ابعاد جدید از رشد اقتصادی در دولت سیزدهم/ خیلی با رشد نفتی سر و کار نداشتیم

به گزارش خبرنگار اقتصاد آنلاین، سیدعلی روحانی معاون سیاستگزاری اقتصادی وزارت اقتصاد در گردهمایی منتخبین مدارس سیاستگذاری اقتصادی که امروز در محل این وزارتخانه برگزار شد، تصریح کرد: رشد اقتصادی دولت شهید رئیسی مبتنی بر نفت نبود و این قضاوت درستی نیست.

وی افزود: آمارها نشان می‌دهد که متوسط رشد محصول ناخالص داخلی در دولت سیزدهم بدون نفت با قیمت پایه سال 1390، 4.4 درصد بوده است که این رقم در دولت قبل 2.2 بود.

وی افزود: در گروه صنایع و معادن و خدمات رشدهای به مراتب بالاتری از چهار سال قبل تجربه کردیم. رشد بخش کشاورزی منفی بوده است. مهمترین عامل رشد بخش کشاورزی بارندگی است و به دولت‌ها ربطی ندارد.

روحانی ادامه داد: رشد محصول ناخالص داخلی به تفکیک اجزای هزینه نهایی به قیمت ثابت سال 1390 در دولت چهاردهم 5.5 درصد بود که این رقم در دولت قبل منفی 0.4 درصد است.

وی اضافه کرد: در حوزه واردات کالا و خدمات میزان رشد 12.2 درصد بوده است که این رقم منفی 20.2 درصد در دولت قبل بوده است. در صادرات کالا و خدمات هم رشد داشتیم و از عدد منفی 19.1 درصد به 9.2 رسیدیم.

معاون سیاستگذاری اقتصادی وزارت اقتصاد با اشاره به بهبود وضعیت تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در دولت سیزدهم توضیح داد: تشکیل سرمایه ناخالص در دولت قبل منفی 8.6 درصد بود که این رقم در دولت سیزدهم به 3.8 درصد رسید.

وی گفت: در مورد سرمایه‌گذاری ما از سال 97 تا 99 مواجه با رشد منفی بزرگ در سرمایه‌گذاری بودیم. هم در حوزه ماشین آلات و هم ساختمان این رشدهای منفی به رشد مثبت در سال 1400 به بعد رسید.

رشد تولید ناخالص داخلی بیش از کشورهای منطقه

روحانی با اشاره به پیش‌بینی‌های انجام شده برای رشد تولید ناخالص داخلی توسط مراجع جهانی در سال جاری، بیان کرد: مقایسه شرایط GDP ایران با کشورهای منطقه نشان می‌دهد که بر اساس پیش‌بینی بانک جهانی امسال رشد تولید ناخالص داخلی ایران بالاتر از بسیاری از کشورهای منطقه خواهد بود.

به گفته وی، در هر سه سال دولت رئیسی، شاخص‌های اقتصادی ایران بسیار بالاتر از ارقام پیش‌بینی شده توسط صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی محقق شده است.

معاون سیاستگذاری اقتصادی وزارت اقتصاد بیان کرد: در شاخص نرخ بیکاری رکوردی که در 1402 ثبت شد، رکورد چند دهه اخیر را شکسته است. روند بیکاری فارغ التحصیلان در دولت سیزدهم نزولی بوده است. این کاهش نرخ بیکاری با افزایش مشارکت رخ داده است. نرخ فقر بهبود یافته و این ناشی از سیاست‌های باز توزیعی و عدالت گرایانه بوده است که روند فزاینده‌ای در کاهش نرخ فقر را ایجاد کرده است.

وی اضافه کرد: در حوزه سیاست‌های بازتوزیعی یک روند نزولی دائمی را در حوزه ضریب جینی داریم. مرکز آمار ایران در 1402 ضریب جینی را اعلام نکرده است اما بانک مرکزی رقم 36 درصد را برای ضریب جینی اعلام کرده است که قابل توجه است.

به گفته روحانی در سال 1401 شاهد جهش نرخ ارز بوده‌ایم که با راه‌اندازی مرکز مبادله یک ثباتی در نرخ ارز ایجاد شده است. نرخ ارز کمی بیش از دو برابر رشد کرده است که میزان این رشد با دولت‌های قبل قابل مقایسه است.

روند نزولی نرخ رشد نقدینگی

معاون سیاستگذاری اقتصادی وزارت اقتصاد روند تامین ارز در بخش‌های مختلف را صعودی اعلام کرد و افزود: نرخ رشد نقدینگی که روند فزاینده در دو سه سال آخر دولت قبل داشت، متوقف شود و در دولت سیزدهم روند نزولی به صورت پیوسته داشتیم. در حال حاضر نرخ رشد نقدینگی به 25 تا 26 درصد رسیده است.

وی اضافه کرد: بیشترین کاهش نرخ رشد نقدینگی در دولت سیزدهم به میزان 13.7 درصد بوده است.

روحانی گفت: افزایش سرمایه در این سه سال در بانک‌ها انجام شد. میزان افزایش سرمایه 275 هزار میلیارد تومان بود. کل افزایش سرمایه هشت سال دولت قبل 94 درصد از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها و نه از محل سود بوده است اما افزایش سرمایه این سه سال تنها 15 درصد از محل افزایش سرمایه و مابقی از محل سودهای حاصل شده است که اتفاق خوبی در حوزه بانکی به شمار می‌رود.

وی گفت: دسترسی به اعتبارات برای خانوار روند افزایشی داشته است. سهم مصرف کننده نهایی خانوار از کل تسهیلات پرداختی افزایش 13.3 درصدی در سال 1400 داشته که این رقم به 18.3 درصد در سال 1403 رسید.

افزایش ارقام مصوب معتبر قراردادها

معاون سیاستگذاری اقتصادی وزارت اقتصاد بیان کرد: سرمایه‌گذاری خارجی رشد یافته است. ارقام مصوب معتبر رکوردهایی در 1401 و 1402 ثبت کرد. ارقام مصوب معتبر به معنی انعقاد قراردادها و ورود بخشی از منابع به کشور است. با توجه به سیاست‌های ارزی که اتخاذ شده است، ارقام ثبت شده سرمایه‌گذاری خارجی کمتر از ارقام اعلام شده است زیرا سرمایه‌گذاران مایل به افشای اطلاعاتشان نیستند.

وی ادامه داد: تورم روند نزولی تدریجی داشته است. نرخ تورم تولیدکننده یک روند نزولی جدی را در طول دولت سیزدهم داشت.

روحانی یادآور شد: در این سه سال اتکا به واگذاری‌های دارایی‌های سرمایه‌ای و مالی کاهش یافت. در پایان دولت قبل افزایش استقراض‌ها و انتشار اوراق نگران کننده شده بود. در مقابل در دولت سیزدهم هم درآمدهای نفتی افزایش جدی داشت و هم مهمتر از آن درآمدهای عمومی دولت یک افزایش مهمی در 1401 و 1402 داشت.

وی گفت: کاهش سهم درآمدهای ناشی از دارایی‌های سرمایه‌ای در گذشته به تثبیت نرخ ارز باز می‌گردد. در مقابل ما از پایه پولی برای تامین ارز ترجیحی استفاده کردیم.

به گفته روحانی فروش اوراق مالی در دولت سیزدهم کاهش یافته و روند اعتبارات عمرانی در کل بودجه افزایشی بوده است.

وی افزود: نسبت درآمدهای مالیاتی در کل منابع عمومی بودجه از 29.9 درصد به بیش از 40 درصد در 1402 رسیده است. نسبت درآمدهای مالیاتی به هزینه‌های ارزی یک رکورد تاریخی ثبت کرده است. این رقم در دولت سیزدهم به 55.7 درصد رسید در حالی که در دهه 90 به 50 درصد هم نرسیده بود. این موفقیت با افزایش مودیان مالیاتی به‌دست آمده است.

معاون سیاستگذاری اقتصادی وزارت اقتصاد گفت: در حوزه گمرکی و ارزش تجارت خارجی روند صعودی داشتیم. سهم کالاهای مصرفی در واردات افزایش جدی نداشت و از هشت میلیارد دلار در ابتدای دولت، ثابت ماند. افزایش واردات کالای سرمایه‌ای و واسطه‌ای را در دولت سیزدهم شاهد بودیم.