قطع و وصل دنبالهدار در شبکه اینترنت
اینترنت بخشی از شهر تهران روز یکشنبه قطع شد. همزمان با قطعی ارتباط، دلایل مختلفی برای این مشکل عنوان شد که شاید خیلی منطقی به نظر نرسد.
با این حال اینترنت از منبع مشخصی به نام «سازمان زیرساخت» تامین و اداره میشود و طبق گفته آقای جهرمی، بروز برخی مشکلات سختافزاری، دلیل نبود 25دقیقهیی اینترنت در کشور بوده است. دلیلی که به شخصه برایم قانعکننده نیست و این سوال را در ذهنم ایجاد میکند که آیا خرابی در سختافزارها تنها دلیل اختلال بوده یا اینکه پای موضوع دیگری در میان است چراکه در شرایط فعلی هنوز هم اختلالات در شبکه اینترنت به چشم میخورد.
درست است که هماکنون ارتباط اینترنتی در کشور برقرار است اما سرعت این شبکه چنگی به دل نمیزند و مانند روزهای سابق نیست. همچنین طبق شواهد عملیات بانکی هم با مشکل و کندی کار مواجه شده است. بنابراین بسیار بعید میدانم که تنها دلیل اختلالات اینترنتی، مشکل سختافزاری باشد و تا سازمان زیرساخت، اطلاع دقیقی از چگونگی قطع اینترنت ندهد، نمیتوان به صورت شفاف اعلام کرد که چه اتفاقی رخ داده است.
در این میان قطعی اینترنت ممکن است آسیبها و زیانهای اقتصادی نیز در پی داشته باشد. البته بخشی از این مساله به هیچ عنوان غیرعادی نیست. به هر حال در ایران سطحی از مشکلات به وجود آمده را نمیتوان خیلی غیرعادی تصور کرد. چراکه افراد متخصص در این کار ممکن است درحال سرویسدهی، بخشی از اقدامات توسعهبخشی و تغییرات در سایر بخشها را انجام دهند. بنابراین احتمال اینکه کم توجهی یا عدم تدارک برای ایجاد تغییر باعث بروز اختلالاتی شود، پس فینفسه این قطعی ارتباط موضوع عجیبی نخواهد بود.
اما اینکه توضیح دقیقی درخصوص اینکه چه اتفاقی افتاده، داده نشود به نظر من منطقی نیست. چراکه ممکن است بخشی از اینترنت بینالمللی که به سمت ایران آمده، مخل برقراری اینترنت در داخل کشور باشد. چرا این موضوع اینگونه به گوش مردم و رسانهها رسانده نمیشود؟! بنابراین بر این باورم که اگر مشکل سختافزاری وجود داشت بعد از ترمیم و اصلاح صورت مساله نباید مشکل دیگری وجود داشته باشد. اما تجربه دیروز و امروز نشان میدهد که مشکل از جایی دیگری آب میخورد و اختلالات همچنان ادامه دارد.
از سوی دیگر برخی بر این باورند که در بازه زمانی قطعی اینترنت از اینترنت ملی برای برقراری ارتباط با شرکتهای داخلی استفاده شده است. تا جایی که اطلاع دارم شبکه ملی اینترنت هنوز شبکه راهاندازی شدهیی نیست و پروایدرها هم به دلیل مجموعه پیچیدهیی از مسائل به طور جدی نمیتوانند مسیرها را تفکیک کنند. همچنین این شبکه هنوز نه آنقدر کامل است که بتواند جایگزین اینترنت بینالمللی شود و نه پروایدرها هنوز به آن حد از آمادگی دست یافتهاند بنابراین هیچکدام از برنامهها هنوز به مرحله اجرایی نرسیده است. اما چنانچه یک شبکه داخلی قدرتمند واقعا در کشور به صورت یکپارچه وجود داشته باشد، اگر اینترنت بینالمللی هم از دسترس خارج شود نباید به هیچ عنوان در ارتباطات داخلی مشکلی به وجود آید. درست است که به لحاظ عمومی یک شبکه ملی راهاندازی و یک سری طرحها به روی آن اجرایی شده است اما توانایی شبکه و ارتباط پروایدرها با این شبکه هنوز در سطحی قرار نگرفته که بتوان به آن اعتماد کرد که اگر اینترنت قطع شود، اینترنت ملی بار مسوولیت آن را به دوش کشد.
اگر بتوان یک شبکه داخلی قدرتمند در سطح ملی تشکیل داد و سرویسدهی این شبکه را مناسب و با پهنای وسیعتر و ارزانتر ایجاد کرد، بخشی از ترافیکی که در ارتباطهای بینالمللی صورت میگیرد، شکل نخواهد گرفت. در تمام دنیا، شرکتهای بزرگ مانند گوگل، یاهو و... در خود مبدا شبکه ارتباطی دارند. اما در مورد ایران اینگونه نیست و اگر بخواهیم ارتباط اینترنتی برقرار کنیم معمولا با تاخیر انجام میشود. این درحالی است که مکانیسم باید به گونهیی باشد که ارتباطات در داخل کشور رد و بدل شود و بدون شک راه درست همین خواهد بود.
شکلگیری شبکه ملی کمک موثری در جهت افزایش بهرهوری اینترنت کشور خواهد بود چراکه بر این اساس ارتباطات داخلی که به اینترنت نیاز ندارد در شبکه داخلی جابهجا میشود اما هنوز مشخص نیست که این برنامه به راحتی و به زودی برقرار شود.