شکست دوم ترزا می از مجلس عوام
به نظر میرسد، مردم بریتانیا خود را برای مواجهه با آسیبهای خروج از اتحادیه اروپا به اقتصاد کشورشان در دو سال آینده (زمان پیشبینی شده برای گفتوگوها) آماده کردهاند؛ اما در میان مراجع دولتی، مناقشات میان دولت و مجلس عوام و تلاش قانونگذاران برای اینکه حرف نهایی را در مورد توافق بزنند، هنوز ادامه دارد.
ترزا می تاکنون تنها به بیان لفظی اینکه پارلمان حق رای بر توافق نهایی را دارد، اکتفا کرده و در عین حال هشدار داده است که اگر نمایندگان پارلمان و همتایان آنها در مجلس اعیان شرایط وی را نپذیرند، بریتانیا به سادگی بدون هیچ توافقی اتحادیه اروپا را ترک و مطابق قوانین سازمان تجارت جهانی با بلوک اروپایی تجارت خواهد کرد؛ اتفاقی که میتواند به اقتصاد بریتانیا آسیبهای شدیدی وارد آورد. اما به نظر میرسد، مجلس عوام قصد عقبنشینی ندارد و میخواهد به هر قیمتی پیش از اجرای رسمی ماده 50 معاهده لیسبون حق رای نهایی را از آن خود کند. این در حالی است که عمده بریتانیاییها هم از تهدید ترزا می به خروج بدون توافق حمایت نمیکنند و بدینترتیب، نخستوزیر قدرت چندانی برای رویارویی با مجلس اعیان ندارد. نخستوزیر نخستین ضربه را زمانی از مجلس اعیان خورد که آنها از تصویب سریع لایحه دولت برای آغاز مذاکرات برگزیت خودداری و اصلاحیهیی را برای کسب اطمینان از محافظت از حقوق شهروندان اتحادیه اروپا که ساکن بریتانیا هستند، ارائه کردند و اکنون به نظر میرسد که ترزا می باید برای دومین ضربه مهلک مجلس اعیان یعنی «حق رای معنادار» آماده شود.
ایندیپندنت در گزارشی به قلم جو واتس نوشت، طبق نتایج نظرسنجی موسسه مستقل تحقیقاتی «بیامجی ریسرچ» بریتانیاییها عمدتا با برنامه ترزا می برای ترک اتحادیه اروپا بدون هیچ توافقی در صورت مخالفت پارلمان بریتانیا با شرایط توافق شده میان نخستوزیر و بروکسل مخالف هستند. طبق نتایج این نظرسنجی، دوسوم از شرکتکنندگان ترجیح میدهند که در صورت مخالفت نمایندگان پارلمان (مجلس عوام) و مجلس اعیان با توافق نهایی برگزیت میان دولت و بروکسل، بریتانیا در اتحادیه اروپا بماند یا اینکه تلاشها برای دستیابی به توافقی متفاوت از سر گرفته شود. این در حالی است که طبق برنامه دولت ترزا می، این کشور قصد دارد به زودی و تا پیش از پایان ماه آوریل ماده 50 معاهده لیسبون را به اجرا بگذارد که به معنای آغاز رسمی گفتوگوهای برگزیت خواهد بود.
مجلس عوام در نخستین ضربه مهلک به نخستوزیر، از تصویب بیدردسر لایحه آغاز رسمی برگزیت، خودداری و در مقابل اصلاحیهیی را تصویب کرد که به موجب آن دولت باید پیش از برگزیت یا هر گونه اقدامی در این زمینه، حق و حقوق شهروندان اتحادیه اروپا ساکن بریتانیا را در دوران پس از خروج از این اتحادیه تضمین کند. دومین ضربه مجلس عوام، در حقیقت به این مساله بستگی دارد که اصلاحیه «رای معنادار» چگونه تعریف شود. سخنگوی ترزا می پیش از رایگیری روز سهشنبه مجلس عوام هشدار داد که هر گونه تلاشی برای موافقت با رای نهایی پارلمان در زمینه برگزیت در حقیقت اعطای امتیازی به اتحادیه اروپاست تا توافقی بد را به بریتانیا پیشنهاد دهند. این سخنگو گفت: «نخستوزیر بر این باور است که نباید درگیر روندهایی شویم که فرصتی به اتحادیه اروپا بدهد که توافق بدی را به ما پیشنهاد کنند. اگر در موضعی باشیم که احتمال رد توافق مورد مذاکره توسط نخستوزیر و قانونگذاران وجود داشته باشد، چنین مسالهیی عملا به دیگر طرفین مذاکره قدرت خواهد داد.»
در این حال به گزارش فیسکال تایمز، خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بدون هیچ توافقی برای اقتصاد این کشور بهشدت آسیبرسان خواهد بود و مخاطره خروج بانکها و شرکتهای سرمایهگذاری بینالمللی از لندن را در پی خواهد داشت. لندن تاکنون قطب اقتصادی اصلی در اتحادیه اروپا بوده است، اما اگر این بانکها و شرکتهای بینالمللی که در لندن شعبه دارند، دسترسی خود را به اتحادیه اروپا از دست بدهند، آنگاه دیگر قادر به فعالیت کارامد در اروپا نیستند و احتمالا خیلی زود به دنبال جایگزینی برای لندن خواهند بود تا بتوانند خدمات خود را در حوزه وسیعتری ارائه کنند. اگرچه برگزیت در عین حال فرصت بازنگری در قوانین را برای بریتانیا فراهم میآورد و دولت این کشور میتواند با تسهیل پارهیی از قوانین اقتصادی و سرمایهگذاری، تجارت در داخل بریتانیا را تسهیل کند، اما خروج از اتحادیه اروپا بدون توافق به معنای رویارویی بریتانیا با این اتحادیه خواهد بود و در چنین شرایطی دولت ترزا می مجبور خواهد شد برای حفظ روابط تجاری با کشورهای عضو این اتحادیه بیشتر تلاش کند و احتمالا امتیازهای بیشتری بدهد.