پرواز بویینگ از خوان هفتم
شرکت هواپیمایی بویینگ با یک بانک آمریکایی توافق کرد تا هواپیماهای خریداری‌شده توسط ایران را با مشارکت یک بانک ژاپنی تامین مالی کند. این خبری است که رویترز به تازگی منتشر کرده است.
حالا پس از لغو مشروط تحریم مبادلات دلاری ایران که به تازگی از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا انجام شده است، آخرین گره خرید هواپیما از آمریکایی‌ها نیز گشوده شد و هواپیماهای بویینگ آماده پرواز به سمت ایران می‌شوند. بر این اساس، وزارت خزانه‌داری آمریکا در هفته گذشته مبادلات دلاری با ایران را آزاد اعلام کرد و تنها شرطی که برای لغو تحریم دلار گذاشت این بود که نقل و انتقال مستقیم دلار در خاک آمریکا انجام نشود و تمام شرکت‌ها، بانک‌ها و حتی موسسات آمریکایی خارج از مرزهای این کشور، می‌توانند با ایران مبادلات دلاری انجام دهند. این موضوع درحالی رخ می‌دهد که وزارت خزانه‌داری آمریکا همچنین اجازه داد یک کشور دیگر واسطه مبادلات دلاری ایران با آمریکایی‌ها شود و بر این اساس کشورهایی که در آمریکا حساب بانکی دارند، می‌توانند به صورت واسطه، مبادلات دلاری ایران را در خاک آمریکا انجام دهند. این مجوز گره آخر خرید هواپیمای بویینگ توسط ایران را گشود و حالا ژاپنی‌ها واسطه نقل و انتقال دلار بین ایران و آمریکا می‌شوند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شهروند ، «رضا پدیدار»، عضو هیأت نمایندگی اتاق بازرگانی تهران این توافق را در راستای رفع تحریم معاملات دلاری ایران با دیگر نقاط جهان می‌داند. این فعال اقتصادی می‌گوید: دولت آمریکا به‌طور اختصاصی درخصوص شرکت‌های صد‌درصد آمریکایی دستورهای قابل توجهی داده است، ازجمله این‌که اگر این شرکت‌ها در اروپا یا دیگر نقاط دنیا نمایندگی دارند و مبادلات تجاری‌شان با ایران خارج از خاک آمریکا صورت بگیرد، می‌توانند با ایران وارد معاملات دلاری شوند. به عقیده پدیدار، واسطه‌گری بانک آمریکایی در ماجرای فروش هواپیماهای بویینگ به ایران براساس تصمیم جدید دولت آمریکا انجام می‌گیرد. وزارت راه و شهرسازی از زمستان سال گذشته برای خرید بالغ بر ٢٣٨ فروند انواع هواپیمای ایرباس، بویینگ و ای‌تی‌آر با شرکت‌های فرانسوی و آمریکایی وارد مذاکره شده و تفاهمنامه‌هایی را در این‌باره امضا کرده است. حدود ١٠٠ فروند از این هواپیماها بویینگ، ٢٠ فروند ای‌تی‌آر و حدود ١١٨ فروند نیز ایرباس است. یکی از مشکلات تعلل آمریکایی‌ها برای فروش بویینگ به ایران، صدور مجوز از سوی اوفک (اداره کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا) بود که چندی پیش وزارت خزانه‌داری این کشور مجوز ١٧ فروند را صادر کرد. نحوه تامین مالی و موانع حقوقی، یکی دیگر از مشکلات خرید هواپیماها بود که تصمیم جدید دولت آمریکا آن را برطرف کرد. مدیر ارشد شرکت هواپیماسازی بویینگ پیش از این با بیان این‌که شرکت متبوعش در مراحل نهایی معامله فروش بیش از ١٠٠ فروند هواپیمای مسافربری به ایران قرار دارد، تاکید کرده بود «در سال ٢٠١٦ هیچ هواپیمایی به ایران تحویل داده نمی‌شود». «دنیس مویلنبورگ» در حاشیه کنفرانسی درباره فناوری‌های آینده در شیکاگو گفته بود: براساس این معامله در سال ٢٠١٦ هیچ هواپیمایی را به ایران تحویل نخواهیم داد، زیرا پروسه تحویل این هواپیماها یک، دو و سه‌ساله است و امکان تحویل کوتاه‌مدت هواپیما وجود ندارد. او همچنین تاکید کرده بود: این فرصتی قابل توجه برای ما است و من خشنودم که ببینم ما درحال پیشرفت مداوم در این زمینه هستیم. در مراحل نهایی کارهای مربوط به ساختار معامله با مشتریان ایرانی قرار داریم و درعین‌حال با دولت آمریکا در زمینه فرآیند دریافت مجوز همکاری می‌کنیم.
تصمیم خاص و استراتژیک دولت آمریکا
رضا پدیدار، عضو هیأت نمایندگی اتاق بازرگانی در این‌باره می‌گوید: برای همه مردم کاملا روشن است که مبادلات پولی و مالی در نظام جهانی تعریف شده و فرمولیزه است. محدودیت معاملات دلاری عارضه‌ای جدی برای ما ایجاد کرده بود، اما بعد از اعلام رسمی دولت آمریکا مبنی بر لغو ممنوعیت معاملات دلاری کشورهای دیگر با ایران در خارج از خاک آمریکا، این عارضه رفع شده است. او ادامه می‌دهد: یکی از مباحث اصلی هیأت‌های نمایندگی اروپایی که پس از برجام به ایران سفر کردند، مشارکت متقابل ایران با این کشورها در عرصه‌های اقتصادی و بازرگانی بود. ایران پیش از تحریم مبادلات دلاری با این کشورها رایزنی‌های اقتصادی و بازرگانی انجام می‌داد، به‌طوری که با ژاپن و بیش از ٨٠ درصد از کشورهای اروپایی برای انجام مبادلات اقتصادی و بازرگانی در چارچوب قوانین بین‌المللی تفاهمنامه امضا کرده بود. بسیاری از این تفاهمنامه‌ها در دیدارهای هیأت‌های نمایندگی تجدید یا عطف به ماسبق شد. از ١٧٠ یا ١٨٠ هیأت نمایندگی که بعد از برجام به ایران سفر کردند، حدود ٥٠ تفاهمنامه تجدید شده است. عضو هیأت نمایندگی اتاق بازرگانی تهران با اشاره به نقش کشورهای شرقی برای گشودن گره معاملات دلاری تأکید می‌کند: استفاده از شرکت‌های اروپایی یا آسیای شرقی مانند ژاپن، کره جنوبی، سنگاپور و ویتنام راهکار هوشمندانه‌ای برای ورود مجدد به بازارهای جهانی است و نباید به اظهارنظرهای غیرکارشناسانه توجه کرد. ویتنام در سفر رئیس‌جمهوری به این کشور اعلام آمادگی کرد که پلی برای انجام معاملات دلاری ایران با سایر کشورهای جهان شود. او ادامه می‌دهد: دولت آمریکا به‌طور اختصاصی درباره شرکت‌های صد‌درصد آمریکایی نیز دستورهای قابل توجهی داده است، ازجمله این‌که اگر این شرکت‌ها در اروپا یا دیگر نقاط دنیا نمایندگی دارند و مبادلات تجاری‌شان با ایران خارج از خاک آمریکا صورت بگیرد، می‌توانند با ایران وارد مبادلات دلاری شوند. بر همین اساس نیز بانک‌های آمریکایی می‌توانند با ایران وارد رابطه شوند و واسطه‌گری یک بانک آمریکایی در ماجرای بویینگ نیز بر همین اساس است.
بن‌بست‌های تجاری ایران رفع شد
این فعال اقتصادی می‌افزاید: تصمیم دولت آمریکا بن‌بست‌هایی را که در مبادلات تجاری ایران بر اساس دلار ایجاد شده بود، به نوعی رفع کرد. می‌توان گفت در جریان پیاده‌سازی توافقات بعد از برجام، این اقدام بسیار استراتژیک و خاص بوده است و می‌تواند فرآیند اجرای عملیات اقتصادی و بازرگانی در جریان توسعه را رشد دهد و خوشبختانه پاسخ بانک‌های اروپایی به این تصمیم آمریکا بسیار مثبت بوده است. او درباره سایر دستاوردهای مثبت رفع تحریم مبادلات دلاری ایران بیان می‌کند: رئیس‌جمهوری در مسیر بازگشت به تهران توقف یک‌روزه‌ای در پاکستان داشت تا درباره انتقال گاز ایران به این کشور تصمیم‌های جدیدی بگیرد. در توافقنامه‌ای که ٥سال پیش منعقد شده بود، دلار پایه مبادلات بود و قرار بود ایران به ازای گازی که به این کشور صادر می‌کند، ارز دلاری دریافت کند، اما آمریکا ایران را تحریم کرد و به پاکستان این اجازه را نداد که هزینه گاز ایران را به دلار بپردازد. پیشنهاد ایران برای تغییر ارز به یورو نیز مورد پذیرش طرف پاکستانی قرار نگرفت، اما با رفع موانع پیش‌روی ایران برای معاملات دلاری، قرارداد همکاری دو کشور از سر گرفته می‌شود.
