اسرائیل از آمریکا چه میخواهد؟
آغوش باز ترامپ برای اسرائیل در میان رهبران دولت یهود، دودلی ایجاد کرده است: آنها باید تصمیم بگیرند که از آمریکا چه میخواهند؛ سؤالی که اختلافنظرهایی تند و تیزی میان آنها ایجاد کرده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از وقایع اتفاقیه ، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیمصهیونیستی در نظر دارد که در ملاقات با ترامپ، مجوز ساخت دوهزار و500 واحد مسکونی در کرانه غربی را بهدست آورد. فقط دو روز قبل، او و ترامپ گفتوگویی تلفنی انجام دادند که ترامپ آن را مکالمهای «بسیار خوب» توصیف کرد. نتانیاهو درباره این گفتوگو اعلام کرد: «ما در حال ساختوساز هستیم و این ساختوساز را ادامه میدهیم.»
اما واکنش سریع نتانیاهو، برخی از مقامات اسرائیل را خشمگین کرده است زیرا معتقد هستند ادامه شهرکسازیها در کرانه غربی، خشم بیشتری را علیه اسرائیل ایجاد کرده و به معنای پایان راهحل دو دولت جداگانه خواهد بود. اسحاق هرتزوگ، رهبر بزرگترین جناح مخالف دولت گفت که هواداران او در برابر طرفداران دستورکار فعلی مقاومت خواهند کرد زیرا چنین کاری را تهدید وضعیت اسرائیل بهعنوان کشور دموکراتیک یهودی میبینند.
انتخاب ترامپ، آن چیزی است که اسرائیلیها در آرزویش بودند: رهاشدن از فشار ایالاتمتحده برای سازش با فلسطینیها اما برای برخی، این وضعیت به معنای «مراقببودن برای چیزی است که آرزویش را دارید.» دیدگاههای اسرائیل ممکن است بهنظر قاطع باشد اما تضاد 50 ساله پس از اشغال کرانه باختری در سال 1967 همچنان به قوت خود باقی است.
نمایی کلی از معمایی که اسرائیل در عصر ترامپ با آن مواجه است، در کنفرانسی به میزبانی مؤسسه مطالعات امنیت ملی، مطرح خواهد شد. در این نشست، تقریبا تمام مقامهای ارشد اسرائیل از جمله نتانیاهو حضور دارند. صداهایی که در این نشست شنیده خواهد شد بهشدت متفاوت خواهند بود. زیپی لیونی از اعضای مجلس و یکی از قویترین حامیان صلح استدلال میکند: «اسرائیل باید انتخابی بین الحاق و جدایی انجام دهد. با حضور دولت جدید، دیگر فشارهای سابق از جانب واشنگتن وجود ندارد؛ فشارهایی که اسرائیل تا پیشازاین هیچگاه تحمل نکرده بود.
اسرائیل حالا این فرصت و درواقع، این تعهد را دارد که تصمیم بگیرد برای آینده بهدنبال چیست.» طرحهایی که اسرائیل باید در برابر ترامپ بگذارد با توجه به طیفهای مختلف سیاسی متفاوت است. نفتالی بنت، رهبر حزب اصلی جناح راست یهودی، یکی از شعارهای اصلی ترامپ یعنی «تو اخراجی» را برای توصیف مقامات اسرائیلی که از نظر او بهدنبال ادامه روند صلح شکستخورده هستند، به خدمت گرفته است. او بهطور رسمی طرحی را پیش میکشد که حاکمیت اسرائیل در کرانه غربی را اعلام میکند. هرتزوگ در مخالفتی شدید اصرار دارد که اسرائیل در این کنفرانس باید حرکت بهسمت پذیرش نهایی دولت فلسطینی را آغاز کند. او خلاصه طرح انتقالی 10 ساله را معرفی کرده که «وضعیت نهایی» مسائلی مانند بیتالمقدس و حفاظت از حقوق پناهندگان را حلوفصل میکند و معتقد است هرگونه جایگزینی ازجمله فرایند جداسازی، به معنای «خودکشی» اسرائیل بهعنوان کشور دموکراتیک یهودی است.
افکار عمومی رژیمصهیونیستی نیز دچار تفرقه است اما براساس یک نظرسنجی، 59 درصد از شهروندان یهودی خواهان راهحلی هستند که از دو دولت پشتیبانی میکند و بیش از 60 درصد به خروج از حداقل برخی شهرکها، رأی دادهاند. اکثر اسرائیلیها ازجمله مدافعان صلح بهدنبال حفظ بلوک خود در اطراف بیتالمقدس در هر معامله نهایی هستند. آمریکاییهای شرکتکننده در این کنفرانس از اسرائیل خواستهاند که درباره درخواستهایی که به ترامپ ارائه میدهند، دقت کنند. مارتین ایندیک، سفیر سابق ایالاتمتحده در اسرائیل و فرستاده ویژه دولت اوباما برای اعمال فشار در توافق میان اسرائیل و فلسطین گفت: «سخت است که بگوییم دونالد ترامپ چه خواهد کرد زیرا مطمئن نیستم او خودش نیز بداند که چه میخواهد.» ایندیک بهعنوان نشانهای از عدم قطعیت ترامپ اشاره میکند که در هفته گذشته، دولت جدید به نظر حمایت خود را از جابهجایی سریع سفارت آمریکا به بیتالمقدس اعلام کرد که بعد از واکنشهای غضبآلود در جهان اسلام، آنها اظهار کردند که موضوع نقلمکان فعلا در «مراحل اولیه» تصمیمگیری است.
والتر راسل مید، محقق سیاست خارجی برجسته که در کالج بارد تدریس میکند، معتقد است که ترامپ با محبوبیتی اندک و آرای اقلیتی به دفتر کاخ سفید رسیده است. مید هشدار میدهد که اسرائیلیها «دونالد ترامپ و میزان محبوبیت او در آمریکا را درک نکردهاند» و او را نباید بهعنوان «مرد اسرائیل» ببینند. ترامپ تمایل خود را برای ادامه مذاکرات رژیمصهیونیستی و فلسطین نشان داده است. اگر او در اجرای این توافق به موفقیت برسد به شکل حقیقی «هنر معاملهکردن» را به نمایش میگذارد اما ایتامار رابینوویچ، سفیر سابق اسرائیل در ایالاتمتحده و یکی از طرفداران مذاکرات صلح هشدار داد: «شما نمیتوانید معاملهای داشته باشید؛ وقتی که این معامله قرار است تا 90 درصد به نفع اسرائیل باشد. این جواب نخواهد داد.» شلومو آوینری، فرد اسرائیلی برجسته دانشگاهی به دودلی مردم این رژیم بهطور خلاصه اینطور اشاره میکند: «اسرائیل پس از سال 1967 مشخص نکرده است که از نظر جغرافیایی و جمعیتشناختی میخواهد چه نوع کشوری باشد. سال جاری باید معلوم شود که میخواهیم چه کشوری باشیم.» این معمای دوران ترامپ است: اسرائیل چه میخواهد؟
دیوید ایگناتیوس / نویسنده و روزنامهنگار آمریکایی