اصرار بنیاد مستضعفان بر ساخت پلاسکوی جدید

 وقوع آتش‌سوزی در ساختمان پلاسکو و فروریختن این ساختمان در آخرین روز دی‌ماه نه تنها موجب شد تا ساختمانی خاطره‌انگیز به تلی از خاک تبدیل شود، بلکه باعث شد تعداد زیادی از کاسبانی که در این ساختمان مغازه داشتند، یک‌شبه تمام دارایی‌هایشان را از دست بدهند.  طی روزهای پس از آتش‌سوزی و فرو ریختن ساختمان پلاسکو، برای اسکان کسبه آسیب دیده این مجتمع بلند تجاری پایتخت، ساختمان‌های بسیاری پیشنهاد و بررسی شد و در نهایت مجتمع تجاری نور متعلق به بانک پاسارگاد واقع در تقاطع خیابان‌های ولیعصر و طالقانی پیشنهاد داده شد تا کسبه پلاسکو بتوانند در این پاساژ که حدود 700 واحد خالی دارد و به هیچ‌وجه نتوانسته رونق پیدا کند، مستقر شوند.   به تازگی نیز اعلام شد که حدود 80درصد پلاسکونشینان در مجتمع نور جانمایی شدند اما تعدادی از کسبه نیز با اعلام اعتراض نسبت به ناعادلانه بودن جانمایی واحدهایشان در مجتمع نور حتی نمی‌خواهند در این واحدها مستقر شوند.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، به گفته علی فاضلی، رییس اتاق اصناف مجتمع نور یکی از لوکس‌ترین پاساژهای پایتخت است، اما با این حال، کسبه پلاسکو قرار نیست به‌طور دایم در این مجتمع بمانند و این واحدها به صورت موقتی در اختیار آنها قرار داده شده است، چرا که به گفته رییس بنیاد مستضعفان تا دو سال آینده ساختمان پلاسکو بازسازی و احیا می‌شود و آنها می‌توانند به آنجا بازگردند.  ساخت پلاسکوی جدید که رییس بنیاد مستضعفان از همان روزهای ابتدایی فروریختن پلاسکو در مورد آن صحبت می‌کرد، طرحی است که با وجود خوشایند بودن برای کاسبان پلاسکو با موانع مختلفی روبه‌روست.  

در واقع در حالی که کسبه ساختمان ویران شده پلاسکو در ساخت دوباره این ساختمان با رییس بنیاد مستضعفان هم نظر هستند، اما یک مانع شهری و دو مانع حقوقی تحقق این آرزو را کمرنگ کرده است.

رییس بنیاد مستضعفان در دومین روز فروریختن ساختمان پلاسکو با حضور در محل وقوع حادثه این وعده را داد که بنیاد تحت امر او، آماده پذیرش بار مسوولیت است و می‌تواند ساختمان پلاسکوی جدید را ظرف مدت 2سال بسازد. اما ساخت پلاسکوی جدید به این راحتی‌ها نیست و در واقع موانع مختلف شهری و حقوقی بر سر راه آن وجود دارد.

 یک مانع شهری

پیش از این محمدمهدی برادران، کارشناس شهری در خصوص اینکه آیا قوانین مدیریت شهری این اجازه را می‌دهد تا دوباره در محل ساختمان پلاسکو ساختمان جدیدی بنا شود یا خیر،گفته بود: از آنجایی که پیش از تصمیم‌گیری برای ساخت مجدد ساختمان پلاسکو لازم است، ضوابط خاصی برای جلوگیری از وقوع حوادث مشابه لحاظ شود و مهم‌تر از این نیاز است تا در این خصوص از مشاوران طرح تفصیلی نیز مشورت گرفته شود؛ درنتیجه به عقیده من برای اظهارنظر یا قول دادن درخصوص ساخت دوباره این ساختمان زود است.

این کارشناس برنامه‌ریزی شهری به حجم تراکم در خیابان جمهوری اشاره و تصریح کرده بود: بعید می‌دانم با توجه به مازاد تراکم در خیابان جمهوری، ساخت دوباره این ساختمان در محل پلاسکو قبلی درست و اصولی باشد.

به عقیده برادران، ساخت پلاسکو جدید در محل ساختمان قبلی نه‌تنها توجیه‌ اقتصادی و شهرسازی که توجیه اجتماعی نیز ندارد. از این رو، او این سوال را طرح می‌کند: حالا که متاسفانه ساختمان پلاسکو فروریخته و مردم و جامعه نیز هزینه این ریزش را پرداخت کردند، آیا زمان آن نرسیده تا از وقوع اتفاقات مشابه جلوگیری کنیم و بنای جدید را در جای دیگر بسازیم؟  این کارشناس برنامه‌ریزی شهری به وعده رییس بنیاد مستضعفان اشاره کرده و گفته بود: بهترین راه برای ساخت ساختمان جدید توافق بنیاد مستضعفان با مالکان و همکاری شهرداری است.

وی پیشنهاد می‌کند، بهتر است بنیاد مستضعفان به عنوان مالک ساختمان پلاسکو دنبال ساخت ساختمان جدید در محل دیگری باشد و از شهرداری هم برای مکان‌یابی محل ساختمان جدید کمک بگیرد. به گفته این برنامه‌ریز شهری، یکی از تخلفات صورت گرفته در ساختمان پلاسکو، تغییر‌ کاربری‌های متعدد بوده و شهرداری نیز در جلوگیری از این تغییر کاربری‌ها کوتاهی کرده و تنها به دادن اخطارهای مکرر و بی‌فایده اکتفا کرده است.

برادران تاکید کرده بود: لازم است پیش از اقدام برای ساخت ساختمان جدید، محدودیت قوانین شهری اصلاح و برطرف شود تا شهرداری‌ها بتوانند در صورت عدم توجه به اخطارهایی که این سازمان می‌دهد اقدامات دیگری را نیز انجام دهد.

 2 مانع حقوقی

اما در کنار مانع شهری دو مانع حقوقی نیز در برابر ساخت پلاسکوی جدید وجود دارد. به گفته علی دشتی، حقوقدان ساخت بنای جدید، نخست مستلزم اخذ پروانه و انجام مراحل اداری در شهرداری است تا براساس این مجوزها و با در نظر گرفتن طرح تفصیلی مشخص شود که شهرداری اجازه ساخت ساختمان با چه تعداد طبقات و چه نوع کاربری را خواهد داد.

این حقوقدان نیز در واکنش به صحبت‌های محمد سعیدی‌کیا، رییس بنیاد مستضعفان  تصریح کرده بود که این صحبت‌ها در شرایط فعلی کشور که بسیاری از مردم از وقوع این حادثه ناراحت هستند، از آنجایی که وعده جبران حقوق از دست رفته کاسبان ساختمان پلاسکو را می‌دهد، امری مثبت است و نشان می‌دهد که بالاخره یک مقام مسوول توانست مسوولیت را برعهده گرفته و وعده جبران هم بدهد.

دشتی با اعلام اینکه مصاحبه سعیدی‌کیا برای او بار و تعهد حقوقی ایجاد کرده، ادامه داده بود: به هر حال درخصوص نحوه جبران خسارت سرقفلی‌داران و مستاجران ساختمان پلاسکو با ساخت ساختمان جدید شهرداری، شورای شهر و اعضای کمیسیون ماده 5 باید تصمیم‌گیری کنند. این حقوقدان تصریح کرده بود: در واقع تصمیم‌گیری در خصوص ساخت ساختمان جدید در محل ساختمان پلاسکو بر عهده مالک نیست و مالک که در اینجا بنیاد مستضعفان است، نمی‌تواند در خصوص نحوه ساخت و نوع کاربری ساختمان جدید تصمیم‌گیری کند و همان‌طور که اشاره هم کردم، مسوولیت تصمیم‌گیری در این موارد بر عهده شهرداری، شورای شهر و کمیسیون 5 است. به گفته این حقوقدان در واقع تنها مقامات و سازمان‌هایی که نامبرده شد، این توانایی را دارند تا در خصوص تغییر کاربری ساختمان پلاسکو تصمیم‌ بگیرند و مالک هم چه سازمان دولتی باشد و چه شخص عادی، باید تابع تصمیمات آنها باشد و نمی‌تواند به تنهایی در خصوص کاربری ساختمان تحت مالکیت خود تصمیم‌گیری کند.

علی دشتی درخصوص تضییع حق کاسبان ساختمان پلاسکو در صورت تغییر کاربری بنای جدید در محل ساختمان پلاسکو نیز تصریح می‌کند: در واقع شهرداری‌ها می‌توانند بر اساس قوانین شهری، منفعت عمومی بر منفعت اشخاص ارجحیت داشته و مانند زمانی که شهرداری برای ساخت بزرگراه که منفعت جمعی را دربرمی‌گیرد اقدام به خرید و تخریب خانه‌های اطراف این بزرگراه می‌کند، در این مورد به‌خصوص نیز برای حفظ حقوق و منافع جمعی شهرداری می‌تواند نسبت به تغییر کاربری ساختمان جدید در محل ساختمان پلاسکو اقدام کند.

 بنیاد مستضعفان هم مسوول است

محمد سعیدی‌کیا، رییس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی نیز دیروز با اشاره به اینکه چندین دستگاه در حادثه پلاسکو مسوول هستند، گفت: ما هم به عنوان مالک مسوولیتی داریم که نمی‌خواهیم از زیر بار آن در برویم. الان می‌گویم ما هم مسوول بودیم.

سعیدی‌کیا در ادامه صحبت‌های خود بار دیگر وعده ساخت پلاسکوی جدید را داد و گفت: پلاسکو را دوباره خواهیم ساخت باید با شهرداری همکاری کنیم تا میزان تراکم آنجا مشخص شود.

به اعتقاد برخی کارشناسان با اینکه ساخت پلاسکوی جدید می‌تواند موجب دلگرمی کاسبان ساکن در پلاسکوی از دست رفته باشد اما در عین حال می‌تواند، مشکلات فراوانی هم در بحث تراکم در خیابان جمهوری و هم در خصوص ایمنی ساختمان جدید به وجود آورد. در هرصورت باید منتظر ماند و دید آیا بنیاد مستضعفان در خصوص مساله تراکم در خیابان جمهوری و ساخت پلاسکوی جدید با شهرداری به تفاهم می‌رسد یا خیر؟