سریال ماجراجویی‌های نظامی ترکیه
رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری ترکیه، اعلام کرد در پایان عملیات 6ماهه «سپر فرات» در شمال سوریه، برای عملیات نظامی جدیدی در داخل این کشور برنامه‌ریزی می‌کند که هدف آن سازمانی است که آنکارا آن را تروریستی می‌داند.
اظهاراتی که با واکنش‌های تند دولت سوریه همراه بود. ریاض حداد سفیر سوریه در روسیه، در سخنرانی خود در جمع دانشجویان سوری گفته است: «ترکیه پس از اعلام پایان عملیات سپر فرات، هنوز اقدام به عقب‌نشینی از خاک سوریه نکرده است و دمشق این مساله را اشغالگری می‌داند.»
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، دولت ترکیه هفته پیش پایان عملیات مناقشه‌برانگیز سپر فرات را که در ماه آگوست با هدف انهدام سرکرده‌های داعش و در عین حال حمله به شبه‌نظامیان کرد از مناطق مرزی مشترک با سوریه آغاز کرده بود، به‌طور رسمی اعلام کرد. اما اظهارات جدید اردوغان حاکی از این مساله است که آنکارا قصد پایان دادن به عملیات و مداخله در آن سوی مرزهای خود را ندارد. رییس‌جمهوری ترکیه در سخنرانی در منطقه ترابزون در نزدیکی دریای سیاه به صراحت تاکید کرد: «نخستین مرحله، یعنی عملیات سپر فرات، پایان یافته است، اما عملیات‌های نظامی بیشتری در راه خواهد بود.» مداخله ترکیه تقریبا از سوی هیچ یک از طرفین فعال در مبارزات علیه داعش در سوریه پذیرفته نیست. امریکا و روسیه با کردهای سوریه همکاری می‌کنند و سوریه نقشه‌های ترکیه برای عملیات جدید را دشمنی آشکار علیه دولت خود می‌داند. ریاض حداد در واکنش به سخنان اردوغان تصریح کرد: «دولت سوریه با همسو‌سازی تلاش‌ها با کسانی که قصد پیوستن به مبارزه علیه تروریسم را دارند، موافق است؛ اما کسی که می‌خواهد واقعا علیه تروریسم بجنگد، باید گام‌هایش را با دولت سوریه هماهنگ کند.»
واهمه به حاشیه رانده شدن
اردوغان این اظهارات را در حالی بیان کرد که زمان زیادی تا همه‌پرسی سرنوشت‌ساز در مورد اصلاحات قانون اساسی ترکیه باقی نمانده است؛ اصلاحاتی که بیش از هر چیز به قدرت رییس‌جمهوری می‌افزاید و بسیاری از منتقدان آن را آغاز دیکتاتوری در ترکیه می‌دانند.
به گزارش العربی، اردوغان در سخنرانی اخیر خود تاکید کرد که عملیات نظامی ترکیه در سوریه به هیچ‌وجه متوقف نخواهد شد و این مسیر همچنان ادامه دارد. وی گفت: «در حال مقدمه‌چینی برای عملیاتی جدید در مناطق دیگر (در سوریه) هستیم تا تروریست‌ها را به زانو درآوریم. به زودی نامی جدید برای این عملیات جدید انتخاب خواهیم کرد.» ترکیه بارها نگرانی‌های خود را درخصوص به حاشیه رانده شدن در درگیری‌ها در سوریه و در عراق ابراز داشته است، اما تاکنون مقامات دو کشور مخالفت‌های قطعی خود را با هرگونه مداخله نظامی ترکیه در خاک خود ابراز داشته‌اند. در این حال، اردوغان با تاکید بر اینکه حتی بدون موافقت سوریه عملیات جدیدی آغاز می‌کند و بدون اشاره به محل قطعی این عملیات، تصریح کرد که داعش، حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) و همچنین یگان‌های مدافع خلق، از بهار با اتفاقات غیرمنتظره‌یی مواجه خواهند شد و این درحالی است که کردهای سوریه از متحدان امریکا در جنگ علیه داعش به‌شمار می‌روند. اردوغان گفت: «ماه آینده به اذن خدا بهار ملت ترکیه و زمستانی سیاه برای تروریست‌ها خواهد بود.»
امریکا عملیات برای بازپس‌گیری شهر رقه، پایتخت داعش در سوریه، را با حمایت از حضور و مشارکت کردهای سوریه برنامه‌ریزی کرد؛ اما ترکیه این گروه را تروریستی می‌داند و خروج نیروهای این گروه از شهر منبیج در سوریه را خواستار است. در عین حال، گمانه‌زنی‌های بسیاری هم در مورد اقدامات و عملیات اعلام نشده ترکیه برای شکست نیروهای پ.ک.ک در مقر آنها در شمال عراق وجود دارد.
تحلیلگران بر این باورند که ترکیه با چنین اقداماتی به جای موفقیت در اثبات خود به عنوان یک نیروی قابل اتکای منطقه‌یی در جنگ علیه داعش، خطر به حاشیه رانده شدن در جنگ در سوریه را به جان می‌خرد؛ چراکه امریکا با جنگجویان کرد همکاری می‌کند و روسیه نیز دیدی مثبت به همکاری با کردهای سوریه دارد.
قدم بعدی ترکیه در سوریه
بینالی ییلدیریم نخست‌وزیر ترکیه، 29 مارس پایان موفقیت‌آمیز عملیات نظامی سپر فرات را در شمال سوریه اعلام کرد و از احتمال اجرای عملیاتی جدید در آن سوی مرزها در آینده نزدیک سخن گفت. تحلیلگران ترک بر این باورند که باتوجه به اینکه عملیات سپر فرات به «محدودیت‌های طبیعی» خود رسیده بود، جای تعجب نداشت که ییلدیریم از پایان آن خبر دهد، اما به‌طور قطع ترکیه منطقه را به این زودی‌ها ترک نخواهد کرد.
آتیلا یسیلادا، تحلیلگر سیاسی در موسسه شرکای منابع جهانی استانبول، در گفت‌وگو با الجزیره می‌گوید: «اظهارات ییلدیریم را می‌توان تا اندازه‌یی تصدیق شرایط موجود در میدان دانست. ترکیه در شرایط کنونی فضای زیادی برای عملیات در شمال سوریه چه از نظر دیپلماتیک و چه از نظر نظامی ندارد.»
متین گروکان، تحلیلگر امنیتی و محقق ترک در مرکز سیاست‌گذاری استانبول در دانشگاه سابانچی نیز می‌گوید: «عملیات سپر فرات در عمل نزدیک به یک ماه پیش و زمانی پایان یافته بود که دایره نفوذ ترکیه در سوریه که مثلثی میان جرابلس، الراعی و الباب بود، از طرف شرق توسط نیروهای ویژه امریکایی، در جناح غرب توسط نیروهای روس و در جنوب توسط نیروهای دولت روسیه تحت محاصره قرار گرفت.» به عقیده گروکان، این تحولات به برنامه‌های ترکیه برای پاکسازی نیروهای کرد از شهر راهبردی منبیج در سوریه و افزایش نفوذش در جناح شرقی پایان بخشید و زمانی که روس‌ها از برنامه خود برای تاسیس پایگاهی با هدف آموزش نیروهای کرد سوری خبر داد، ترکیه دریافت که امکان پیشروی از جناح غربی نیز وجود نخواهد داشت.
دولت ترکیه توانسته تا اندازه‌یی با روسیه و امریکا متحد شود، اما هنوز نتوانسته هیچ یک از آنها را به طرف خود بکشاند چراکه واشنگتن و مسکو هر دو به‌تدریج روابط خود را با کردها افزایش می‌دهند. آنکارا این تقویت روابط را به ضرر خود می‌داند و معتقد است که کردهای سوریه به‌طور مستقیم با پ.ک.ک گروه مسلح کرد فعال در ترکیه، ارتباطی مستقیم دارند. به عقیده تحلیلگران، ماجراجویی‌های ترکیه در تلاش برای مقابله با نیروهای کرد سوریه ممکن است درنهایت به تقابل هرچه بیشتر آنکارا با امریکایی‌ها، روس‌ها و متحدان آنها بینجامد.
