هشدار قرمز برای مردم چین
آلودگی هوا دوباره در شهرهای چین اوج گرفته است.
ابر گستردهای از مهدود سمی که پکن و شهرهای شمالی چین را همچنان در روز دوشنبه ۱۹ دسامبر (۲۹ آذر) پوشاند باعث افزایش مراجعه افراد به بیمارستانها، بستن بزرگراهها و لغو پروازها شد. در همین حال هواشناسان هشدار میدهند که در روزهای آینده ممکن است وضعیت آلودگی هوا بدتر شود.
خبرگزاری رسمی چین، شینهوا، گزارش کرد که دستکم ۲۳ شهر در این پرجمعیتترین کشور جهان از روز جمعه گذشته وضعیت هشدار قرمز برای آلودگی هوا اعلام کردهاند.مجموعهای از اقدامات اضطراری برای محافظت از سلامت مردم- تقریبا یکنهم جمعیت این کشور- اعلام شده است.
بعدازظهر روز دوشنبه- چهارمین روز وضعیت هشدار که تا روز چهارشنبه ادامه مییابد- کیفیت هوای پکن بهتر از اندازهای بود که تصور میرفت، بهطوریکه میزانهای2/5 PM (ذرات معلق آلاینده با قطر کمتر از 2/5 میکرومتر) از حدود ۲۰۰ بالاتر نرفت.
وزارت حفاظت از محیطزیست چین مدعی شد که اقدامات ضد آلودگی هوا در پکن و ۲۲ شهر دیگر مانند تعطیلی موقت کارخانهها و خارج کردن نیمی از ماشینها از خیابانها، باعث جلوگیری از تشدید بیشتر آلودگی هوا شده است. مدارس هم در این شهرها تعطیل شدهاند. رقم اعلام شده ۲۰۰، هشت برابر میزان حداکثر مجاز 2/5 PM بر اساس معیارهای سازمان جهانی بهداشت است که خطرات عمده بهداشتی برای افراد دارد و بهراحتی به اعماق ریهها میرسد و به آنها آسیب میزند.
آلودگی بدتر میشود
از طرف دیگر اداره هواشناسی پکن اعلام کرد این رقم بهطور نسبی پایینتر از حد انتظار ذرات معلق فقط یک امر موقتی است و شدت مهدود در دوشنبهشب تشدید میشود و تا سهشنبه پایدار میماند. مرکز ملی هواشناسی چین نیز پیشبینی کرد آلودگی هوا در یک پهنه با جمعیت متراکم در این کشور از پکن تا شرق چین در روز دوشنبه بدتر شود. در شهر مجاور پکن، شیانژنگ مرکز استان هبئی، سطوح 2/5 PM در ظهر دوشنبه به ۷۰۱ رسید و سطوح ذرات معلق با قطر کمتر از ۱۰ میکرومتر PM10 حتی از این اندازه هم بالاتر رفت.
در شهر بندری تیانجین که میزانهای 2/5 PM در اوایل روز دوشنبه به بالای ۴۰۰ رسید، صبح دوشنبه ۱۳۱ پرواز لغو شدند و ۷۵ پرواز به تاخیر افتادند. بر اساس گزارشها میدان دید در برخی مناطق به کمتر از ۱۰۰۰ متر رسیده است.
یک روزنامه محلی گزارش داد که شهر جینان در جنوب تیانجین «اساسا در مهدود ناپدید شده است». عکسهای منتشرشده جینان برجهای اداری مرکز شهر را در میانه روز بهصورت سایههایی شبح مانند نشان میدهد. بزرگراههای شهر هم بسته شدهاند.
چندین بیمارستان بزرگ در تیانجین با افزایش شدید مراجعه افراد دچار بیماری تنفسی مانند آسم روبرو شدند. عکسهای منتشرشده نشاندهنده اتاقهای انتظار مملو از والدینی است که کودکان ماسک زده خود را برای درمان به بیمارستان آوردهاند وضعیت هشدار قرمز که هنگامیکه انتظار میرود مهدود شدید برای بیش از ۷۲ ساعت ادامه یابد، اعلام میشود، بالاترین میزان آلودگی هوا در نظام هشدار رنگی چهار طبقهای آلودگی هوا در پکن است.
پایتخت چین در دسامبر سال گذشته برای نخستین بار پس از به تدوین برنامه پاسخ اضطراری برای آلودگی هوا در سال ۲۰۱۳، وضعیت هشدار قرمز اعلام کرد، هرچند که قبلا بارها با دورههای مهدود شدید روبرو شده بود. اکنون مهدود در یک وبسایت رسمی درباره فجایع آبوهوایی بهعنوان یک «مصیبت هواشناختی» طبقهبندیشده است.
منشا آلودگی چیست
سوزاندن زغالسنگ برای تولید برق و گرما را که در ماههای زمستان با افزایش تقاضا اوج میگیرد، مقصر در ایجاد مهدود در چین میشمارند. گازهای خروجی از ماشینهای قدیمی هم بر شدت آلودگی میافزاید. دانگ لیانسای، یک فعال زیستمحیطی در پکن میگوید: «اگر وضعیت آلودگی از نخستین روز افزایش آن دنبال کنید، متوجه میشوید که لایه مهدود در پکن بهآرامی از جنوب به مناطق شهری میرسد و بعد بهسوی شمال حرکت میکند. شما بهآسانی متوجه جایگیری مقدار زیادی مهدود در جنوب پکن میشوید.» دانگ میگوید کارخانهها در ایالتهای مجاور علت اصلی مهدود خفهکننده در پایتخت شدهاند.
خشم عمومی
آلودگی هوا منشا خشم مداوم عمومی در چین است که رشد سریع اقتصادش در دهههای اخیر به هزینه تخریب گسترده زیستمحیطی بهدستآمده است. دستگاه سانسور در چین که بهشدت اظهارنظرهای آنلاین را کنترل میکند، بهشدت مشغول حذف اظهارات مردم درباره مهدود بر روی پلتفرم شبکه اجتماعی ویبو (شبیه توییتر) است.
یکی از این پستها یک کپی از روزنامه «پیپل دیلی»، ارگان حزب کمونیست چین مربوط به مارس ۱۹۹۹ را نشان میدهد که قول میدهد «مطلقا نگذارد آلودگی هوا به قرن جدید برسد.» اداره هواشناسی پکن میگوید باوجود این آخرین مورد اوجگیری آلودگی، هوای پایتخت چین درمجموع بهبود یافته است.
این اداره میگوید روزهای با وضعیت خوب ازلحاظ آلودگی هوا در نیمه اول سال از ۱۹ روز به ۱۰۷ روز افزایش یافته و شمار روزهای با آلودگی هوای شدید با ۲ روز کاهش به ۱۴ رسیده است. پکن و سایر شهرهای چین تلاش کردهاند با تبدیل سوخت نیروگاهها از زغالسنگ به گاز طبیعی و افزایش ناوگان اتوبوسهای و تاکسیهای الکتریکی کیفیت هوا را بهبود بخشند.