دود و کربن خوراک ریه تهرانی ها
«خانم اکسیژن خون تان پایین است» همین جمله کوتاه کافی است که خانم مسن از کوره در برود و با صدای بلند روبه تکنیسین اورژانس بگوید: «رادیو دارد مدام درباره آلودگی هوا هشدار می‌دهد. اینو میدونم که بیماران قلبی نباید موقع آلودگی هوا بیان بیرون اما چاره‌ای ندارم. دارم میرم سونوگرافی، چرا مسئولان کاری نمی‌کنند؟»
برای انجام کنترل اکسیژن خون به آمبولانس‌هایی مراجعه کرده است که همزمان با کاهش کیفیت و شرایط ناسالم هوا برای همه مردم از سوی وزارت بهداشت به حالت آماده باش در آمده‌اند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران ، روز گذشته هوای تهران برای چندمین بار به وضعیت ناسالم رسید. خبری تکراری که هرازگاهی از تلویزیون و رادیو و روزنامه‌ها و بیشتر از همه از شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود. جالب اینکه همه طرح‌های برخورد با خودروهایی که نقص فنی دارند یا رانندگانی که بدون مجوز و با مخدوش کردن پلاک وارد طرح و زوج و فرد می‌شوند و... در همین روزهای آلودگی هوا به اجرا گذاشته می‌شود! هوا آنقدر خراب است که نیازی به نشستن پای تلویزیون و رادیو نیست وقتی نفسی به داخل شش‌ها و ریه‌ها می‌کشی کاملاً حس می کنی آنچه فرو می دهی هوا نیست.
به گفته یکی از رهگذران میدان انقلاب، انگار کار زیادی از دست فلان سازمان و بهمان اداره برنمی آید. فقط باید آمبولانس‌هایی در سطح شهر مستقر کرد که اگر خدای ناکرده کسی حالش بد شد یا قلبش گرفت بتوان برایش کاری کرد.
حالا با همت وزارت بهداشت در روزهای آلوده تهران ٦ آمبولانس در میادین اصلی شهر از جمله میدان تجریش، انقلاب، آزادی، امام حسین (ع)، امام خمینی(ره) و شهرری مستقر هستند تا به کسانی که دچار حمله قلبی یا تنگی نفس می‌شوند کمک کنند. برای تهیه گزارش از وضعیت آلودگی هوا و آمبولانس‌های مرکز فوریت‌های پزشکی یا اورژانس 115 سری به یکی از آنها که در میدان انقلاب مستقر است، می‌زنیم.آمبولانس در ضلع غربی میدان انقلاب مستقر شده است. تکنیسین‌های اورژانس با لباس سفید رنگ و کاورهای سبزی که پوشیده‌اند داخل آمبولانس نشسته‌اند. به رهگذران مشاوره می‌دهند. گاهی هم فشار و اکسیژن خون بیماران را اندازه می‌گیرند. آنهایی که سابقه بیماری‌های قلبی و عروقی، تنفسی و برونشیت مزمن دارند، مسافران اصلی آمبولانس هستند.روی تخت برانکارد مرد 27 ساله‌ای نشسته، یقه‌اش باز است و رنگش مثل گچ سفید می‌گوید: «قلبم درد می‌گیرد سابقه کما داشتم.» کارشناس فوریت‌های پزشکی علایم حیاتی بیمار را کنترل می‌کند. بعد «پالس اکسی متر» (دستگاه اندازه‌گیری اکسیژن خون) را به انگشت اشاره بیمار وصل می‌کند. دستگاه تعداد ضربان قلب و اکسیژن خون را اندازه می‌گیرد. مقدار اکسیژن کمی پایین‌تر از حد نرمال (معمولاً هیپوکسی یا کمبود اکسیژن‌رسانی شدید به خون نباید کمتر از 90 باشد) است. تکنیسین‌ها برایش ماسک اکسیژن می‌زنند. از یکی از تکنیسین‌ها می‌پرسم بیشتر کسانی که مراجعه می‌کنند چه مشکلی دارند؟ می‌گوید: «از صبح چند نفری که آمده‌اند بیشتر نفسشان تنگ شده و ما به آنها ماسک اکسیژن داده‌ایم و از آنها خواسته‌ایم به خانه بروند و اصلاً بیرون نیایند چون احتمال حمله قلبی به ویژه برای بیماران مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مانند قلبی عروقی و برونشیت‌های مزمن وجود دارد. «یکی از تکنیسین‌ها در همین حال می‌گوید: چند روز است به مردم توصیه می‌شود تا جایی که می‌توانند از خانه خارج نشوند و در فضای باز فعالیت نکنند ولی کو گوش شنوا! امروز خانم مسنی به ما مراجعه کرد که حالش بسیار بد بود. وقتی پرسیدیم چرا توی این هوا بیرون آمده، گفت برای سونوگرافی از خانه بیرون زده. خب می‌تواند یکی دو روز بعد که هوا بهتر می‌شود به کارش برسد. نمی‌دانم چرا برخی مردم توجهی به توصیه و اخطارها نمی‌کنند.»
در همین چند دقیقه‌ای که با تکنیسین اورژانس در حال گفت‌و‌گو هستم چند نفری می‌آیند داخل آمبولانس تا کارشناس فوریت‌های پزشکی معاینه‌شان کنند، همگی با علایم یکسان؛ نفس تنگی و درد قفسه سینه.ساعت یک ظهر است و هنوز مأموران اورژانس برای انتقال بیماران به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی اعزام نشده‌اند. در چند ساعت ابتدایی حدود 15 نفر به آمبولانس مراجعه کرده‌اند که 5 نفرشان باید علایم حیاتی‌شان کنترل و تعداد نبض و میزان اکسیژن خون‌شان اندازه‌گیری می‌شد. تکنیسین‌ها درباره خطرات آلودگی هوا برای گروه‌های پر خطر و مزیت استفاده از ماسک‌های فیلتر دار یا N95 با کسانی که مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای هستند، صحبت می‌کنند. یکی از مراجعه‌کنندگان که در گوشه‌ای از میدان انقلاب تراکت پخش می‌کند به تکنیسین می‌گوید: «نفس تنگی گرفتم و قفسه سینه‌ام درد می‌کند.»
«عرفان یارمحمدی» کارشناس فوریت پزشکی مرکز اورژانس تهران درباره فعالیت آمبولانس‌هایی که در میادین پرازدحام شهر مستقر شده‌اند، توضیح می‌دهد: «معمولاً هنگام آلودگی هوا و شرایط اضطراری تعداد تماس‌های بیماران با اورژانس 115 زیاد می‌شود البته نمی‌توانم آمار دقیق به شما بگویم مثلاً اگر بطور میانگین روزانه 20 بار مأموریت برویم موقع آلودگی هوا تعداد مأموریت‌های مان 30 بار می‌شود.»
او به این نکته هم اشاره می‌کند که آلودگی هوا موضوع مشارکتی است و مردم باید با نهادهای دولتی تعامل داشته باشند: «اورژانس و وزارت بهداشت هر چه ماسک توزیع کند و آمبولانس‌ها را برای انتقال سریع بیماران در سطح شهر مستقر کند، بی‌فایده است. تعداد آمبولانس‌ها و پایگاه‌های اورژانس 115 زیاد است و با امکانات مدرن تجهیز شده‌اند اما تا چه اندازه مردم هشدارهای وزارت بهداشت را جدی می‌گیرند؟ شما نگاه کنید ببینید 90درصد خودرو‌ها تک سرنشین اند آنهایی هم که نمی‌توانند وارد طرح شوند پلاک‌شان را مخدوش می‌کنند که مبادا پلیس جریمه شان کند. مردم باید به این سطح از فرهنگ و آگاهی برسند که به کاهش آلودگی هوا کمک کنند.»
ساعت 2 بعد از ظهر میدان امام حسین(ع)، آمبولانس 115 در ضلع شمالی میدان توقف کرده است. زن و شوهر مسن در صف ایستاده‌اند. خانم مسن ماسک فیلتردار زده وقتی که می‌فهمد این آمبولانس‌ها به افرادی که در معرض آلودگی هوا هستند، خدمات ارائه می‌دهند، می‌پرسد: آقا ماسک هم می‌دهید؟» بعد از مشاوره به کنارش می‌روم و از او درباره انگیزه مراجعه‌اش و اینکه چرا در هوای آلوده بیرون از منزل آمده است؟ می‌پرسم. با ترشرویی جواب می‌دهد: «خانم کار و زندگی داریم من خودم دارم میرم خونه دخترم. شب مهمون داره باید کمک حالش باشم.»بعد از کلی صبحت با رهگذرانی که در هوای آلوده در سطح شهر تردد می‌کنند متوجه می‌شوم آنها یا برای خرید بیرون آمده‌اند، یا وقت آزمایش و سونوگرافی دارند یا اینکه کاسب هستند و باید در شهر دستفروشی کنند.جلوی آمبولانس پر و خالی می‌شود. زنان و مردان جوان و مسن اما بیشتر به چشم می‌خورند. افرادی کاملاً معمولی. ظاهرشان نه به بیمار قلبی می‌خورد نه مبتلا به سرطان ریه.
