ضربه اول ترامپ به تجارت آزاد
رئیسجمهوری جدید آمریکا بر این باور است که به جای شرکت در پیمانهایی چون شراکت ترانسپاسیفیک، بهتر است آمریکا وارد مناسبات دوجانبه با کشورهای عضو این پیمان شود و هدف از این کار افزایش فرصتهای شغلی در آمریکا باشد.
ترامپ بزرگترین قدم کاری خود را در 72 ساعت نخست ریاستجمهوریاش برداشت. او با ابطال قرارداد تجاری ترانسپاسیفیک «TPP» به وعده دوران نامزدی خود عمل کرد. به گزارش سیانان دونالد ترامپ، رئیسجمهوری تازه آمریکا، روز دوشنبه با امضای فرمان خروج آمریکا از پیمان شراکت ترانسپاسیفیک (TPP) به یکی از قولهای انتخاباتیاش عمل کرد. ترامپ همچنین اعلام کرد که مالیات و هزینههای شرکتهای آمریکایی کاهش خواهند یافت.
پیمان شراکت ترانس پاسیفیک از سوی دولت باراک اوباما امضا شده و قرار بود در ماه ژانویه سال جاری میلادی به تصویب سنای آمریکا برسد.
آمریکا و ۱۱ کشور دیگر بیش از ۷ سال بر سر این پیمان مذاکره و گفتوگو کرده بودند. پیمانی که جمعیتی بالغ بر ۸۰۰ میلیون نفر را شامل میشود و گستره تاثیرش مستقیما ۴۰ درصد کل مناسبات اقتصادی جهان را در بر میگیرد. ترامپ در کارزار انتخاباتیاش، پیمان شراکت ترانسپاسیفیک را برای آمریکا و منافع این کشور فاجعهبار خوانده و گفته بود در صورت پیروزی در انتخابات این قرارداد را امضا نخواهد کرد تا «فرصتهای کاری برای مردم آمریکا» از دست نرود. ترامپ شراکت ترانسپاسیفیک را مسوول بیکاری هزاران نفر در آمریکا خوانده بود. شینزو آبه، نخستوزیر ژاپن در نخستین واکنش خود نسبت به خروج آمریکا از پیمان شراکت ترانسپاسیفیک گفت این پیمان پس از خروج آمریکا اهمیت خود را از دست خواهد داد. به گزارش دنیای اقتصاد، استرالیا به ترامپ پیشنهاد کرده بود برای کسب یک توافق جدید بار دیگر به پای میز مذاکره برگردد. قرارداد شراکت «ترانس پاسیفیک» اوایل سال ۲۰۱۶ میان آمریکا و استرالیا، برونئی، شیلی، ژاپن، کانادا، مالزی، مکزیک، نیوزیلند، پرو، ویتنام و سنگاپور به امضا رسید. ترامپ پس از امضای فرمان خروج آمریکا از پیمان شراکت ترانسپاسیفیک به خبرنگاران گفت: این «اقدامی بزرگ به نفع کارگران آمریکایی» بود.
ترامپ همچنین در نظر دارد در مفاد قرارداد تجارت آزاد آمریکای شمالی (Nafta) با کانادا و مکزیک بازنگریهایی انجام دهد. این قرارداد از ۲۲ سال پیش اجرایی شده است. ترامپ گفت که در اینباره با نخستوزیر کانادا و رئیسجمهوری مکزیک مذاکره خواهد کرد. ترامپ صبح دوشنبه با نمایندگان بخشهای مختلف اقتصادی آمریکا در کاخ سفید ملاقات و در این نشست اعلام کرد که مالیات شرکتهای آمریکایی را ۱۵تا ۲۰ درصد کاهش خواهد داد. ترامپ از شرکتهای آمریکایی خواست در آمریکا تولید کنند و به نمایندگان شرکتهای آمریکایی گفت: «آنچه باید انجام دهید این است که همین جا بمانید.» او گفت در شرایطی که مالیاتها و هزینهها برای شرکتهای آمریکایی کاهش یافتهاند، دیگر هیچ دلیلی وجود ندارد که آنها خارج از آمریکا به تولید بپردازند. رئیسجمهوری جدید آمریکا بر این نکته تاکید کرد که اگر یک شرکت آمریکایی این کشور را ترک کند، اما بخواهد تولیدات خود را در آمریکا بفروشد، باید مبالغ گزافی بهعنوان جریمه بپردازد.
سرانجام این قرارداد چه میشود؟
با لغو قرارداد ترانسپاسیفیک کشورهای عضو آن آیا راه دیگری خواهند رفت. این سوالی است که هماینک مطرح شده است. برخی میگویند چون آمریکا دیگر در این قرارداد تجاری حضور ندارد ممکن است قرارداد خود به خود لغو شود، اما برخی دیگر میگویند که به هر حال چه با آمریکا چه بیآمریکا آن را اجرایی خواهند کرد. استرالیا و سایر کشورهای منطقه اقیانوس آرام که روز دوشنبه دونالد ترامپ حکم خروج از این توافق تجارت آزاد با آنها را صادر کرد، گفتهاند در پی پر کردن این خلأ با چین هستند. مالکوم تِرنبال نخستوزیر استرالیا در اینباره گفته است از دست دادن آمریکا، مطمئنا فقدانی بزرگ است، اما ما از این توافق کنار نخواهیم رفت و مطمئنا این پتانسیل برای چین وجود دارد.
این نگرانی در بین برخی مقامات آمریکا وجود دارد که خروج از چندجانبه گرایی به انزوای بیشتر آمریکا در عرصه تجارت جهانی منجر خواهد شد.
ترامپ پیشتر نیز اعلام کرده بود که در دوران ریاستجمهوری خود با مظاهر جهانیگرایی در حوزه تجارت خواهد جنگید.