قالب جدید قراردادهای وزارت نفت ارایه شد

دکتر داود ثمری روز چهارشنبه اظهار داشت: براساس موافقت نامه ای که حدود دو سال قبل میان 9 دانشگاه و پژوهشگاه با وزارت نفت به امضا رسید، مطالعات مربوط به میدان نفتی کرنج نیز به دانشگاه آزاد اسلامی واگذار شد که در این مدت، تعدادی از چالش های میدان را شناسایی و 4 پروژه در این رابطه تعریف کردیم.

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایرنا وی افزود: حدود شش ماه قبل وزیر نفت در جلسه ای با روسای دانشگاه ها و پژوهشگاه های طرف قرارداد در این طرح، پس از دریافت گزارش کار طرف های قرارداد، خواستار تسریع بیش از پیش کار شد.

ثمری با بیان این که پیش نویس جدید قراردادها دیروز از طرف وزارت نفت به دانشگاه آزاد ارسال شد، گفت: در قراردادهای جدید، 5 بسته کاری تعریف شده که کار را ساده تر می کند و موجب سرعت بخشی به اجرای پروژه خواهد شد.

وی در تشریح جزییات بسته های کاری تعریف شده در قراردادهای جدید، بیان داشت: بسته اول، مربوط به افزایش شناخت دانشگاه ها و پژوهشگاه ها نسبت به میدان های واگذار شده به آنها است و این که چالش ها را شناسایی و به موضوع قابل تحقیق تبدیل کنیم.

رئیس مرکز توسعه فناوری و ارتباط با صنعت دانشگاه آزاد خاطرنشان کرد: از آنجا که دانشگاه ها و پژوهشگاه به عنوان مشاوران پژوهشی میدان های نفتی انتخاب شده اند، بعد از مشخص شدن موضوعات قابل تحقیق، نسبت به غربال گری تمامی روش های ازدیاد برداشت و بهبود تولید که هدف اصلی قرارداد است، اقدام خواهند کرد.

وی ادامه داد: بسته کاری دوم در قراردادهای جدید، به روز رسانی مدل شبیه ساز مخزن و شبیه سازی را مدنظر دارد که براساس نتایج غربال گری فاز نخست، مدل های مناسب و کاربردی برای روش های پیشنهادی خود طراحی و ارائه کنیم.

ثمری با یادآوری این که بسته های اول و دوم، بیشتر معطوف به فعالیت های مطالعاتی و تحقیقاتی است، گفت: از فاز سوم وارد مرحله اجرایی می شویم و ارائه راهکارهای فناورانه جهت رفع چالش های میدان و اجرای پایلوت آزمایشگاهی را دنبال خواهیم کرد تا روش های منتخب فازهای اول و دوم را به صورت آزمایشگاهی تست کنیم.

به گفته وی، بسته چهارم پیشنهادی در قراردادهای جدید به اصلاح مدل شبیه ساز مخزن براساس نتایج حاصله از فاز سوم اختصاص دارد، به گونه ای که در صورت وجود مغایرت میان نتایج به دست آمده و مبانی نظری پروژه، اصلاح مدل در فاز چهارم صورت خواهد گرفت.

ثمری تصریح کرد: بسته پنجم نیز طراحی و اجرای پایلوت میدانی و پایش نتایج را هدفگذاری کرده است و در این مرحله، ورود عملیاتی به میدان نفتی خواهیم داشت تا میزان واقعی ازدیاد برداشت از میدان ها و مخازن نفتی مشخص و ارائه شود.

رئیس مرکز توسعه فناوری و ارتباط با صنعت دانشگاه آزاد اسلامی با ذکر مثالی از روند اجرای کار در این طرح مشترک تحقیقاتی گفت: مثلا در میدان کرنج که ما در مخزن های آسماری و پابده کار می کنیم، اگر در فازهای اول تا چهارم به نتیجه برسیم که تزریق گاز در کلاهک گازی به عنوان بهترین شیوه ازدیاد برداشت است، در فاز پنجم باید این نتایج را اجرا کرده و دانش فنی به دست آمده در مراحل قبلی را در فاز نهایی عملیاتی کنیم.

وی تاکید کرد: روش های ازدیاد برداشت نفت همه جا وجود دارد، ولی این که برای برداشت ازدیاد در یک میدان و مخزن نفتی مشخص، چه میزان گاز با چه ترکیب و خصوصیاتی تزریق شود، به فرمولاسیون خاصی نیاز دارد که باید به این دانش فنی دست پیدا کنیم.

ثمری اظهار داشت: در قرارداد قبلی، مشابهت در فازهای اول و دوم وجود دارد که باید آنها را تکمیل کنیم و مدل های جدیدی از میدان نفتی دراختیار را ارائه دهیم.

وی به وجود دو کمیته مهم در این قراردادها اشاره کرد و گفت: کمیته راهبری، ترکیبی از نمایندگان مناطق نفت خیز جنوب، شرکت ملی نفت، وزارت نفت و دانشگاه ها هستند که تصمیمات عالی را در خصوص فعالیت های لازم در میدان ها اتخاذ می کنند و کمیته تخصصی هم با حضور کارشناسان و متخصصان مناطق نفت خیز جنوب و مشاوران پژوهشی تشکیل می شود و این دو کمیته، کل این پروژه 10 ساله را به پیش خواهند برد.

ثمری خاطرنشان کرد: قراردادهای جدید، علاوه بر مخزن، پروژه های چاه محور و تاسیسات محور را هم پیش بینی کرده است تا در صورت وجود مشکلات حفاری در یک میدان نفتی، بتوان آنها را در قالب پروژه چاه محور تعریف و اجرا کرد.

وی اضافه کرد: در خصوص اجرای پروژه، طبق تاکید وزارت نفت و شورای عالی سیاستگذاری این پروژه ها، دانشگاه ها موظف به اعلام همکاران داخلی و خارجی خود در اجرای این طرح هستند و باید مشاوران داخلی یا خارجی خود در پروژه را به وزارت نفت معرفی کنند.

رئیس مرکز توسعه فناوری و ارتباط با صنعت دانشگاه آزاد اسلامی اعلام کرد: تاکنون با دو دانشگاه معتبر دنیا به عنوان مشاور طرح، تفاهم نامه امضا کردیم که یکی دانشگاه برگن نروژ است که در زمینه مخازن نفتی کارهای بسیاری خوبی انجام داده و دیگری، دانشگاه نفت و گاز گوبکین روسیه است که فعالیت و سابقه بسیار خوبی در حوزه مدل سازی میدان های نفتی دارد.

وی اظهار کرد: در کنار اینها به ما اجازه داده شده که از توان متخصصان و پژوهشگران داخلی هم استفاده کنیم که در همین راستا با برخی شرکت های ازدیاد برداشت نفت در کشور همکاری خواهیم کرد.

ثمری با بیان این که در قراردادهای جدید، دست دانشگاه ها برای اجرای پروژه بازتر شده است، توضیح داد: قبلا در قالب پروپوزال، هر قدمی که برمی داشتیم حتما باید به شرکت ملی نفت و مناطق نفت خیز جنوب اعلام می کردیم ولی در وضعیت جدید، فقط نتیجه را به آنها اعلام می کنیم و پروژه، کاملا نتیجه محور خواهد بود، به عنوان مثال، وزارت نفت در فازهای اول و دوم پروژه از ما 12 خروجی می خواهد و ما ملزم به ارائه آنها در مدت دو سال خواهیم بود.

وی از این پروژه به عنوان یک نمونه موفق همکاری میان دانشگاه ها و صنایع مختلف یاد کرد و گفت: بسیاری از وزارتخانه ها از جمله وزارت صنعت، معدن و تجارت و جهاد کشاورزی می توانند از این مدل برای همکاری های خود با دانشگاه ها استفاده کنند و خروجی آنها به نفع کل کشور باشد.

واگذاری تحقیقات توسعه ای مخازن میدان نفتی کرنج به دانشگاه آزاد طی تفاهم نامه ای که در اسفندماه 93 با حضور بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت، رکن الدین جوادی مدیرعامل شرکت ملی نفت و حمید میرزاده رییس دانشگاه آزاد اسلامی به امضا رسید، صورت گرفت.

براساس این تفاهم نامه، مسوولیت تحقیقات توسعه ای دو مخزن پابده و آسماری میدان نفتی کرنج به صورت رسمی به دانشگاه آزاد اسلامی واگذار و این دانشگاه به عنوان مشاور پژوهشی مخازن یادشده، تعیین شد.

دانشگاه آزاد اسلامی به موجب این تفاهم نامه، در قالب کنسرسیومی متشکل از 9 واحد دانشگاهی و پژوهشگاهی توانمند در صنایع بالادستی نفت و گاز، مسوولیت تحقیقات توسعه فناوری و تولید دانش بنیان از مخازن هیدروکربنی را در دو یا سه میدان نفتی و گازی برعهده می گیرد.

میدان نفتی کرنج در فاصله ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان رامهرمز و ۱۱۵ کیلومتری شرق اهواز قرار دارد و از شمال با میدان نفتی پارسی و از جنوب با میدان نفتی آغاجاری همجوار است.

میدان کرنج در سال ۱۹۶۳ با حفر چاه شماره ۱ کرنج کشف شد و تولید نفت از آن، یک سال بعد آغاز شد و توسعه این میدان نیز از سال ۱۳٧۱ با تزریق گاز در مخزن آسماری شروع شد.

ظرفیت تولید نفت خام این میدان به طور متوسط ، معادل ۲۳۷ هزار بشکه در روز است.

میدان نفتی کرنج با ذخیره درجای ۹٫۶ میلیارد بشکه نفت خام، از میدان های تحت مدیریت شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب به شمار می آید.