تورم تکرقمی میماند؟
نرخ تورم در سال گذشته تک رقمی شد و عدد ٩ درصد را در جداول ثبت کرد. این نرخ متوسط در طی ٢٥ سال اخیر دو بار دیگر نیز در سالهای ١٣٨٤ و ١٣٨٩ تک رقمی شده است اما هر بار پس از مدت کوتاهی دوباره مسیر صعودی قبلی را در پیش گرفته و این مساله نشان میدهد که نرخ تورم تک رقمی در اقتصاد ایران پایدار نبوده است.
در حالی طی این دو سال نرخ تورم متوسط تکرقمی شده که متوسط نرخ رشد نقدینگی در سال ١٣٨٤، ٣٤ درصد و در سال ١٣٨٩، ٢٥ درصد بوده است. با توجه به اینکه اساسا انتقال اثرات نقدینگی بر تورم با تاخیر همراه است، عدم پایداری تورم تک رقمی در مقاطع زمانی مذکور را میتوان به بالا بودن رشد نقدینگی نسبت داد. ویژگی مهم نرخ تورم سال گذشته آن است که همانند دو دوره قبلی با رشد نقدینگی بالا همراه بوده، بهطوری که در پایان سال ١٣٩٤ نرخ رشد نقدینگی به ٣٠درصد رسیده است. اما سوالی که اینجا مطرح میشود آن است که چرا با وجود رشد نقدینگی بالا، نرخ تورم تک رقمی شده است؟
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد ، در سال ١٣٩٥ کنترل تقاضا موجب عدم افزایش تورم شده، در حالی که نقدینگی بهشدت افزایش یافته است. در واقع تنگنای مالی موجب شده نرخ سود بانکی در رقمی بالا و بدون تناسب با شرایط روند کاهشی تورم در اقتصاد ایران قرار بگیرد. از سوی دیگر، نرخ بالای سود بانکی، مصرفکننده را به تعویق مصرف تشویق میکند و باعث میشود تقاضای مصرفکننده غیرفعال باقی بماند. در مجموع شرایطی رقم میخورد که مصرفکننده منابع خود را به جای خرید، به شکل سپرده نگهداری کند. همچنین پیامی که از طریق افزایش نرخ سود بانکی به سرمایهگذار منتقل میشود، این است که سرمایهگذاری امری پرهزینه است و خود به خود رشد سرمایهگذاری متوقف میشود. بنابراین نرخ بالای سود بانکی، روی دو مولفه مهم تقاضا در اقتصاد ما که مصرف خانوار و سرمایهگذاری است، اثر محدودکننده و انقباضی اعمال میکند و باعث میشود تقاضا در اقتصاد کنترل شود.