شخصیتها یا خرابکاری در تاسیسات نظامی- اتمی کشور میزند، آنها در قدم اول از پذیرش این سلسله اقدامات خودداری میکنند تا زمینه برای پاسخ متقابل ایران مسدود شود. به بیان دیگر طرف مقابل علاوه بر آنکه به ما ضربه میزند، در عین حال سعی میکند تا کمترین آسیب را از سمت تهران متحمل شود. در چنین شرایطی لازم است دستگاههای امنیتی ایران سیاستی متفاوت در برابر استراتژی «هزار خنجر» اتخاذ کنند.
گام اول برای تغییر این معادله، خروج نیروهای مقاومت از وضعیت «واکنش» به «کنش» است. وجود طیف وسیعی از اهداف انسانی، اقتصادی، نظامی و راهبردی در داخل و خارج از خاک فلسطین اشغالی این امکان را در اختیار ایران و اعضای شبکه مقاومت قرار میدهد تا با راه اندازی کمپینی فراگیر سلسله ضرباتی را به دشمن صهیونیستی وارد کنند. اگر تهران موفق به اجرای این طرح شود آنگاه تلآویو پیام لازم را دریافت خواهد کرد و سعی خواهد نمود تا از تکرار اقدامات تروریستی در داخل خاک ایران خودداری کرده یا آنکه با احتیاط بیشتری عمل نماید. علاوه بر این هستههای خفته مقاومت در کرانه باختری و سرزمینهای 1948 میتوانند از طریق ضربه زدن به مراکز دولتی، پاساژهای تجاری، مسدود کردن راههای ارتباطی و ... موازنه «نا امنی در برابر نا امنی» را در داخل سرزمینهای اشغالی پیاده سازی کنند. اگر دستگاههای امنیتی کشور نتوانند این معادله جدید را در روند تقابل با تلآویو برقرار کنند یا باید به سمت گزینه تقابل نظامی حرکت بکنند یا آنکه باید در برابر اراده دشمن عقب نشینی نمایند!
لزوم هدف قرار دادن منافع اسرائیل در داخل- خارج از خاک فلسطین اشغالی
شاید بنیامین نتانیاهو در جریان حمله سیزدهم آوریل نسبت به پاسخ «وعده صادق» آگاهی کافی را نداشت اما امروز با علم به امکان تکرار مجدد حمله نظامی ایران دست به ترور رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس در تهران زده است. در این زمین از پیش طراحی شده به نظر میرسد تلآویو قصد دارد تا ایران را وادار به واکنش کند تا از این طریق مسیر مذاکرات آتشبس به حاشیه رفته و امکان حمله مستقیم اسرائیل به اهداف راهبردی در خاک ایران فراهم شود. او همچنین امیدوار است با دستآویز قرار دادن پاسخ احتمالی ایران گام بلندی برای فعال شدن مکانیزم ماشه، تشدید تحریمهای اقتصادی و ایجاد اجماع جهانی علیه سپاه پاسداران بردارد. تصمیم گیری سنجیده شورای عالی امنیت ملی میتواند بستر لازم برای خنثی سازی نقشههای «بی بی» و در عین حال ایجاد موازنه در برابر تلآویو را فراهم آورد.