نبض تلگرام همچنان می‌زند
اگرچه فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی و یا ایجاد اختلال در آنها چه در طول سال و چه در ایام مناسبتی دور از ذهن نیست اما به نظر می‌رسد با وعده‌هایی که توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات داده شده، این پدیده فعلا و در ایام انتخابات رخ نخواهد داد، مگر اینکه تصمیمات جدیدی درباره این موضوع گرفته شود.
ممکن است در آستانه انتخابات سال ۹۶ این موضوع به ذهن برخی متبادر شود که برخی شبکه‌های اجتماعی در این ایام فیلتر شده و یا با اختلال مواجه شوند؛ پدیده‌ای که شاید نمونه آن را در گذشته هم شاهد بودیم. در این رابطه محمود واعظی - وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات - درباره وضعیت فعالیت یا فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی در ایام انتخابات عنوان کرد: شبکه‌های اجتماعی نقش افزایش اطلاع‌رسانی به مردم را دارند تا بدانند که برنامه هرکدام از کاندیداها چیست.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، وی تاکید کرد: تا جایی که شبکه‌های اجتماعی در کارشان تخلفی صورت نگیرد، فعالیت آنها ادامه پیدا می‌کند و قوه قضاییه، وزارت کشور، شورای نگهبان و شورای عالی فضای مجازی برای تبلیغات انتخابات دارای چارچوبی مشخص هستند و همه موظفند این چارچوب را رعایت کنند. تا زمانی که چارچوب و مقررات کشور از سوی شبکه‌های اجتماعی رعایت شود، چرا باید فیلترینگ شبکه‌های مجازی اعمال شود.
از طرفی شنیده‌ها و اخباری مبنی بر جایگزینی نرم‌افزارهای داخلی به جای تلگرام وجود به گوش می‌رسید که واعظی در پاسخ به این سوال که شنیده شده قرار است نرم‌افزار سروش جایگزین تلگرام در شبکه‌های اجتماعی فضای مجازی شود، گفته هیچ نرم‌افزاری جایگزین تلگرام نمی‌شود. هرکدام از این نرم‌افزارها مشتری خاص خودش را دارد، هم‌اینک عده‌ای در حال استفاده نرم‌افزار سروش هستند، همچنان که عده‌ای دیگر نیز از بیسفون و لاین و واتس اپ و... بهره می‌برند.
همچنین مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران(ایسپا) در بهمن ماه سال ۹۵ اقدام به اجرای نظرسنجی ملی در خصوص سنجش میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی و نگرش مردم به این شبکه‌ها از طریق تلفنی و با حجم نمونه ۱۵۰۰ نفر کرد. نتایج این نظرسنجی نشان می‌دهد از هر ۱۰ ایرانی شش نفر در شبکه‌های اجتماعی عضویت دارند، شبکه تلگرام در صدر شبکه‌های اجتماعی قرار دارد و بیشترین افراد عضو نیز از میان افراد تحصیل‌کرده دانشگاهی هستند.
علاوه بر آن نتایج این نظرسنجی نشان می‌دهد در حال حاضر ۵۹.۷ درصد افراد بالای ۱۲ سال کشور حداقل عضو یک شبکه اجتماعی هستند که نسبت به آذرماه سال ۹۴ رشد هفت درصدی داشته است. مردان نسبت به زنان پنج درصد بیشتر عضو شبکه‌های اجتماعی هستند و از بین گروه‌های سنی، گروه سنی جوان (۱۸ تا ۲۹ سال) با ۸۱ درصد بیشترین عضویت را در شبکه‌های اجتماعی دارا هستند. گروه سنی ۱۲ تا ۱۷ سال با ۶۷ درصد، گروه سنی ۳۰ تا ۴۹ سال با ۶۳ درصد و گروه سنی ۵۰ سال به بالا با ۲۵ درصد در رده‌های بعدی قرار دارند.
در نظرسنجی ملی ایسپا در سال ۹۴، ۳۸ درصد مردم کشور عضو تلگرام بوده‌اند که سال ۹۵ با افزایش ۱۷ درصدی به ۵۵ درصد افزایش پیدا کرده است. همچنین در سال ۹۴، ۱۷ درصد مردم عضو اینستاگرام بوده‌اند که این میزان در سال ۹۵ با رشد ۶ درصدی به ۲۳ درصد افزایش پیدا کرده است.
میزان عضویت مردم در واتس‌آپ ۱۴ درصد، فیس بوک چهار درصد، وایبر دو درصد، گوگل پلاس دو درصد و شبکه‌های تانگو، توییتر و وی‌چت هر کدام نیز کمتر از یک درصد بوده است. درواقع تلگرام و اینستاگرام از روند صعودی میزان کاربر برخوردار هستند و سایر شبکه‌های اجتماعی مجازی از سال گذشته تاکنون با کاهش عضویت مواجه بوده‌اند.
سرانه مصرف شبکه‌های اجتماعی در طول شبانه‌روز توسط مردم ۷۲ دقیقه بر حسب کل نمونه و ۱۲۰ دقیقه بر حسب استفاده‌کنندگان است. ۹۰.۸ درصد پاسخگویانی که عضو حداقل یک شبکه اجتماعی بوده‌اند، اظهار کرده‌اند با استفاده از موبایل هوشمند از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند و در مرحله بعد با فاصله زیادی، حدود ۱۰ درصد گفته‌اند از کامپیوتر یا لپ‌تاپ و ۴.۲ درصد از تبلت استفاده می‌کنند. در این سوال پاسخگو می‌توانسته چند مورد را انتخاب کند.
از طرفی با توجه به الزام کانال‌های تلگرامی به ثبت شدن در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدمرتضی موسویان -رییس مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال- از اعطای کد شامد به ۴۳ هزار سایت و همچنین بیش از پنج هزار کانال تلگرامی یاد کرد و گفت: این شناسه الکترونیکی به تمامی محتواها اعطاء خواهد شد و مردم می‌توانند نسبت به اعتبارسنجی از طریق این کد ملی اقدام کنند.
در نهایت با توجه به استفاده مردم از تلگرام به عنوان اولین شبکه اجتماعی در ایران و اظهارات صریح وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات مبنی بر عدم فیلترینگ این پیام‌رسان هنوز خبری از جایگزینی کامل این شبکه اجتماعی نیست و همچنان می‌توان از آن بدون نگرانی استفاده کرد.
