اژدها با قطار وارد میشود
شاید در گذشته جاده ابریشم به عنوان یکی از مسیرهای اصلی تبادل کالا و محصولات کشورهای آسیایی بخصوص چین در سرزمینهای غربی بود؛ اما رفته رفته اهمیت این جاده با ایجاد تنوع انواع شیوههای نوین حملونقل مثل هواپیما کمرنگتر شد تا جایی که مسیرهای دریایی به عنوان ایمنترین و ارزانترین راه ارسال محصولات سرزمین اژدها به دیگر نقاط جهان شناخته شد.
از سوی دیگر، دستیابی به بازارهای خارجی به عنوان یکی از سیاستهای اقتصادی چین با استفاده از تمام ظرفیتهای موجود طی چند دهه اخیر عاملی بوده تا محصولات مختلف سرزمین اژدها هر چه ارزانتر و سریعتر به بازارهای هدف وارد شود، در حالی که توسعه خطوط حملونقل هوایی و دریایی جزو ابتداییترین سیاستهای گسترش بازارهای هدف برای محصولات این کشور بوده و امروز شاهد ورود اژدها از طریق ریلهای موازی راهآهن به قاره سبز هستیم؛ سیاستی که از ابتدای سال 2015 میلادی با تکمیل مسیر راهآهن به واقعیتی غیرقابل انکار برای توسعه بازار مصرف کالاهای چینی شناخته شده است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از جام جم ، براساس آمارهای موجود اگرچه اوایل سال 2015 میلادی حرکت قطارهای باری از منطقه اقتصادی ایوو (Yiwu) تقریبا بسیار نامنظم بود، اما از آن تاریخ تا ابتدای سال 2017 میلادی روند صعودی داشته به صورتی که دولت چین برنامهریزی کرده است طی سال جاری میلادی با افزایش دوبرابری تعداد 1702 قطار که هر کدام شامل 44 واگن باری است را از مبدأ ایوو به مقصد لندن حرکت دهد. امتیازهای استفاده از این نوع مسیر حملونقل کالا برای تولیدکنندگان چینی و همچنین مصرفکنندگان اروپایی این است که سفارشهای کالایی آنها باوجود فاصله 12هزار کیلومتری 15 روز زودتر نسبت به حمل از طریق دریا و با هزینهای نصف صورتحساب ارسال هوایی به دستشان در مقصد خواهد رسید.
جاده ابریشم جدید
شاید برای قرنها مسیر تجارت افسانهای شرق و غرب از طریق افغانستان، ایران، ترکیه و در نهایت قاره سبز بود؛ اما رویای شی جین پینگ، رئیسجمهور کشور چین ایجاد مسیری تازه با حداقل زمان ممکن میان مبدأ و مقصد کالاهای ساخت این کشور بود. پینگ برای دستیابی به این رؤیا، پروژهای را به عنوان یک نوار، یک مسیر ـ که همانند نوار نقالهای قرار است محصولات تولید چین را به بازارهای مقصد برساند ـ اوایل سال 2010 میلادی پایهگذاری کرد و در نهایت با تکمیل قطعات گمشده پازل مورد نیازش سال 2013 با احداث پایانه کورگاز در جمهوری قزاقستان توانست قلب تولیدی سرزمین اژدها یعنی منطقه ایوو را از این طریق به بازارهای هدف اروپایی خود متصل کند.
برخی کارشناسان اقتصادی و آن گروه از تحلیلگران اقتصادی که هنگام اجرایی شدن این پروژه مراحل تکمیل آن را زیر نظر داشتند، معتقدند رئیسجمهور چین با در نظر گرفتن افزایش تنشهای منطقه خاورمیانه یا مسیر سنتی جاده ابریشم در اجرای طرح بلندپروازانه خود مصممتر شد و توانست با استفاده از ارتباطات سیاسی و روابط تجاری خود کشورهای مورد نظرش را در این زمینه تشویق به همکاری کند. یکی از راهکارهای به کار گرفته شده از سوی شی جین پینگ، پرداخت کامل هزینههای احداث و تجهیز مراکز تخلیه و بارگیری مجدد محمولهها یا پایانههای اقتصادی در کشورهای مورد نظر مثل قزاقستان بوده است.
این گروه بر این باورند اگرچه دولت مرکزی چین بیش از هر چیزی بر اهمیت اجرای سیاستهای کاهش گازهای گلخانهای و همچنین تعهدات محیط زیستی خود برای اجرای این پروژه تاکید داشته، اما در پشت پرده منافع اقتصادی و همچنین بلندپروازیهای مورد نظر رئیسجمهور بوده که توانسته با چنین سرعتی نتایج قابل قبولی برای دستیابی سرزمین اژدها به بازارهای هدف داشته باشد.
افزایش تقاضا
امتیازهای استفاده از چنین خطوط حملونقل قابل اطمینان و دقیقی برای تولیدکنندگان چینی و همچنین خریداران اروپایی آنچنان قابل توجه بوده که روزبهروز شاهد افزایش تقاضا برای استفاده از این مسیر بودهایم، به عنوان مثال در حال حاضر شرکت تسکو به عنوان یکی از بزرگترین خردهفروشان قاره سبز، تفاهمنامهای را با شرکت راهآهن عمومی چین منعقد کرده که اجناس مورد نیاز خود را از این طریق تأمین میکند. آلیستر لیندسی، مدیر لجستیک بینالمللی شرکت تسکو در این زمینه میگوید: با در نظر گرفتن اقلامی که تسکو از چین میخرد اکنون طی قرارداد یادشده اقلامی چون پوشاک، کالاهای الکترونیک، اسباببازی و برخی اقلام تزئینی را از این طریق تأمین و به سمت مقصد ارسال میکند.
لیندسی در ادامه میافزاید: امتیاز استفاده از مسیر جدید ارسال محصولات از چین برای این خردهفروشی بیش از کاهش هزینهها و دسترسی سریعتر به سفارشهاست، چون با توجه به مسیر حرکت قطار بسیاری از کالاهای مورد نیاز شعب تسکو در اسلواکی و بلاروس در میانه راه بدون هیچ هزینهای از قطار تخلیه و به سمت مقاصد خود حرکت خواهند کرد.
البته تسکو فقط یکی از طرفهای اقتصادی مسیر جدید ریلی میان سرزمین اژدها و قاره سبز است چون با توجه به اهمیت کاهش آلایندههای محیط زیست و قراردادهای بینالمللی میان کشورها که در این زمینه منعقد شده امروز استفاده از این مسیر بهترین گزینه برای کاهش آلایندهها شناخته شده است و بیشتر خریداران کالای چین که مقاصد سفارشهای آنها در قاره اروپاست، ترجیح میدهند از مسیر جدید به جای کشتی استفاده کنند.
واقعیت محیط زیستی
بسیاری از کارشناسان و متخصصان محیط زیست با اشاره به موقعیت اقتصادی چین در دهکده جهانی و روند روبه رشد تجارت خارجی این کشور معتقدند 7 درصد از گازهای گلخانهای جهان در این سرزمین ایجاد میشود و هر چه این کشور برای ارسال محصولات خود از امکانات بهتر و کمآلایندهتری استفاده کند در واقع به جهان خدمت کرده و در راستای انجام تعهدات بشردوستانه خود گام برداشته است.
در این زمینه، یکی از مراکز علمی در بریتانیا هنگام ارسال اولین محموله بار از سرزمین اژدها با استفاده از مسیر جاده ابریشم نوین برآورد کرده است برای ارسال یک کانتینر 40 فوت (12 متری) که حامل 20 تن بار است از طریق مسیرهای هوایی 4 درصد گاز CO2 تولید میشود که این بار اگر از طریق دریا ارسال شود تقریبا دو برابر گاز کربنیک تولید میکند، در حالی که مسیر جدید تنها 2 درصد آلایندگی گاز کربنیک ایجاد میکند.
پتانسیل رشد
اگرچه در حال حاضر دولت چین برنامهای برای گسترش ارتباط ریلی خود پس از لندن به دیگر نقاط اتحادیه اروپا ندارد، اما با در نظر گرفتن احتمال خروج این کشور از اتحادیه اروپا (برگزیت) ممکن است سیاستهای بلندپروازانه شی جین پینگ در دیگر نقاط قاره سبز مشهود و قابل درک باشد.
آلن موگادی یکی از تحلیلگران صنعت حملونقل در این زمینه میگوید: گسترش روابط تجاری چین با اتحادیه اروپا روز به روز مشهود است و با توجه به سیاستهای جدید ترامپ در آمریکا نسبت به ارتباط تجاری خود با سرزمین اژدها احتمالا بزودی طرحهای دیگری از اتصال کشورهای جنوب اروپا مثل ایتالیا و اسپانیا به مسیر جدید ابریشم خواهیم بود. در این زمینه موگادی تاکید میکند: اگرچه در جهت عکس این ارتباط نیز باید در نظر داشته باشیم اتحادیه اروپا از نظر تأمین برخی مواد اولیه و همچنین فناوریهای نوین به عنوان دومین تأمینکننده عمده چین شناخته میشود، به همین دلیل دور از واقعیت نیست اگر بگوییم خود اروپاییها نیز برای دو طرفه کردن این مسیر، احتمالا وارد عمل شده و سرمایهگذاری قابل قبولی خواهند داشت.