«هلند» وزیر خارجه ترکیه را راه نداد
در حالی که تنها حدود یک ماه به برگزاری همه‌پرسی جنجال‌برانگیز بسته اصلاحات قانون‌اساسی ترکیه با هدف تغییر نظام پارلمانی کنونی به نظام ریاست‌جمهوری زمان باقی است، به نظر می‌رسد که علاوه بر مخالفان داخلی، کشورهای اتحادیه اروپا هم در مقابل این تغییرات قد علم کرده‌اند.
تلاش دولت ترکیه برای برگزاری کمپین‌های سیاسی خارج از مرزها، تلاش برای جلب آرای ترک‌های ساکن خارج از کشور و برنامه مناقشه‌برانگیز اصلاحات قانون اساسی که به افزایش قدرت‌های رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه می‌انجامد، به نگرانی‌های فزاینده در اروپا منجر شده است. در نخستین مواجهه ترکیه با کشورهای عضو اروپا در این زمینه، آنکارا بر سر ممنوعیت برگزاری کمپین‌های تبلیغاتی برای رأی «آری» در چند شهر آلمان، با برلین درگیر شد و اکنون به نظر می‌رسد که این درگیری‌ها به هلند هم رسیده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، دولت هلند در جدی‌ترین واکنش دیپلماتیک به این مساله از ورود وزیر امور خارجه ترکیه به این کشور ممانعت کرد. وزیر امور خارجه ترکیه قرار بود پس از هلند، یک سخنرانی تبلیغاتی در سوییس داشته باشد؛ اما پلیس سوییس هم اعلام کرد که به دلیل خطرات جدی امنیتی، تصمیم به لغو این برنامه گرفته است. اکنون مولود چاوش‌اوغلو، به دنبال راه جدیدی برای برگزاری سخنرانی خود در محل جدیدی در سوییس می‌گردد. اسپوتنیک در این باره نوشت، مولود چاوش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه قصد داشت برای سخنرانی در میان جمعی از اتباع ترک در هلند به این کشور سفر کند؛ اتباع ترک در هلند بخش قابل‌توجهی از جمعیت کارگران این کشور را تشکیل می‌دهند، همچنین می‌توانند در همه‌پرسی 16 آوریل قانون‌اساسی ترکیه به‌شدت تاثیرگذار باشند. با این حال مارک روت، نخست‌وزیر هلند به وضوح نشان داد که اگر هدف چاوش‌اوغلو از این سفر افزایش حمایت‌ها از اردوغان و شرکت در گردهمایی ترک‌ها باشد؛ در هلند پذیرفته نیست.
وی در کنفرانس خبری در بروکسل گفت: «مساله هیچ ربطی به سفر وی به هلند ندارد. می‌تواند در هر زمانی برای دیدار از موزه‌ها یا باغ‌های گل لاله بیاید. اما نمی‌خواهیم که او در اینجا گردهمایی برگزار کند.» این در حالی است که شمار زیادی از اتباع ترک به عنوان «کارگران مهمان» به‌ویژه در شهرهای روتردام، آمستردام و لاهه زندگی می‌کنند و بسیاری از آنها حائز شرایط رأی‌دهی در همه‌پرسی آتی هستند.
تنش‌های آلمان
مقامات آلمان هفته گذشته برگزاری شماری از راهپیمایی‌های ترک‌ها را به دلایل امنیتی و در میانه درگیری‌ها بین طرفداران و مخالفان اردوغان، ممنوع کردند. این در حالی بود که تنش‌ها میان آنکارا و برلین در تاریخ 9 ماه مارس و در پی واکنش شدید آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان به اظهارات اردوغان که آلمان را به استفاده از «تاکتیک‌های نازی» برای جلوگیری از برگزاری راهپیمایی‌ها متهم کرده بود، تشدید شد. مرکل در یک سخنرانی در بوندشتاگ گفت: «به هیچ‌وجه قابل توجیه نیست. مقایسه با نازی تنها شرایط را وخیم‌تر می‌کند. این وضعیت باید پایان یابد.»
روابط میان آلمان و ترکیه چند ماه پیش، رو به وخامت گراییده بود؛ اما مسائلی همچون دستگیری دنیز یوسل، خبرنگار دو تابعیتی آلمانی-ترک که برای روزنامه
«دی‌ولت» آلمان کار می‌کرد، همچنین درخواست پناهندگی شمار زیادی از مقامات ارشد ترکیه که به دست داشتن در تلاش برای کودتای نافرجام متهم شده بودند از آلمان، این روابط را وخیم‌تر کرد. اما مساله به همین جا ختم نشد و تصمیم مقامات دولت ترکیه برای برگزاری کمپین‌های رای «آری» در کشورهای اروپایی، به این جنجال‌ها افزود و نه‌تنها روابط آنکارا با بلوک اروپایی را دچار اختلال کرد، بلکه به تنش در داخل ناتو منجر شد. ترکیه نیز همانند آلمان و هلند، یکی از اعضای پیمان آتلانتیک شمالی است و تنش‌ها در میان کشورهای عضو این پیمان در دیگر تصمیم‌گیری‌های سازمان نیز اختلال ایجاد می‌کند.
باز شدن پای آمستردام به مناقشات
پس از درگیری‌های آنکارا و برلین بر سر برگزاری کمپین‌های تبلیغاتی، هلند هم با راهپیمایی اتباع ترک و سخنرانی وزیر امور خارجه ترکیه در این گردهمایی مخالفت و از ورود هواپیمای مولود چاوش‌اغلو به هلند ممانعت کرد. این اقدام هلند در حالی صورت گرفت که چاوش‌اوغلو اعلام کرده بوده، در هر شرایطی به این شهر سفر خواهد کرد و در صورت ممانعت هلند از سفر وی و لغو کمپین‌های تبلیغاتی، ترکیه هلند را تحریم اقتصادی و سیاسی می‌کند. هلند پیش‌تر هشدار داده بود که هرگونه کمپین تبلیغاتی ترکیه در شهر روتردام را لغو می‌کند.
در این حال، اردوغان در واکنش به اقدام دولت هلند در ممانعت از فرود هواپیمای چاوش‌اوغلو گفت: «این افراد بقایای نازیسم و فاشیسم هستند. از این پس ببینیم هواپیماهای هلند چگونه به ترکیه خواهند آمد؟» وی در گردهمایی تبلیغاتی خود در شهر استانبول افزود: «هموطنان من توطئه شما را در 16 آوریل بر هم خواهند زد. با تمام قدرت فشار بیاورید، تا آنجا که می‌توانید تروریست‌ها را تغذیه کنید، اما عواقب همه این اقدامات به سوی خود شما باز خواهد گشت. بدون شک ما نیز پس از 16 آوریل، واکنش متقابل نشان خواهیم. از این پس ببینید که هواپیماهای هلند چگونه به ترکیه خواهند آمد. البته منظور من درباره رفت‌و‌آمدهای دیپلماتیک است، نه رفت‌وآمد مردم عادی؛ این مساله دیگری است.» اردوغان تصریح کرد: «آنها نه سیاست می‌دانند و نه خبری از دیپلماسی بین‌المللی دارند. آنها به‌شدت ترسو هستند. این افراد از بقایای نازیسم و فاشیسم هستند.»
دولت ترکیه همچنین با احضار کاردار هلند، اعتراض خود را به جلوگیری از ورود هواپیمای چاوش‌اوغلو به این کشور نشان داد.
توافق اتحادیه اروپا و ترکیه
به نظر می‌رسد شرایط -با واکنش ترکیه به توافق مناقشه‌آمیز مهاجرتی این کشور- با اتحادیه اروپا وخیم‌تر شده است؛ توافقی که با هدف پایان دادن به ورود سیل مهاجران از ترکیه به داخل اروپا امضا شده بود. طبق این توافق، «مهاجران غیر معمول» یعنی افرادی که از درخواست پناهندگی خودداری یا آن را رد می‌کردند، باید مجددا به ترکیه باز می‌گشتند، با این شرط که پناهجویان سوری در ترکیه باید در کشورهای عضو اتحادیه اروپا اسکان داده می‌شدند. این برنامه از سوی گروه‌های مدافع حقوق بشر به‌شدت مورد انتقاد قرار گرفت، همچنین به‌دلیل افزایش دسترسی ترک‌ها به اتحادیه اروپا با مشکلاتی مواجه شد.
چاوش‌اوغلو روز شنبه و پس از لغو سفرش به هلند گفت که اگر بلوک اروپایی به وعده خود در مورد عدم نیاز به ویزای اتباع ترک عمل نکند، همه توافق‌ها با اتحادیه اروپا ازجمله توافق مهاجران به خطر خواهد افتاد. وی در گفت‌وگو با تلویزیون سی‌ان‌ان افزود که ترکیه یک متن نهایی را در اختیار بلوک اروپایی خواهد گذاشت و طبق این متن، یا همه توافق‌ها ازجمله آزادسازی روادید و توافق مهاجرتی به اتفاق اجرا می‌شوند یا همگی لغو خواهند شد.)
