سناریوهای افزایش قیمت بنزین و CNG

کمیسیون تلفیق مجلس اواسط هفته‌جاری از موافقت این کمیسیون با افزایش درآمدهای دولت از محل هدفمندسازی یارانه‌ها تا سقف 50 هزار میلیارد تومان در ادامه سال جاری خبر داد و از این رو با توجه به رشد 8 هزار میلیارد تومانی درآمدها، مسیر افزایش قیمت حامل‌های انرژی به ویژه بنزین، گازوئیل و CNG هموار شده است. بر این اساس پس از اجرای سهمیه بندی و اجرای فاز اول هدفمندی، مصرف بنزین و گازوئیل تا حدودی در کشور مدیریت شد و با توجه به احتمال جهش 7 تا 10 درصدی مصرف بنزین و حدود 5 درصدی مصرف گازوئیل در سال 92 دولت به منظور مدیریت مصرف و جلوگیری از انحراف و قاچاق این دو فرآورده نفتی، افزایش قیمت آنها را در دستور کار قرار داده است. سال گذشته با وجود ساخت و راه اندازی چندین طرح جدید پالایشگاهی، بهبود فرآیند تولید و بهینه سازی در پالایشگاه‌های موجود نفت ظرفیت تولید به مرز 67 میلیون لیتر در روز رسید. با این وجود با توجه به متوسط مصرف 63.4 میلیون لیتر بنزین و تولید 61.4 میلیون لیتر این فرآورده استراتژیک نفتی در پالایشگاه‌های موجود نفت، برای تامین کسری تولید و مصرف این محصول نفتی، تولید بنزین بار دیگر در مجتمع‌های پتروشیمی از سر گرفته شد. همچنین متوسط مصرف گازوئیل در سال 1391 حدود 96 میلیون لیتر در روز به ثبت رسید که با توجه به تولید روزانه 94.5 میلیون لیتری این فرآورده نفتی، سال گذشته در کنار بنزین، تولید گازوئیل هم در پتروشیمی‌ها انجام شده است. همزمان با افزایش مصرف بنزین و گازوئیل در سال گذشته و ابتدای سال جاری تاکنون، بخشی از این دو فرآورده پرطرفدار نفتی با توجه به افزایش قیمت دلار توسط قاچاقچیان به کشورهای همسایه به ویژه پاکستان و افغانستان منحرف شده که مهمترین سناریوی روی میز دولت برای توقف قاچاق سوخت افزایش قیمت است. از این رو مجلس شورای اسلامی هم با وجود مخالفت‌های مختلف با بخش‌های مختلف لایحه بودجه سال 92 دولت اما در افزایش قیمت بنزین و گازوئیل برای کاهش قاچاق به یک توافق نانوشته دست یافته است. در این بین برخی از اعضای کمیسیون تلفیق مجلس با قطعی عنوان کردن افزایش قیمت بنزین و گازوئیل در سال 92، یادآور می شوند: به زودی قیمت جدید این دو فرآورده نفتی با اولویت مهار تورم اقتصادی توسط مجلس و دولت اعلام خواهد شد. سناریوهای قیمتی بنزین، گازوئیل و CNG مطابق با مصوبات کمیسیون تلفیق مجوزی مبنی بر افزایش 38 درصدی قیمت حامل‌های انرژی در سال جاری تعیین شده است که با توجه به منتفی شدن احتمالی قیمت سایر حامل‌های انرژی، این امکان وجود دارد که دولت تمرکز خود برای تحقق افزایش درآمد 8 هزار میلیارد تومانی ناشی از هدفمندی یارانه‌ها در سال 92 را صرفا بر روی افزایش قیمت بنزین، گازوئیل و CNG معطوف کند. در این صورت افزایش قیمت این فرآورده‌های نفت و گازی حتی تا مرز 50 درصد هم امکان پذیر بوده اما با توجه به برنامه مجلس برای افزایش قیمت منطقی این سه حامل انرژی باید شاهد افزایش 38 تا 40 درصدی آنها در بهترین شرایط باشیم. در حال حاضر هر لیتر بنزین نیمه یارانه‌ای معمولی و سوپر به ترتیب 400 و 500 تومان، هر لیتر بنزین معمولی و سوپر آزاد 700 و 800 تومان، هر متر مکعب "سی ان جی" 300 تومان و هر لیتر گازوئیل سهمیه و آزاد به ترتیب 150 و 350 تومان عرضه می‌شود. در همین حال ایرج ندیمی عضو کمیسیون تلفیق مجلس درباره جزئیات افزایش قیمت بنزین، گازوئیل و CNG، گفته است: براساس این ارقام متوسط قیمت پیشنهادی با توجه به فوب خلیج فارس هر لیتر بنزین ۴۶۰ تا ۸۰۰، گازوئیل ۲۰۰ تا ۲۵۰ و هر مترمکعب CNG هم ۲۰۰ تا ۲۵۰ تومان افزایش قیمت در نظر گرفته شده است. از این رو پیش بینی می شود به زودی سناریوی نهایی افزایش قیمت بنزین نیمه یارانه‌ای معمولی به 550 تا 600 تومان، بنزین نیمه یارانه‌ای سوپر به 700 تومان، بنزین معمولی آزاد 900 تا 1000 تومان، بنزین سوپر آزاد 1000 تا 1100 تومان افزایش یابد. همچنین برای هر مترمکعب CNG پیش بینی افزایش قیمت تا مرز 450 تا 500 تومان، هر لیتر گازوئیل سهمیه ای به 250 تومان و هر لیتر گازوئیل آزاد به 450 تا 500 تومان محتمل از سایر سناریوها است. ادامه سهمیه‌بندی و عرضه کارتی بنزین و گازوئیل در صورت هر گونه افزایش قیمت بنزین و گازوئیل در ادامه سال جاری، اما نظام سهمیه بندی و عرضه این دو فرآورده نفتی با کارت هوشمند سوخت در جایگاه ها ادامه می یابد. علیرضا ضیغمی معاون وزیر نفت اخیرا به مهر گفت: در صورت اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها و حتی تک نرخی شدن قیمت بنزین اما عرضه این فرآورده نفتی با کارت هوشمند سوخت متوقف نخواهد شد. عرضه کارتی بنزین منجر به ثبت تراکنش کارت‌های هوشمند سوخت و جلوگیری بخشی از این کارت‌ها به مبادی مرزی خواهد شد. صدای پای بنزین 3 نرخی در جایگاه‌ها سال گذشته با حذف بنزین 100 تومانی و تبدیل بنزین‌های یارانه‌ای به نیمه یارانه‌ای 400 تومانی، عرضه این فرآورده نفتی پرطرفدار در کشور عملا از سه نرخ به 2 نرخ تقلیل یافت. با این وجود در صورت افزایش احتمالی بنزین، یک گزینه جدید قیمتی برای این محصول نفتی در جایگاه‌ها افزوده خواهد شد به طوری‌که به عنوان نمونه بنزین معمولی برای مدتی با سه قیمت 400 تومان، 550 یا 600 تومان (نرخ جدید و احتمالی در سال 92) و قیمت آزاد در جایگاه‌ها عرضه خواهد شد. سرنوشت بنزین‌های 400 تومانی ذخیره شده در کارت‌ها بر اساس آخرین گزارش رسمی منتشر شده توسط شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی هم اکنون بیش از 2.6 میلیارد لیتر بنزین (با احتساب واریز سهمیه بنزین اردیبهشت) با نرخ نیمه یارانه‌ای 400 تومانی در کارت‌های هوشمند سوخت ذخیره سازی شده است. از این رو در صورت افزایش قیمت بنزین در ادامه سال جاری، قطعا یک دوره زمانی برای مصرف بنزین 400 تومانی کارت‌های هوشمند سوخت تعریف خواهد شو فعلا برنامه ای دولت برای تبدیل بنزین 400 تومانی ذخیره شده در کارت‌های هوشمند سوخت به نرخ مصوب و جدید نخواهد داشت. با وجود احتمال عرضه سه نرخی بنزین اما علیرضا ضیغمی معاون وزیر نفت اخیرا با ارائه پیشنهادی به دولت خواستار عرضه بنزین به صورت تک نرخی شد و تاکید کرده است: تک نرخی شدن قیمت بنزین و حتی گازوئیل منجر به کاهش زمان حساب و کتاب واریز مبالغ حاصل از فروش سوخت در جایگاه‌ها و واریز آن به خزانه و یا حتی پرداخت کارمزد جایگاه ها خواهد شد. ناصر رئیسی‌فرد رئیس انجمن صنفی کارفرمایی جایگاه داران سوخت هم با استقبال از عرضه بنزین تک نرخی یادآور می شود: تک نرخی شدن عرضه بنزین منجر به کاهش فساد در جایگاه‌ها خواهد شد. تبعات گرانی CNG از نگاه جایگاه‌داران با وجود عزم جزم دولت برای افزایش قیمت سی.ان.جی، اردشیر دادرس با بیان اینکه در تمامی کشورهای جهان یک تناسب قیمتی بین بنزین و سایر حامل‌های انرژی مورد استفاده در خودروها همچون CNG وجود دارد، گفته است: هم اکنون با قیمت‌های فعلی بنزین و CNG یک نسبت 45 درصدی بین بهای این دو حامل انرژی وجود دارد رئیس هیات مدیره انجمن صنفی سی.ان.جی کشور با اعلام اینکه مطابق با استانداردهای جهانی باید تناسب قیمتی بین CNG و بنزین 25 تا 35 درصد باشد، یادآور شد: هم اکنون گران قیمت ترین CNG جهان در ایران به مردم عرضه می شود و قیمت بنزین حتی اگر به 1000 تومان هم افزایش یافت نباید تغییری در قیمت CNG حاصل شود.