ملکی : می‌توان از ۹۰ درصد حوادث پیشگیری کرد
نام «جلال ملکی» این روزها و در پی بروز حادثه حریق در ساختمان پلاسکو و فرورختن آن زیاد بر سر زبان‌ها آمد.
از نخستین لحظاتی که حریق ساختمان پلاسکو روی آنتن تلویزیون مخابره شد نام و تصویر او نیز به عنوان سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران مطرح بود و او بود که اخبار ماجرا را می‌داد. حالا بعد از یک مارتن سنگین خبری – عملیاتی در ماجرای پلاسکو پرسیدن سوال‌هایی از جنس پیشگیری و برآورد هم سخت است و هم متفاوت. هنوز برآوردی از میزان خسارت‌های وارده به دست نیامده یا اعلام نشده است. اما یک پرسش این است که هزینه اطفاء حریقی چه مقدار است. به عبارت دیگر در یک حادثه آتش‌سوزی بخشی از خسارت وارده متوجه اموالی است که از بین رفته است. بخشی متوجه نیروی انسانی خسارت دیده و قربانیان ماجراست. اما بخشی از هزینه‌ها نیز متوجه هزینه عملیات اطفای حریق است.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، با «جلال ملکی» به عنوان سخنگوی آتش‌نشانی در این گفت‌وگو سعی کرده‌ایم تناسب بین هزینه و پیشگیری در حریق‌ها تشریح شود. اینکه آیا ساختمان‌های قدیمی امکان مجهز شدن به تجهیزات ایمنی و اطفای حریق را دارند یا باید از اول ساختشان! سخنگوی آتش‌نشانی می‌گوید: «بالا بودن این هزینه‌ها در مقابل هزینه‌های اصلی ساختمان اصلا رقمی نیست.» اگر این اظهارنظر سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی را ملاک قراردهیم پرسش این است که سازندگان ساختمان‌ها یا بساز و بفروش‌ها چقدر با حذف تجهیزات ایمنی سود می‌کنند که چنین ریسکی را به جان می‌خرند؟
سیستم‌های اطفای حریق چقدر هزینه‌بر است که سازندگان ساختمان‌های جدید از چنین تجهیزاتی استفاده نمی‌کنند. برای نمونه ساختمان پالادیوم تا مدت‌ها بعد از راه‌اندازی سیستم اطفای حریقش راه‌اندازی نشده بود.
- بستگی به این دارد که چگونه بخواهند با این سیستم‌ها کار کنند. از یک سیستم کامل، استفاده کنند یا نه. برای نمونه ساختمان‌هایی که پارکینگ طبقاتی دارندباید از یک سیستم کامل اطفای حریق استفاده کنند که طبیعی است هزینه خرید و نصب آن بالاست. البته بالا بودن این هزینه‌ها در مقابل هزینه‌های اصلی ساختمان اصلا رقمی نیست. سیستم‌های معمولی مانند آب افشان، تروخشک یا دتکتور خاموش‌کننده، شیلنگ آب، اینها جزو لوازم عادی و معمولی ایمنی است که در مقابل هزینه ساخت ساختمان ناچیز است. اما همین اقلام ایمنی یک ساختمان را تضمین می‌کند و تا حدی زیادی می‌تواند آمار حوادث آتش‌سوزی را کاهش دهد و با این وجود کسانی هستند که اقدام به این کار نمی‌کنند.
این سیستم‌های اطفای حریق قابل نصب روی سازه‌های قدیمی هم هست؟
- بله، بیشتر این تجهیزات روی سازه‌های قدیمی نیز قابل نصب است. منتهی باید به‌صورت روکار نصب شوند. در اصل باید زمان ساخت این کارها انجام می‌شده ولی به دلیل این کار در زمان ساخت در طراحی ساختمان قرار نگرفته یا به دلیل قدمت زیاد ساختمان بعدا در برنامه مالکان قرار گرفته که آن وقت باید به صورت روکار استفاده شود.
الان بسیاری از سازه‌های بسیار فعال در شهر بسیار قدیمی هستند. امکان نوسازی آن یا وجود ندارد یا درهم تنیدگی محیط پیرامون اجازه دستکاری در آن را نمی‌دهد. نمونه بسیار مهم آن فضای بازارتهران در محدوده میدان ۱۵خرداد به سمت جنوب است. این سازه‌ها و به ویژه دسترسی‌های بسیار کم‌عرض و محدود آنها امدادرسانی برای حوادث را به‌شدت کند می‌کند. برای این بخش شهر یا این قبیل سازه‌های قدیمی چه می‌توان کرد؟
- در این موارد باید با کارشناس صحبت کنند تا با توجه به قدمت ساختمان و نوع اسکلت و سازه، مشاوره و راهنمایی بگیرند. در این موارد کارشناس ضمن بررسی موقعیت ساختمان و جنس مصالح آن توصیه می‌کند که از چه سیستمی استفاده کنند و یک نوع خاص نیست. شرکت مشاوری که در این زمینه فعالیت می‌کند، می‌آید ساختمان را بررسی می‌کند و بهترین سیستمی که قابل استفاده در آن سازه است را پیشنهاد می‌کند. جز موارد معدودی که ساختمان‌ها بسیار قدیمی‌اند اغلب ساختمان‌ها قابلیت ایمن‌سازی دارند.
ایمن‌سازی با این سیستم‌ها در کاهش میزان آتش‌سوزی و خسارت تا چه حد می‌تواند موثر باشد؟
- جزو مهم‌ترین عوامل است. وقتی ساختمان بلندمرتبه دتکتور یا آژیر نصب می‌کند همه مردم خودشان با شنیدن صدای آژیر در هرساعتی از شبانه‌روز می‌آیند بیرون. بارها اتفاق افتاده در پارکینگ یا انباری که مردم حضور ندارد حریق اتفاق افتاده و آن تجهیزات آب افشان یا سیستم‌های خودکار دیگر شروع به آب افشانی کرده و آتش را خاموش کرده است. یا در مواردی ساختمان مورد نظر اداره و شرکت بوده و در زمان تعطیلی دچار آتش‌سوزی شده که بلافاصله آن سیستم عمل کرده او مانع از بروز خسارات کلان شده است. وجود این سیستم‌ها حدود 90درصد از احتمال وقوع آتش‌سوزی در محلی که این سیتسم‌ها نصب هستند، کاسته است. ساختمان‌ها بالای 6طبقه در چندسال اخیر از نظر آتش‌نشانی مجبور شده‌اند، سیستم ایمنی نصب کنند. همین باعث شده در سال‌های اخیر بیشتر آتش‌سوزی‌ها در ساختمان‌های زیر 6طبقه است.
هرآتش‌سوزی چقدر خسارت به بار می‌آورد و برای اطفای آن چقدر هزینه به سیستم ایمنی و آتش‌نشانی شهر وارد می‌کند؟
- هزینه‌ها متفاوت است و به عوامل مختلفی مانند تعداد طبقات ساختمان و نوع کاربری آن بستگی دارد. یک ساختمان ممکن است اداری باشد و تجهیزات زیادی نداشته باشد، ساختمانی ممکن است تولیدی باشد و مواد و اقلام تولیدی در آن باشد.
ماشین‌های آتش‌نشانی برای اطفای حریق در همه مواقع امکان استفاده از آب را ندارند. گاهی به سبب نوع مواد در حال حریق مجبور به استفاده از ماشین فوماتیک هستند زیرا به بسیاری از مواد شیمیایی نمی‌توان آب پاشید و آن را خاموش کرد. هزینه استفاده از این تجهیزات چقدر است؟
- ما دستگاهی داریم به نام فوماتیک که قابلیت تزریق کف هم دارد. این ماشین‌ها از انواع معمولی گران‌تر است و کفی هم که مصرف می‌شود از آب گران‌تر است.
الان برآوردی کرده‌اید که در حادثه پلاسکو چند ماشین آتش‌نشانی عملیات کرده و چه میزان آب و فوم یا سایر اقلام اطفای حریق استفاده شد؟ می‌توان هزینه عملیات آتش‌نشانی در این حادثه را برآورد کرد؟
- تعداد خودرو‌ها و حجم مواد مصرفی را هنوز نمی‌توانم دقیق بگویم. اما تا جایی که یادم می‌آید در لحظات اولیه ۱۰ماشین و سپس ۱۰ تا 12ماشین پشتیبانی در محل حادثه حاضر شدند. بعد هم این تعداد بیشتر شد. در مورد هزینه‌ها هم ماشینی که می‌آید استهلاک دارد، آبی که مصرف می‌شود و نیروی انسانی. اما هنوز برآوردی در این خصوص صورت نگرفته است.
