۴راهکار ادامه حیات استارتآپها
کسب و کارهای نوپا یا همان استارتآپها یکی از بزرگ‌ترین عوامل پیشرفت علم و تکنولوژی در جهان امروزی به شمار می‌روند.
در کشور ما نیز طی سالیان اخیر، بسیاری از ایده‌های تجاری و صنعتی در قالب استارت‌آپ معرفی شده و در مدت کوتاهی توانستند به محبوبیت و نتیجه مطلوب دست پیدا کنند؛ این درحالی است که بسیاری از این کسب وکارها به دلیل فراهم نبودن فضا با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می‌کنند. کارشناسان اقتصادی دلیل عدم به نتیجه رساندن تجارت‌ها و رقابت در عرصه تولید و صنعت را به قانون‌های مزاحم و دست و پا گیر نسبت می‌دهند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، در این باره متولیان استارت‌آپی براین باورند که صنعت ما رقابتی نیست، همین موضوع باعث شده که بازار به رشد کافی دست پیدا نکند. از سوی دیگر، کارشناسان چهار راهکار برای ادامه حیات فعالان استارت‌آپی را به شرح زیر مطرح می‌کنند: 1- دولت و مجلس شورای اسلامی باید از موانع پیش روی این فعالان اقتصادی بکاهد. 2- قوانینی رسمی برای فعالیت استارتآپها وضع شود. 3- مجلسی‌ها به شناسایی قوانین دست و پا‌گیر برای ادامه فعالیت این نوع کسب و کارهای نوین اقدام کنند. 4- دولتمردان دخالتی در امور کسب و کارهای نوپا نداشته باشند. همچنین به اعتقاد کارشناسان اقتصادی چنانچه منابع درآمدی استارتآپها صرفا از سوی نهادهای دولتی باشد، نوآوری نسبت به کسب سود در رده دوم قرار می‌گیرد، اما اگر فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان با نیازهای جامعه و بازار همخوانی پیدا کنند، به واحدهای خودکفا و خودگردانی تبدیل خواهند شد که با نگاه زیربنایی، اکثر آحاد جامعه را با خود همسو می‌کنند و رشد قابل توجهی خواهند داشت. بنابراین به گفته متولیان اقتصادی، کسب و کارهای نوپا باید بدون هیچ چشمداشتی از منابع مالی دولتی به فعالیت‌های خود ادامه دهند و نیازهای مردم را براساس شرایط موجود تولید و روانه بازار کنند.
فضای رقابتی عادلانه ایجاد شود
باتوجه به اینکه این روزها فعالان استارت‌آپی با چالش‌های زیادی در عرصه کسب و کارهای مواجه هستند در این باره یک استاد دانشگاه علامه طباطبایی درباره مزیت‌های توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان می‌گوید: شرکت‌های دانش‌بنیان به کسانی که ایده دارند با هموار کردن مسیر، به آنها کمک کرده تا بتوانند طرح‌های نوآورانه خود را به محصولات قابل ارائه در بازار تبدیل کنند. استارتآپها با ارائه طرح‌های جدید و با به‌کارگیری نیروهای متخصص سعی دارند، قیمت تمام‌شده کالاها را در رقابت با کالاهای مشابه به طرز شگفت‌آوری پایین بیاورند و دلیل استقبال مردم و بازار از آنها نیز همین موضوع‌هاست. قاسم انصاری رنانی مهم‌ترین فعالیت استارتآپها را ایده‌سازی، به‌کارگیری خلاقیت، نوآوری و تجاری‌سازی طرح‌های ارزشمند و تبدیل ایده به خلاقیت می‌داند و معتقد است: در بخش تجاری‌سازی هنوز مشکلات زیادی داریم. همچنین از آنجایی که بخش زیادی از اقتصاد ما دولتی است و سهم نهادهای دولتی در اقتصاد بسیار بیشتر از مردم و دیگر نهادهاست، دولت باید با ایجاد فضای رقابتی عادلانه میان شرکت‌های دانش‌بنیان، موجب رشد استارتآپها شود و مانع فعالیت نهادهای خصوصی و سازمان‌هایی شود که با استفاده از رانت یا فرار‌های مالیاتی در مسیر پیشرفت شرکت‌های نوپا اخلال ایجاد می‌کنند. او با اشاره به برنامه‌های دولت جهت حمایت از استارتآپها اظهار کرد: برنامه‌های حمایتی دولت از استارتآپها باید به سمتی برود که زمینه‌های تصویب قوانین تسهیل‌کننده در فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان را فراهم کند، همچنین مجلس شورای اسلامی نیز لازم است به‌طور جدی به مشکلات کسب‌وکارهای نوپا بپردازد و با دید حمایتی این شرکت‌ها را مدنظر قرار دهد و مانع فعالیت مراکزی شود که فضای رقابتی سالم را خدشه‌دار می‌کنند و با استفاده از رانت و عدم پرداخت مالیات، سعی در تخریب نظام اقتصادی کشور دارند.
افزایش اعتبارات برای استارتآپها
از سوی دیگر، رییس امور فرهنگی- ورزشی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور نیز معتقد است که محور برنامه ششم توسعه بر سه محور اصلی اقتصاد مقاومتی، ارتقای علم و فناوری و مقاوم‌سازی فرهنگ بنا نهاده شده است. رضا معصومی‌راد در ادامه اظهار کرد: در بند دوم که همان ارتقای علم و فناوری است، تاکید زیادی بر فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان خصوصا استارتآپها شده است، از طرف دیگر برای دستیابی به اهداف برنامه ششم توسعه تلاش‌های زیادی جهت اعتباربخشی به شرکت‌های دانش‌بنیان نیز مطرح است. به همین خاطر، اعتبارات پژوهشی در سال جدید رشد قابل توجهی نسبت به سال‌های قبل داشته و از ایده‌های خلاقانه که به اشتغال، افزایش بهره‌وری و تجاری‌سازی علم و دانش منجر شود، حمایت ویژه صورت می‌گیرد.
معصومی‌راد دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی را برای بهبود ابزارها و مهارت‌های انجام کاربسیار مهم قلمداد کرد و گفت: باید از ظرفیت‌های علمی و خلاقانه خود استفاده کنند و از این طریق محصولات داخلی حمایت و از خروج ارز از کشورمان پیشگیری شود؛ چرا که کمک به محصولات بومی خود به‌خود موجب بالارفتن ظرفیت تولید می‌شود و به تبع آن، علم و فناوری به بخش‌های مختلف از جمله صنایع، کشاورزی و خدمات وارد خواهد شد. در حقیقت استارتآپها با بازدهی بالا و هزینه‌های پایین، ظرفیت‌های کشور را فعال کرده و موجب فراهم شدن فرصت‌های اشتغال‌زایی جدید خواهند شد.
او با اشاره به حمایت از ایده‌های نخبگان گفت: در سال ۹۶ برای ایجاد اشتغال‌زایی و حمایت از ایده‌های نخبگان، ۲۸۰ میلیارد تومان به عنوان کمک‌های فنی-اعتباری در نظر گرفته شد که امید است راهگشای بسیاری از مشکلات شرکت‌های دانش‌بنیان باشد، همچنین مقررات دست‌وپاگیری که بر سر راه شرکت‌های دانش‌بنیان وجود دارد، لازم است شناسایی شده و به حداقل ممکن برسد. معصومی‌راد با اشاره به میزان اشتغال‌زایی استارتآپها در کشور افزود: اگر حرکتی در زمینه رشد کسب و کارهای نوپا انجام ندهیم، نمی‌توانیم به سرعت مشکل اشتغال در جامعه را ریشه‌کن کنیم. بنابراین کسب‌وکارهای نوپا باید تقاضاهای خود را مطرح کنند و به گوش مسوولان برسانند تا خواسته‌های آنان درگیر چرخ‌دنده‌های اداری کشور نشده و بتوانند حقوق خود را مطالبه کنند.
سلیقه‌های دولتی به شرکت‌ها القا نشود
در عین حال عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی درباره مزیت‌های استارت آپ‌ها در بخش‌های تولید و اشتغال گفت: با توجه به اهمیت تاثیر اقتصاد مقاومتی، لازم است در عمل به رفع موانع، خصوصا جنبه‌های نظارتی توجه بیشتری داشته باشیم، زیرا در آینده نزدیک، استارتآپها در تولید، اشتغال‌زایی و خودکفایی گرداننده چرخ‌های اقتصاد کشور خواهد بود. همچنین بهتر است، حمایت دولت از استارتاپ‌ها جهت اصلاح قوانین کسب‌وکار باشد. اگر نهادهای دولتی در اداره شرکت‌های دانش‌بنیان دخالت کنند، نه تنها نتیجه مطلوبی نخواهد داشت بلکه با مشکلات زیادتری هم مواجه خواهند شد. به همین دلیل، بهتر است کسب‌وکارهای نوپا با ابتکار عمل خود و به صورت خودگردان مسیر خود را پیش ببرند و سلیقه‌های دولتی به این شرکت‌ها القا نشود.
کارن خانلری با برشمردن مشکلات استارتآپها گفت: کارآفرینان حوزه فناوری با مشکلات زیادی شامل؛ «قوانین، مسائل مالی و برخوردهای سلیقه‌ای» مواجه هستند و دولت لازم است با ارائه تسهیلات مالی و رفع موانع قانونی که پیش‌روی استارتآپها است، به گسترش این کسب‌وکارها که ارزش افزوده اقتصادی بالایی برای جامعه دارند کمک کند و دراین میان یکی از مشکلات اساسی استارتآپها دخالت نهادهای دولتی در محتوای فعالیت‌های این شرکت‌ها است.
این عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با اشاره به نوآور بودن محصولات تصریح‌کرد: نوآوری‌های حوزه فناوری باید مبتنی بر نیاز مردم و بازار باشد، اما اغلب سمت خواسته‌های نهادهای دولتی منحرف می‌شود و این مساله آسیبی جدی به استارتآپها وارد می‌کند. نماینده خانه ملت در ادامه تصریح کرد: باید براساس مفاهیم بنیادی قانون اساسی، سیاست‌های کلان ابلاغ شده از سوی رهبر معظم انقلاب و اسناد بالادستی در اقتصاد کشور، بازنگری‌های اساسی در این حوزه انجام بگیرد و از میزان وابستگی استارتآپها به نهادهای دولتی کاسته شود؛ چرا که باعث افول نوآوری و خلاقیت در بین کسب‌وکارهای نوپا می‌شود و طرح‌های دیگری جایگزین آنها خواهد شد. خانلری با اشاره به چگونگی تامین مالی استارتآپها افزود: همچنین چنانچه منابع درآمدی استارتآپها صرفا از سوی نهادهای دولتی باشد، اولویت نوآوری کمتر از کسب درآمد پر سود می‌شود، اما اگر شرکت‌های دانش‌بنیان با نیازهای جامعه و بازار همخوانی پیدا کنند، به واحدهای خودکفا و خودگردانی تبدیل خواهند شد که با نگاه زیربنایی، اکثر آحاد جامعه را با خود همسو می‌کنند و رشد قابل توجهی خواهند داشت.
