سررسید «بسته انفجاری» بدهیهای یونان
6سال از آغاز بحران مالی و اقتصادی در یونان میگذرد و مساله بدهیهای گسترده دولت این کشور کابوسی است که هم مردم یونان و هم اتحادیه اروپا از آن خلاصی ندارند.
این کشور هنوز در پرداخت بدهیهای پیشین ناتوان است و بستههای کمک مالی هم به جای کمک به یونان، عملا بر بدهی این کشور و فشار موجود بر مردم افزودهاند و این در حالی است که وامدهندگان به یونان و تامینکنندگان کمکهای مالی بر سر چگونگی اجرای این برنامه و درخواستهای خود از یونان، درگیر هستند و اتفاق نظر ندارند.
تلاش برای کاهش فشارها
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، صندوق بینالمللی پول چندی پیش شرایط یونان و بدهی دولت این کشور را به بستهیی انفجاری تشبیه کرده بود که بدون کمک مالی یا کاهش میزان بدهی، امکان منفجر شدن آن زیاد است. سررسید بازپرداخت بدهی 7میلیارد یورویی یونان ماه جولای است و هیچ شکی وجود ندارد که آتن بدون کمک یا تسهیل شرایط برنامه کمک مالی، توانایی پرداخت آن را ندارد. در همین حال، وامدهندگان از جمله صندوق بینالمللی پول و نهادهای اتحادیه اروپا و مقامات یونان هنوز بر سر مسائلی همچون بازپرداخت بدهی و شرایط دریافت بخش دیگری از برنامه کمکهای مالی درگیر هستند و این در حالی است که بسیاری از کشورهای اروپایی همچون هلند، فرانسه و آلمان در آستانه برگزاری انتخابات سراسری هستند و در صورت حل نشدن زودهنگام مناقشات کنونی، ممکن است تا ماه جولای امکان حصول توافق بر سر راهحلی مناسب وجود نداشته باشد.
فایننشالتایمز در گزارشی به قلم جیم برونسدن و الفتریا کورتالی نوشت: فشارها بر یونان پس از نشست جمعه مذاکرهکنندگان اروپایی اندکی کاهش یافت؛ چرا که به نظر میرسید مذاکرهکنندگان سعی دارند به اختلافات خود در مورد بسته کمک مالی به یونان پایان دهند. مذاکرات جمعه پس از هشدار صندوق بینالمللی پول در مورد مواجهه یونان با انفجاری مهیب در زمینه بدهیهای عمومی و با حضور مقامات اتحادیه اروپا، صندوق بینالمللی پول و یونان برگزار شد.
این در حالی بود که بازارها این هفته در پی نگرانیهای مربوط به ناتوانی یونان در بازپرداخت بدهیها بهشدت دچار آسیب شدند و مساله نزدیکی برگزاری انتخابات سراسری در بسیاری از کشورهای اروپایی که امکان دستیابی به توافق پیش از ماه جولای را کاهش میدهد هم به این نگرانیها افزوده است. از این رو، ناظران و مقامات آگاه اعلام کردند که نشست روز جمعه حاکی از تمایل شدید مقامات منطقه یورو به دستیابی به راهحلی برای مشکلات موجود تا پیش از پایان ماه فوریه بوده است. مقامات صندوق بینالمللی پول و اتحادیه اروپا در این نشست گزینههایی را مربوط به اینکه یونان چه زمانی و چگونه قدمهایی را در راستای کاهش هزینهها در پرداخت حقوق بازنشستگی و افزایش حداقل مبلغ مالیات بر دارد، بررسی کردند.
یک مقام ارشد اتحادیه اروپا در این باره گفت که اولویت در گفتوگوها، حل مناقشات دیرینه میان صندوق بینالمللی پول و آتن بر سر درخواستهای صندوق از پارلمان یونان برای اتخاذ تدابیر ریاضتی شدیدتر بود. یک مقام دیگر هم اعلام کرد که هدف، یافتن زمینهیی مشترک در «مسائل بودجه و اصلاحات بازار کار» در یونان بود تا گروههای صندوق بینالمللی پول و مقامات اتحادیه اروپا بتوانند به آتن سفر کنند و بازبینی برنامه کمکهای مالی را که از سال گذشته آغاز شده است، نهایی کند.
نگرانی بازارهای مالی
در همین حال، بیزینس اینسایدر از عدم توافق در میان بستانکاران یونان بر سر چگونگی برخورد با بدهی «انفجاری» این کشور و نگرانیها در بازارهای مالی نوشت. طبق این گزارش، ارزش اوراق قرضه یونان در روزهای اخیر بهشدت کاهش یافت و سودمندی این اوراق قرضه دو ساله به رکورد 10 درصدی چند ماه پیش بهشدت نزدیک شد. این در حالی است که هر چه میزان سودمندی بیشتر باشد، سرمایهگذاری بر این اوراق قرضه مخاطرهآمیزتر محسوب میشود.
اگرچه وزرای مالی اروپا قصد دارند 20 ماه فوریه دیدار کنند و در حالی که نزاع میان صندوق بینالمللی پول، دولت یونان و دیگر نهادها، سیاستمداران و مقامات اروپایی همچنان ادامه دارد، به نظر میرسد که همه سعی دارند بحران مربوط به یونان را در ماه فوریه و پیش از برگزاری انتخابات سراسری در آلمان در ماه مارس حل کنند. یونان اکنون برای بازپرداخت بدهی خود با بحران مواجه شده احتمال اینکه بتواند بدون کمک یا تغییر ساختار این مبلغ را پرداخت کند، اندک است. زمان خیلی سریع میگذرد و فرصت زیادی برای یونان باقی نمانده است و آژانسها و نهادهایی همچون صندوق بینالمللی پول و صندوق ثبات مالی اروپا و دولتها باید بر سر یک برنامه اقدام با یکدیگر توافق کنند. در عین حال نزدیکی برگزاری انتخابات در منطقه یورو از جمله در هلند، فرانسه و آلمان مساله را پیچیدهتر میکند و دولتها را وادار میکند تا پیش از اینکه این مساله بر سیاستهای داخلی آنها تاثیری بگذارد، به دنبال راهحلی برای آن باشند.
صندوق بینالمللی پول از دولتهای منطقه یورو میخواهد که با کاهش بدهی یونان موافقت و لزوم اجرای تدابیر ریاضتی شدیدتر برای این کشور را متوقف کنند. این نهاد بر این باور است که بدهی یونان در مسیری ناپایدار قرار دارد و اگر کمکی به این کشور نشود، این بدهی به یک بسته انفجاری تبدیل خواهد شد. اما دیگر دولتهای منطقه یورو با این مساله موافق نیستند و حمایت بیشتر از یونان در میان رایدهندگان و پرداختکنندگان مالیات در کشورهای اروپایی هم سیاست محبوبی نیست. در حالی که بسیاری از کشورها در آستانه برگزاری انتخابات هستند، بعید به نظر میرسد که تغییری در روند کمکها صورت بگیرد.
ولفگانگ شویبله، وزیر دارایی آلمان در گفتوگو با شبکه «جرمن تیوی» گفته که نادیده گرفتن بدهیهای یونان، نقض مفاد معاهده لیسبون است همان معاهدهیی کشورهای اروپایی را در کنار یکدیگر نگه داشته است. مشکلات آشنا و قدیمی هستند و در معاملاتی که پای میلیاردها دلار پول در میان است، اتخاذ سیاست پیش رفتن تا خطرناکترین مرحله پیش از متوقف شدن، چندان غیرمعمول نیست.
اما علاوه بر وامدهندگان درگیر، مردم یونان هم از 6 سال مناقشه و راهحلهای دقیقه 90 خسته و درمانده شدهاند. یونان به جای دریافت کمکهای مالی، مجبور شد وامهای بیشتری بگیرد تا از سقوط بیشتر اقتصاد جلوگیری کند و بتواند در منطقه یورو باقی بماند. ایندیپندنت به نقل از یانیس واروفاکیس، وزیر دارایی پیشین یونان، نوشت که شرایط این وامها و نوعی که ارائه شدند، چه در منطقه یورو و چه در یونان به فقرا بیشتر از ثروتمندان آسیب رساندند. وی گفت: «6 سال است که وامدهندگان به جای اینکه دنبال ثروتمندان بروند و دنبال پیگیریهای پروندههای فساد باشند، دنبال افراد کوچک، داروسازان کوچک و بازنشستگان فقیر افتادهاند.»
مرحله بعدی بحران بدهی یونان نزدیک است و باید امیدوار بود، آتن بتواند پیش از فرا رسیدن موعد بازپرداخت بدهیها به توافقنامهیی برای آزادسازی بودجه در سومین مرحله نجات منطقه یورو دست یابد.