جیب حقوق بگیران، جیب دولت

در ادامه به بررسی تفصیلی پایه‌های مختلف مالیاتی در لایحه بودجه پرداخته می‌شود.

مالیات‌های مستقیم

«مالیات مستقیم» شامل مالیات اشخاص حقوقی (مالیات بر شرکت‌ها)، مالیات بر درآمدها و مالیات بر ثروت است. رقم پیشنهادی دولت برای این پایه مالیاتی در لایحه بودجه سال آینده معادل ٥٦٥‌ هزار‌ میلیارد ریال است که نسبت به رقم مصوب بودجه سال جاری حدود ١١/٩ درصد رشد نشان می‌دهد و ٤٩/٣ درصد کل درآمدهای مالیاتی پیشنهادی را به خود اختصاص می‌دهد.

مالیات بر اشخاص حقوقی

«مالیات بر اشخاص حقوقی» مهم‌ترین بخش مالیات مستقیم است که از سود حاصله شرکت‌ها دریافت می‌شود.  براساس ارقام لایحه بودجه پیشنهادی، بالغ بر ٣٦١‌ هزار‌ میلیارد ریال برای این پایه مالیاتی پیشنهاد شده است که نسبت به رقم لایحه و مصوب بودجه سال جاری به ترتیب ٩/٨ و ٦/٩ درصد رشد دارد. لازم به ذکر است این رقم حدود ٣١/٥ درصد از کل مالیات برآوردشده در لایحه را به خود اختصاص می‌دهد.

مالیات بر درآمد

سرفصل «مالیات بر درآمد»، مشتمل بر حقوق کارکنان بخش عمومی و خصوصی، مالیات بر مشاغل و مستغلات است که رقم پیشنهادی دولت در لایحه بودجه سال آینده برای این پایه مالیاتی حدود ١٧٤‌ هزار‌ میلیارد ریال است. این رقم نسبت به رقم لایحه و مصوب بودجه سال جاری ٢٢,٥ درصد افزایش دارد که بالاترین رقم رشد در بین پایه‌های مالیاتی را به خود اختصاص داده است. همچنین این پایه مالیاتی حدود ١٥/٢ درصد از کل مالیات پیشنهادی را تشکیل می‌دهد و بخش عمده مالیات بر درآمد مربوط به حقوق کارکنان بخش عمومی و خصوصی است.

مالیات بر ثروت

«مالیات بر ثروت» شامل مالیات بر ارث، سرقفلی، درآمدهای اتفاقی، نقل‌ و انتقال سهام، املاک و حق تمبر است. دولت در لایحه بودجه سال آینده رقم ٢٩/٨‌ هزار‌ میلیارد ریال را برای این پایه مالیاتی پیشنهاد کرده است که این رقم نسبت به لایحه و قانون بودجه سال جاری ١٧/٨درصد دارد.

مالیات‌های غیرمستقیم

 «مالیات مستقیم» شامل مالیات اشخاص حقوقی (مالیات بر شرکت‌ها)، مالیات بر درآمدها و مالیات بر ثروت است. براساس ارقام لایحه بودجه سال آینده، ۵۰/۷ درصد از کل درآمدهای مالیاتی مربوط به این سرفصل است. بر این اساس، بالغ بر ٥٨١‌ هزار‌ میلیارد ریال برای این پایه مالیاتی پیشنهاد شده است که نسبت به رقم لایحه و مصوب بودجه سال جاری به ترتیب ۹/۳ و ۵/۷ درصد رشد دارد.

مالیات بر واردات

«مالیات بر واردات» یکی از اجزای مهم مالیات غیرمستقیم است که شامل حقوق ورودی خودرو و سایر کالاها، حقوق ورودی دستگاه‌های اجرائی و شهرداری‌هاست. رقم پیشنهادی دولت برای این پایه مالیاتی در لایحه بودجه سال ١٣٩٦، بالغ بر ١٧٦‌ هزار‌ میلیارد ریال است که نسبت به رقم مندرج در لایحه و قانون بودجه سال جاری به ترتیب ۱۳/۷ و ۱/۹ درصد رشد دارد.

مالیات بر کالا و خدمات

 «مالیات بر کالا و خدمات» یکی دیگر از اجزای مالیات غیرمستقیم است که مشتمل بر مالیات بر فروش فراورده‌های نفتی، دو درصد سایر کالاها (معوقه قانون تجمیع عوارض)، مالیات بر ارزش‌افزوده و مالیات بر فروش سیگار است. اجزای عمده این پایه مالیاتی، دو بخش مالیات بر فروش فراورده‌های نفتی و مالیات بر ارزش‌افزوده هستند. رقم پیشنهادی دولت برای این پایه مالیاتی در لایحه بودجه سال آینده ٤٠٥‌ هزار‌ میلیارد ریال است که نسبت به لایحه و مصوب بودجه سال جاری ٧/٥ درصد افزایش یافته است.

مالیات بر ارزش‌افزوده

همان‌گونه که اشاره شد «مالیات بر ارزش‌افزوده»، یکی از سرفصل‌های مالیات‌های غیرمستقیم است. در چند سال اخیر با توجه به رویکرد دولت در افزایش این پایه مالیاتی، رشد وصولی آن درخورتوجه بوده است. رقم پیشنهادی این پایه مالیاتی در لایحه بودجه سال آینده بالغ بر ٢٦٩‌ هزار‌ میلیارد ریال است که این رقم اگرچه نسبت به لایحه بودجه سال جاری کاهش ١٠/٦ درصدی دارد اما نسبت به مصوب بودجه سال ١٣٩٥، رشد ٧/٦ درصدی را نشان می‌دهد.