وجود ناترازی در انرژی را قبول ندارم/ انرژی ارزان امتیاز اقتصادی حاکمیت به مردم
رئیس مرکز مطالعات راهبردی مجمع کارآفرینان ایران با تاکید بر اینکه وجود ناترازی در انرژی را قبول ندارم، انرژی ارزان را امتیاز اقتصادی دانست که حکومت به مردم می‌دهد.
به گزارش خبرنگار اقتصاد آنلاین، علی سرزعیم رئیس مرکز مطالعات راهبردی مجمع کارآفرینان ایران در میزگردی که امروز در این مجمع با موضوع ناترازی انرژی و اثرات منفی آن بر صنایع برگزار شد، درباره تبعات ناترازی انرژی بر ایران بیان کرد: ایران خیلی نیاز به سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی دارد.
وی درباره دلیل ارزانی انرژی در ایران گفت: امتیاز اقتصادی که حکومت به مردم می‌داد برق ارزان و گاز ارزان بود. این رویه تا یک جایی جواب می‌دهد اما از یک جایی به بعد مصرف به قدری بالا می‌رود که امکان تداوم روند ارائه این مزیت دیگر امکان‌پذیر نیست و این نقطه شکست است زیرا یا باید این امتیازات را حذف کنید یا به مردم فشار بیاورید.
سرزعیم توضیح داد: در ایران یک چیزهایی را نمی‌خواهید به جامعه بگویید به همین خاطر انرژی ارزان می‌دهید. زیرا قصد دارید شرایطی فراهم کنید که وقتی مردم خود را با خارج مقایسه می‌کنند، بگویند برق ارزان و انرژی ارزان داریم.
وی یادآور شد: در صورت بندی اقتصادی واضح است که هرچیزی را ارزان بدهیم، مصرف بالا می‌رود. من هنوز وجود ناترازی در انرژی را به آن معنا قبول ندارم. در ایران بد مصرفی خیلی جدی‌تر است. اگر رفتار خانوار درست بود با وجود اینکه گرما در همه جای کشور هست، این همه ناتراز روبرو نبودیم.
رئیس مرکز مطالعات راهبردی مجمع کارآفرینان ایران توضیح داد: جنوب کشور همیشه گرم بوده است اما می‌بینید در تابستان در همه اتاق‌هایشان کولر روشن است و رفتار مصرف کننده بهینه نیست. ما به جای کنترل رفتار مصرف کننده، فشار را روی تولید می‌آوریم. همه را فدای خانوار می‌کنیم و نمی‌خواهیم هیچ فشاری به خانوار بیاید.
وی افزود: در اروپا جنگ می‌شود و قیمت انرژی را سه برابر می‌کنند و شاهد هستیم که جامعه همراهی می‌کند اما در اینجا کار پیش نمی‌رود و هیچ کس نمی‌خواهد به خانوار فشار بیاورد.
سرزعیم گفت: اگر ما عقلایی فکر می‌کردیم باید خانوار را کنترل می‌کردیم اما اکنون صنعت را قربانی خانوار می‌کنیم. ادامه این روند باعث می‌شود که کم کم برخی واحدهای صنعتی نیروهای خود را تعدیل می‌کنند و ساماندهی مسایل سخت می‌شود.
وی اضافه کرد: ما باید قیمت برق را درست کنیم. در برق صنعت باید بازار برق درست شود. در بخش خانگی قیمت دستوری اصلاح شود. این اصلاحات باید ویژگی خاصی داشته باشد و بخشی از یارانه حذف شده باید به شکل یارانه نقدی به خانوار پرداخت شود.
اجرای نصفه ایده برق امید
رئیس مرکز مطالعات راهبردی مجمع کارآفرینان ایران با اشاره به صحبت‌های سعید لیلاز گفت: وی پیشنهاد کرده بود که برق خانوار فقیر را رایگان کنیم و از پولدارها پول بگیرند و برق آنها را گران کنند. این طرح در دولت روحانی اجرا شد و اسمش را برق امید گذاشتند اما کار نصفه انجام شد.
وی تاکید کرد: برای انجام اصلاحات اقتصادی حکومت باید اقتدار داشته باشد و از ایجاد واکنش منفی نترسد. اقدامات حکومت باید دستاورد ملموس داشته باشد.
سرزعیم با اشاره به واردات 6 میلیارد دلار بنزین گفت: با این واردات محیط زیست را آلوده کردیم. اگر این عدد را صرف درست کردن شهرها می‌کردیم و به مردم می‌گفتیم که شهرها را آباد کردیم اما بنزین شما را گران کردیم، جامعه می‌پذیرفت.
وی اضافه کرد: ما می‌توانیم یارانه‌های بخش انرژی را در اختیار رفاه مردم بگذاریم. اگر اقدامات ملموس باشد و مردم ببینند می‌شود کارهای اصلاحی کرد، حتما همراهی می‌کنند اما با حاکمی که شجاعت اقدام داشته باشد.
رئیس مرکز مطالعات راهبردی مجمع کارآفرینان ایران یادآور شد: مسئولان ما در حوزه اقتصاد می‌ترسند که اقدام کنند و فقط برنامه می‌نویسند. در حالی که باید یک کار عملی کنند. مردم ما باهوش هستند و می‌فهمند که اقدامات عملی در حال انجام است. به این ترتیب می‌توان شرایط را اصلاح کرد.
به گفته وی نباید منتظر اصلاح سرمایه اجتماعی شویم زیرا کار پیش نمی‌رود. ما نمی‌دانیم اصلاحات سرمایه اجتماعی چقدر طول می‌کشد. برخی نسخه‌هایی که می‌دهند که نصفش درست است. سرمایه اجتماعی را باید درست کرد اما نمی‌توان کشور را رها کرد تا سرمایه اجتماعی اصلاح شود.
سرزعیم گفت: باید جلو رفت. مردم یک مقطعی مخالفت می‌کنند اما نتایج که معلوم شد، مردم همراه خواهند شد. هیچ دولتی جدیت کافی برای انجام اصلاحات اقتصادی در ایران را نداشته است. فرد جدی برای اصلاحات هاشمی بود. خاتمی با نظرات اقتصادی همراه نشد، روحانی به‌طور کامل اصلاحات اقتصادی را نپذیرفت و گام‌های بعدی را بر نداشت. احمدی نژاد هم اعتقادی به اقتصاد نداشت. اکنون در شرایطی هستیم که باید جلو برویم.
وی یادآور شد: همه می‌دانند که دیگر قیمت بنزین نمی‌تواند این‌گونه باشد. به نظر من می‌توان شرایط را اصلاح کرد. در اصلاحات اقتصادی نباید سوگیری منفی نسبت به یک ابزار داشته باشیم. باید ببینیم کجا از چه ابزاری استفاده کنیم. سوگیری منفی اشتباه است و باید بی‌طرف باشیم.
مجموعه‌ای از عوامل شرایط سال 98 را رقم زد
رئیس مرکز مطالعات راهبردی مجمع کارآفرینان ایران در بخش دیگری از سخنان خود توضیح داد: اگر نرخ 1500 تومانی بنزین را 35 هزار تومان کنیم، شوک ایجاد می‌کند اما اگر هزار تومان را سه هزار تومان کنیم، چندان شوکی ایجاد نمی‌شود. در آبان 98 جمع اشتباهات شامل زمان‌بندی نادرست، تعارض‌های حاکمیت و تنش‌های قبلی با هم جمع شد و آن اتفاق رخ داد.
وی اضافه کرد: در فروردین 98 تعداد زیادی از استان‌های ما درگیر سیل شدند. بر اساس اعلام مراجع مرتبط، 35 هزار میلیارد تومان خسارت به کشور خورده بود. به اعتقاد من این بهترین وقت برای افزایش قیمت بنزین بود.
سرزعیم گفت: اگر در آن مقطع بنزین را گران می‌کردیم، همه می‌دیدندکه دولت تحریم است، پول ندارد و هموطنان در سیل گیر کرده‌اند، از آنجا که مکان مصرف درآمد ایجاد شده مشخص بود، در برابر افزایش قیمت واکنش نشان نمی‌دادند. ما این فرصت‌ها را از دست داده و تلف کردیم و در زمان بد اصلاحات انجام دادیم.
وی افزود: حاکمیت ما خیلی ترسوست و دنبال این است که کاری نکند. مردم از اصلاحات اقتصادی استقبال نمی‌کنند. باید به زور از پولدارها پول بگیرید، طبقه متوسط را متقاعد کنید و از فقیرها حمایت کنید. نمی‌توان همه را متقاعد کرد. پایین نگه داشتن قیمت‌ها در بخش انرژی یک بازی همه سر باخت است.
