آغاز رایزنی برای تداوم کاهش تولید نفت اوپک

چشم‌ها همگی به وین دوخته شده تا در پایان روز مشخص شود وزیران نفت سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام(اوپک) کشورهای غیر عضو در این سازمان نظیر روسیه بعد از ساعت‌ها بحث و مذاکره چه تصمیمی خواهند گرفت. آیا می‌خواهند توافق کاهش تولید نفت خام را تمدید کنند یا خیر؟

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران ، البته بر اساس اظهارات چند روز اخیر مقامات نفتی حاضر در این اجلاس می‌توان حدس زد که نتیجه نشست، خبر خوشی برای بازار جهانی نفت خام خواهد بود. چراکه همه وزیران تأثیرگذار در نشست امروز گفته‌اند که نسبت به تمدید توافق برای 6 تا 9 ماه دیگر خوشبین هستند. بنابراین احتمال اینکه توافق کاهش تولید اوپک و غیر اوپک تمدید شود، بسیار زیاد است. اما با وجود این احتمال، باید تا پایان روز منتظر نتیجه مذاکرات وزیران نفت ماند. اگر هر یک از وزیران اوپکی حاضر در نشست با تمدید طرح مخالفت کند اجلاس بی‌نتیجه خواهد ماند و به تاریخی دیگر موکول خواهد شد. البته برای تصمیم‌گیری در این خصوص تا نیمه سال 2017 یعنی دو هفته دیگر وقت است. چراکه توافق اوپک و غیر اوپک برای کاهش یک میلیون و 800 هزار بشکه تولید روزانه نفت خام، مربوط به 6 ماه نخست سال 2017 بوده و الان برای نیمه دوم سال 2017 و حتی فراتر از آن یعنی 3 ماه نخست سال 2018 بحث می‌کنند. به هر حال در خصوص نشست امروز توجه به چند نکته ضروری است. نکاتی که نتیجه نشست را رقم خواهد زد.

سهم ایران از تولید اوپک

اول آنکه؛ برای ایران بسیار اهمیت دارد که تولید نفت خام خود را از میزان کنونی کمتر نکند. در حال حاضر ایران 4 میلیون بشکه در روز نفت خام تولید می‌کند که منابع غیر رسمی آن را 3 میلیون و 800 هزار بشکه در روز اعلام کرده‌اند و مبنای کار اوپک نیز برای تمام کشورها رقم اعلامی منابع غیر رسمی است. در این باره وزیر نفت ایران می‌گوید که  ایران تولید نفت خود را به هیچ وجه کاهش نمی‌دهد. بنابراین یکی از موانع اجماع امروز شرطی است که 12 وزیر نفت حاضر در نشست اوپک ممکن است برای ایران بگذارند. اگر ایران شرط آنها را نپذیرد رسیدن به اجماع سخت‌تر خواهد شد. اما بیژن زنگنه به تمدید توافق امیدوار است. او روز گذشته چند ساعت قبل از ترک ایران به مقصد اتریش گفت: به نظر می‌رسد که  برای تمدید توافق میان اعضای این سازمان، اجماع وجود دارد. او می‌گوید که ایران پیشنهاد خاصی نداشته و با هر تصمیمی که اکثریت اتخاذ کنند، موافق خواهد بود. به شرط آنکه منافع ایران حفظ شود.

اختلاف نظر بر سر 6 ماه یا 9 ماه

دومین نکته مربوط به مدت زمان توافق است. اینکه وزیران حاضر در نشست برای 6 ماه کاهش تولید اعلام آمادگی کنند یا 9 ماه. تاکنون تنها وزیری که سازمخالف زده، وزیر انرژی کویت است. «عصام المرزوق» می‌گوید که با تمدید توافق برای 6 ماه موافق است. وزیران نفت عربستان سعودی به‌عنوان بزرگترین تولید‌کننده نفت خام عضو در اوپک و الجزایر به صراحت عنوان کرده‌اند که می‌خواهند توافق برای 9 ماه تمدید شود.

توافق روی بشکه های نفت

مورد سوم میزان کاهش تولید اوپک و غیر اوپک در توافق جدید است. البته وزیر نفت ایران اظهار می‌کند که تاکنون کسی از تغییر حجم توافق قبلی حرفی نزده است. اوپک در نشست رسمی سی‌ام نوامبر 2016 (دهم آذرماه) در وین برای نخستین بار از سال 2008 میلادی با کاهش تولید موافقت کرد تا با کم کردن از مازاد عرضه نفت در بازارها به بالا رفتن سطح قیمت‌ها کمک کند. ایران تا رسیدن سطح تولید به میزان پیش از تحریم، از اجرای این توافق نه تنها مستثنی شد بلکه مجاز به افزایش 90 هزار بشکه‌ای تولید نفت خود برای 6 ماه نخست سال شد. اما براساس این توافق سایر اعضا بجز نیجریه و لیبی متعهد شدند که یک میلیون و ٢00 هزار بشکه در روز از سطح تولید خود بکاهند. اوپک همچنین دهم دسامبر (بیستم آذرماه) موفق شد تولید‌کنندگان نفت غیر اوپک شامل روسیه، قزاقستان، گینه، جمهوری آذربایجان، سودان، مالزی، عمان، سودان، بولیوی، مکزیک، بحرین و برونئی را با خود همراه سازد. این تولیدکنندگان نیز در مجموع با کاهش 600 هزار بشکه در روز از تولید نفت خود موافقت کردند. این نخستین توافق کشورهای عضو اوپک و غیر اوپک از سال 2001 میلادی تاکنون به شمار می‌رود. اکنون وزیر نفت کویت می‌گوید که نروژ، اندونزی، ترکمنستان و مصر نیز به توافق نفتی وین پیوستند. باید دید که این کشورها چه تصمیمی برای تولید نفت خام خود خواهند گرفت.

سهم هر تولیدکننده

نکته چهارم توان و قدرت چانه زنی کشورها در این نشست است که بر اساس بشکه‌های نفتی که تولید می‌کنند تعیین می‌شود. عربستان بزرگترین تولید‌کننده نفت خام عضو در اوپک بیش از 10 میلیون بشکه در روز نفت خام تولید می‌کند. روسیه پس از آن بزرگترین تولید‌کننده نفت خام حاضر در نشست است که در اوپک عضویت ندارد. این کشور بیش از 11 میلیون بشکه در روز نفت خام تولید می‌کند. تصمیماتی که این دو کشور اتخاذ می‌کنند در تعیین مسیر توافق بسیار اهمیت دارد.

سرنوشت قیمت نفت

سخن آخر ؛ اوپک و غیر اوپک در این 5 ماه و اندی توانستند نزدیک به 300 میلیون بشکه نفت مازاد را از بازار حذف و قیمت نفت را در کانال 50 دلار برای هر بشکه به تعادل برسانند. امروز هر تصمیم این سازمان روی قیمت نفت اثر خواهد داشت. اگر توافق حاصل شود قیمت نفت خام شاهد یک جهش قیمتی خواهد بود و اگر به اجماع نرسند اندکی کاهش قیمت نفت رقم خواهد خورد.