واکاوی رشد اقتصادی ۷.۴ درصدی ایران
بخش قابل توجهی از رشد اقتصادی فعلی ناشی از صادرات نفت و فراورده‌های نفتی است.
همچنین در نتیجه افزایش تولید گاز، صنایع که همیشه در فصل سرما با معضل تأمین گاز مواجه بوده‌اند به علت تامین گاز، تولیدشان ادامه یافت و همزمان خوراک صنایع پتروشیمی نیز در حد نیاز تأمین شد؛ بنابراین در کنار نفت شاهد رشد قابل توجه صادرات محصولاتی از قبیل فولاد و سایر محصولات صنعتی و پتروشیمی در شش‌ماهه اول سال جاری بوده‌ایم. موضوعی که امروز مشاهده می‌کنیم فعالیت قابل توجه صنایع بزرگ در کشور است که نسبت به سال ٩٤ در موقعیت بهتری قرار دارد.
از سال ١٣٨٦ به بعد گرفتار رشد اقتصادی پایین شدیم و در سال‌های ٩١ و ٩٢ نیز رشدهای منفی قابل توجه را تجربه کردیم و در ٩٤ هم با کاهش قیمت نفت مواجه شدیم. در چنین شرایطی اگر قرار باشد به حالت اول برگردیم، باید لوکوموتیوهایی درست شوند تا بتوانند با حرکت خود صنایع دیگر را پشت سرشان به حرکت درآورند. اگر این لوکوموتیوها بتوانند رشد را ادامه دهند می‌توانیم مسیر را ادامه دهیم و یکی از عواملی که می‌تواند به استمرار رشد اقتصادی کمک کند، صادرات محصولات این لوکوموتیوها یا صنایع بزرگ است . هرچه این صادرات بتواند در مراحل بعدی عمیق‌تر شود و با صنایع دیگری مرتبط شود، می‌تواند به تداوم رشد کمک کند؛ بنابراین همیشه نقطه شروع صنایع بزرگ هستند.
این رشد قطعا تا پایان سال ٩٥ در همین حدود ادامه خواهد داشت. عواملی وجود دارند که ظرفیت رشد برای سال ١٣٩٦ را ایجاد می‌کنند. مثلا بخش مسکن هنوز در اقتصاد ما فعال نشده است. این بخش چند سال است که در رکود است. درحال‌حاضر نشانه‌های ابتدایی از تحرک در بخش مسکن مشاهده می‌شود. اگر این نشانه‌ها استمرار پیدا کند سال ٩٦ بخش مسکن می‌تواند مولد رشد باشد. گاز در سال ١٣٩٦ به اوج تولید خودش خواهد رسید. وقتی تولید گاز افزایش پیدا می‌کند، اثر سرریزی روی خیلی از فعالیت‌ها دارد بنابراین در سال ٩٦ می‌توانیم از این محل هم تداوم رشد داشته باشیم. از طرف دیگر، با توجه به افزایش صادرات نفت امسال و افزایش همزمان قیمت آن، درآمد ارزی سال آینده افزایش خواهد یافت که حاصل آن رشد حجم تجارت خارجی کشور در دامنه ١٣ تا ١٥ درصد رشد است.
آنچه می‌تواند اقتصاد ما را به موتور پایدار رشد تبدیل کند، سرمایه‌گذاری است که در سال‌های ١٣٩١ و ١٣٩٢ رشد منفی بیش از ٢٠ درصد داشته است، یعنی مانند ماشینی که در جاده‌ای در حال حرکت بوده و تصادف کرده و قسمتی از موتور ماشین آسیب دیده و نیازمند بازسازی است. اگر درحال‌حاضر بدون سرمایه‌گذاری رشد می‌کنیم، به این معنی است که در حال استفاده از ظرفیت‌های موجودمان هستیم. منابعی که در داخل اقتصادمان هست زیاد نیست و باید به سمت جذب سرمایه خارجی برویم.
متأسفانه نظام بانکی ما با چالش‌های زیادی مواجه است که نشانه این چالش‌ها بالابودن نرخ سود نسبت به تورم است. ما نیازمند اصلاح عمیقی در نظام بانکی هستیم تا بتواند به تجهیز منابع داخلی کمک کند و البته بازار سرمایه هم باید توسعه پیدا کند. سپس به بازارهای بین‌المللی دسترسی پیدا کنیم تا بتوانیم منابع خارجی را هم جذب کنیم.
مشکل دسترسی به نظام بانکی بین‌المللی است. باید نظام بانکی‌مان را اصلاح کنیم تا بانک‌های ما بتوانند با بانک‌های دنیا کار کنند و در تأمین منابع موفق باشند.
فعالیت‌هایی است که در سال جاری در مقایسه با سال گذشته از تحرک بیشتری برخوردارند. مثلا صنعت فولاد ما امسال نسبت به سال گذشته بیشتر تولید می‌کند، سال گذشته می‌گفتند هرچه تولید می‌کنیم، در انبارهایمان جمع شده اما امسال می‌گویند هرچه تولید می‌کنیم می‌فروشیم. به چه کسی میفروشند؟ یک بخش آن را صادر می‌کنند و از این طریق یک چرخه گردش مالی ایجاد می‌شود. بخش دیگر فولاد را مثلا به ایران‌خودرو و سایپا میفروشند. سایپا هم فولاد را در خودرو به کار می‌برد و به مردم می‌فروشد. عده‌ای هم این محصولات را می‌‌خرند. وقتی ایران‌خودرو سال گذشته نمی‌توانست تولید کند و امسال تولیداتش را برای سه ماه بعد نوبت‌گذاری می‌کند، یعنی یک‌عده به ایران‌خودرو پول پرداخت می‌کنند و خودرو می‌‌خرند. یعنی کارگر ایران‌خودرو امسال بیشتر از سال گذشته کار می‌کند و کسی هم که خودرو را خریداری کرده جریان درآمدی داشته که این مبادله صورت گرفته است. اسم این اتفاق رشد است.
