محمدشریعتمداری: ما فهمیدیم ارز گران میشود
محمد شریعتمداری 8 سال وزیر بازرگانی دولت هفتم و هشتم بود و پس از آن بیشترین فعالیتش در شورای راهبردی روابط خارجی ایران بوده است، گفتگویی با روزنامه آرمان روابط عمومی انجام داده که چکیده آن را می خوانید:
* از اجرای قانون هدفمندی گرفته، تخصیص منابع حاصل از گران کردن حاملهای انرژی و 20 درصدی که باید به تولید داده میشد تا بقیه اقدامات، همه نشان از اجرای نامناسب این طرح دارد. * طرحی را مطرح کردند که اتاق مبادله ارزی راه بیفتد و علاوه بر دلار دولتی، نرخ ارز در اتاق مبادلات نیز تعیین شود تا قیمت ارز آزاد را به سمت ارز مبادلهای تعدیل کنند اما اکنون این نرخ ارز مبادلهای است که به سمت نرخ آزاد در حال حرکت است؟! این موضوع پوشیده نیست. ما همان موقع که این طرح را مطرح کردند، فهمیدیم که نرخ ارز به شدت بالا خواهد رفت و برخی سودجویان زرنگ نیز فهمیدند و رفتند ارز را بهعنوان کالای با قابلیت افزایش نرخ، در پستوی خود گذاشتند و حال رئیس کل بانک مرکزی میگوید که ما 18 میلیارد دلار ارز در خانهها داریم. اما چرای آن را نمیگوید. این ناشی از عدم اعتماد مردم به سخنان برخی مسئولان است. وقتی ما میبینیم شب آن روزی که رئیس کل بانک مرکزی وعده تعدیل نرخ را میدهد، مردم برای خرید اقدام میکنند، میفهمیم که اعتماد به سخنان برخی مسئولان کمرنگ شده است. * اکنون باید توقفی کنیم و بگوییم هدفمندسازی یارانهها اصلا چیست! آن دولتی که با آن شجاعت اجرا میکند باید تمهیداتی را ارائه کند که نرخ ارز ثبات داشته باشد. وقتی امکان این کار وجود ندارد عملا اینکه الان یا 2 ماه دیگر یا بیشتر و کمتر مرحله دوم اجرای قانون هدفمندی یارانهها اجرایی شود معنا ندارد. * در پرداخت نقدی همه گفتند که این روش تورمزا است و میتوان به جای آن سبد هزینه خانوار داد اما راحتترین راه اجرا شد. اینها همه سیاستهای اشتباهی بود که اجرا شد. * هیچ دولتی نمیتواند در آینده حرفی از قطع کردن یارانهها بزند. باید این حرف را بزند که ما ملتزم به اجرای این سیاست هستیم اما اگر اصلاحی قرار است صورت بگیرد شاید در ادامه مسیر و در بهکارگیری روش تلفیقی از پرداخت نقدی و اشکال گوناگون پرداخت برای نوبتهای آتی قابل طرح باشد. * ما میتوانیم بدون کسری بودجه از مسیر عبور کنیم اما با این روش پرداختی اکنون حتی نفت 117 دلاری هم جواب نمیدهد. * با وجود صادرات روزی 800 هزار بشکه نفت در روز هم میتوان عاقلانه به سمت نرخ ارز منطقیتر و تنظیم پول ملی به قیمت معقولتر رفت. اما به نظر من، تثبیت در همه نرخهای موجود 2500تومانی و 1200 تومانی دلار بهترین راه موجود است که دولت حتما میتواند به این سمت برود. * باید بررسی کرد و دید چه شده است که ظرف 8 سال گذشته کشوری که با 30 دلار هر بشکه نفت هم میتوانست بودجه خود را ببندد، حالا با نفت 117 دلاری هم کسری دارد. چه شد که ایران با حدود 30 میلیارد دلار درآمد نرخ بیکاری حدود 13درصد داشته و حالا با حدود 100 میلیارد دلار درآمد، نرخ بیکاری رو به تزاید12.5 درصدی دارد. چه شد که با آن درآمد 30 میلیارد دلاری نرخ تورم 11درصد بود اما حال با این میزان درآمد نرخ تورم در کشور به حدود 40درصد رسیده است.