جنگ زرگری بر سر تصاحب وزارتخانه های اقتصادی/ چشم انتظاری برای فهرست وزرا تمامی ندارد!

اقتصاد آنلاین- محبوبه فکوری: فهرست اعضای کابینه هنوز اعلام نشده است. به طور طبیعی هم نباید خیلی حساسیتی بر سر زمان آن وجود داشته باشد؛ مگر اینکه صاحب منصبان بخواهند با خرد جمعی و بر پایه اصول دموکراتیک، اعضای آن را انتخاب کنند؛ غافل از اینکه تاب و توان این حد از دموکراسی حداقل به شکلی که دولت چهاردهم آن را در پیش گرفته است، خیلی در ایران جواب نمی دهد. 

کمتر کسی فراموش کرده است که در ابتدای دولت سیزدهم هم، سامانه ای به نام «یاران رییسی» برای انتخاب وزرا، معاونان وزیر و چهره های شاخص دولت ایجاد شده بود تا بتواند محلی برای معرفی افرادی باشد که می خواهند به نوعی طعم مدیریت دولتی را بچشند. حالا اما در دولت چهاردهم، موضوع به شکل دیگری پیش رفته است. شورای راهبردی تشکیل شده که ذیل آن، کمیته های تخصصی برای بررسی گزینه های احتمالی و امتیازدهی به آنها شکل گرفته اند. 

البته چند روزی است که اعلام شده کمیته های تخصصی به کار خود برای بررسی گزینه های وزارت، پایان داده است و اسامی در اختیار شخص رییس جمهور است تا در مورد یاران خود در قطار دولت چهاردهم تصمیم بگیرد. در این میان بازار گمانه زنی ها داغ است و به موازات، نگرانی فعالان اقتصادی برای انتخاب افرادی که قرار است حداکثر 4 سال سکان وزارتخانه های اقتصادی را به دست بگیرند به اوج رسیده است. 

بررسی آنچه که در ظرف هفته های گذشته برای انتخاب وزرای پیشنهادی به مجلس گذشته به خوبی نشان می دهد که کمیته های تخصصی حداقل در مدیریت افکار عمومی برای سناریویی که در پیش گرفته اند، چندان موفق نبوده و اکنون خیلی از افرادی که گزینه های پیشنهادی خود را معرفی کرده و بابت انتخاب آنها از سوی رییس جمهور برای قرار گرفتن در فهرست اعضای کابینه مطالبه گر هستند. 

برخی دیگر نیز که در کمیته ها امتیاز بالایی آورده اند ولی به دلایل مختلف حذف شده و نام گزینه هایی که امتیاز پایین تری نسبت به آنها داشته اند، اکنون به بالای لیست آمده است، به نوعی ناامید از این آزمون هستند و معتقدند که در این حوزه، فشارهای سیاسی بیشتر از کارآمدی افراد است و این برای آنها به موضوعی نگران کننده تبدیل شده است. 

در عین حال، باز هم برخی گزینه هایی در حال معرفی به مجموعه دولت هستند که سابقه چندان خوبی در ارتباطات با نهادهای بالادستی و دستگاههای نظارتی ندارند و حتی دوره کوتاه مدیریتشان هم، جنجال آفرین بوده است. 

در این میان، محمدجواد ظریف که در مقطعی، ریاست شورای انتقالی دولت چهاردهم را به عهده داشت، در گفتگویی اعلام کرده بود که شخص رییس جمهور باید در مورد فهرست نهایی اعضای کابینه تصمیم بگیرد و گزینه هایی که ارایه می شود، صرفا پیشنهاد است؛ موضوعی که باید ظرف ده روز آینده در مورد آن تصمیم گیری شود. 

نکته حائز اهمیت در این میان، توجه ویژه به تیم اقتصادی دولت و ضرورت هماهنگی و همگامی آنها در تصمیم گیری های مختلف است. هر چه باشد، هماهنگی کامل میان وزارت اقتصاد، بانک مرکزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت جهاد کشاورزی موضوعی بسیار مهم به شمار می رود که عمدتا ظرف سالهای گذشته مغفول بوده است و این شکاف میان وزارتخانه ها با بانک مرکزی و یا سایر وزارتخانه ها با یکدیگر وجود داشته است که دود ناهماهنگی آن، به چشم فعالان اقتصادی رفته است. 

به همین دلیل است که اکنون، انتخاب تیم اقتصادی به دقت نظر بالایی نیاز دارد و باید افرادی معرفی شوند که از شاخصه های قابل قبولی نسبت به مدیریت و همراه کردن تیم درونی خود از یک سو و تعامل با سایر وزارتخانه ها از سوی دیگر برخوردار باشند. 

حالا این مسعود پزشکیان، رییس جمهوری اسلامی ایران است که باید با دقت نظر، بررسی کافی و به دور از فشارهای حزبی و سیاسی نسبت به انتخاب فهرست کابینه اقدام کرده و کشور را از این بلاتکلیفی هر چه زودتر خارج کند، به خصوص اینکه چند هفته ای هست که در بسیاری از وزارتخانه ها، مدیران خیلی نسبت به اجرای فرآیندهای اداری و انجام کارهای روتین خود علاقمندی نشان نمی دهند و هر روز که می گذرد، یک روز از پروژه سامان دادن اقتصاد ایران در دولت چهاردهم کاسته می شود. 

بر این اساس یکی از گزینه هایی که پیشنهاد می شود آن است که دو تا سه فرد اصلی که صاحب بالاترین امتیاز در کمیته های تخصصی شده اند، در همین چند روز باقیمانده با افراد از نزدیک مصاحبه تخصصی داشته و برنامه های مشخص آنها را به دقت رصد نماید تا بتواند فردی اصلح را با سابقه مدیریتی و اجرایی مکفی و دانش تخصصی برای وزارتخانه ها انتخاب کند. 

در این میان شاید نقطه شاخصی که باید تمرکز ویژه ای برای انتخاب وزیر مربوطه بر روی آن صورت گیرد، وزارت صنعت، معدن و تجارت است که به نوعی خود 4 وزارتخانه را در دل خود جای داده است و باید دقت نظر کافی در آن صورت گیرد. به خصوص اینکه تجربه نشان داده انتصاب برخی معاونان همچون معاون برنامه ریزی برای وزارتخانه که تنها در بعد تئوریک اشراف کافی دارد، خیلی نمی تواند در راهبری دقیق این وزارتخانه موثر باشد، نمونه ناموفق آن هم، سیدرضا فاطمی امین معاون برنامه ریزی سابق وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزیر صنعت دولت سیزدهم بود که در نهایت، با استیضاح مجلس از سمت خود برکنار شد. 

بر این اساس امید می رود بتوان شاهد گزینه هایی برای وزارتخانه ها بود که در هماهنگی کامل با شخص رییس جمهور و اعضای تیم اقتصادی کابینه از یک سو و با اشراف کامل به وضعیت و شرایط کنونی اقتصاد ایران و معیشت مردم، بتوانند کار کشور را مدیریت نمایند. بنابراین اینجا دیگر جای انتخاب های تزریقی نیست و باید شخص رییس جمهور با دید دقیق و علمی خود بهترین گزینه را انتخاب نماید.