نان، سرعت و خطر!

 گاه که انتظار جواب نمی‌دهد، تلاش می‌کند حس ششم خود‌ را به یاری بطلبد؛ به چهره‌ها نگاه می‌کند که تشخیص دهد چه کسی عجله دارد تا شکارش کند. بعضی‌هایشان مثل تاکسی‌ها در کنار خیابان حرکت می‌کنند و به هر عابری که می‌رسند، می‌گویند موتور، موتور! فرقی نمی‌کند، طرف پیر باشد یا جوان، سر و وضعش ساده باشد یا اتوکشیده؛ حالا این صنف غیر‌رسمی همه رقم مشتری دارند و وضع مالی‌شان هم بدک نیست.

 میانگین کرایه موتورسیکلت

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از فرهیختگان ، بعضی از مشتری‌ها حتی حاضرند برای یک مسیر تا 40 هزار تومان پول بدهند؛ البته به شرط آنکه زود به مقصد برسند. گفته می‌شود بعضی از مسافرکش‌های موتوری تا 150 هزار تومان در روز درآمد دارند که این رقم در فصل پاییز تا 50 هزار تومان افت دارد. در حال حاضر کرایه مسیر انقلاب به سیدخندان، حدود 10 هزار تومان، انقلاب به امام حسین 10، انقلاب به ونک 15و انقلاب به تجریش حدود 20 هزار تومان است. تنها راه فرار از ترافیک سرسام‌آور و زود رسیدن به مقصد این است که به دست فرمان این موتورسواران اعتماد کنی و بر ترک موتور‌شان بنشینی.

با سوار شدن مشتری، سفر هیجان‌انگیز شروع می‌شود؛ عبور از لابه‌لای ماشین‌ها و سبقت از آنها، توقف‌‌ها و سرعت گرفتن‌های گاه و بی‌گاه که ممکن است برخی‌ها را از سوار شدن پشیمان کند. هیچ چیز نمی‌‌تواند جلوی سرعت گرفتن موتور را بگیرد؛ نه چراغ قرمز و نه ترس از جان. تنها شاید پلیسی بین راه سبز شود و جریمه و خواباندن احتمالی موتور، شیرینی تاخت زدن مسافر را بر مسافرکش تلخ کند.

 20 هزار موتورسیکلت مسافرکش در تهران

هم‌اکنون بالای 20 هزار موتور مسافرکش در تهران در حال ترددند. این رقمی است که ابوالفضل قناعتی، عضو کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر تهران  می‌گوید. رد‌پای این موتورهای مسافرکش در تمام شهر دیده می‌شود، اما کانون اصلی فعالیت آنها حوالی بازار و نقاط مرکزی شهر است که در طرح ترافیک قرار دارند. قناعتی می‌گوید: «این موتورسوارها درآمد نسبتا خوبی دارند که حداقل به 80 هزا‌رتومان در روز می‌رسد.» البته باید کار سخت و پرخطر و بدون بیمه و زیر باران و آفتاب و آلودگی را در برابر این درآمد قرار داد.

عضو هیات‌رئیسه شورای شهر می‌افزاید: ‌«کنترل این موتورها سخت است. بیکاری باعث شده مسافرکشی با موتور به‌عنوان یک شغل برای برخی افراد قلمداد شود و حالا باید آنها را یک صنف دانست. با این تفاوت که رسمیت ندارند و عوارضی پرداخت نمی‌کنند.» از این گذشته این افراد از امکاناتی مانند بیمه و حقوق پایدار و تجهیزات ایمنی محرومند. البته ضعف فرهنگی هم در این بین دیده می‌شود؛ چراکه در حال حاضر تنها 13 درصد موتورسواران از کلاه ایمنی استفاده می‌کنند. تاکنون اقدامی برای رسمیت بخشیدن مسافرکشی با موتور صورت نگرفته است. چندسال پیش قرار بود قوانینی تدوین شود که براساس آن مسافرکشی با موتور ممنوع شود و پلیس با متخلفان برخورد کند که به جایی نرسید. با این حال قناعتی به طرحی اشاره می‌کند که اوایل امسال در شورای شهر بررسی شد. براساس این طرح، قرار بود تردد موتورسیکلت‌های بنزینی پس از عرضه موتورهای برقی متوقف شود که به گفته او مسافرکش‌ها هم می‌توانند با تسهیلاتی این موتورها را دریافت کنند. به گفته او، اکثر این موتورسوار‌ها کلاه ایمنی ندارند و خطر بیخ گوش‌شان است. البته این یک سوی ماجراست. علاوه‌بر نداشتن کلاه ایمنی بسیاری از موتورهایی که مورد استفاده مسافرکش‌ها قرار می‌گیرند، شرایط فنی لازم را ندارند.

 موتور وسیله مسافرکشی است؟

علیرضا اسماعیلی، فرمانده سابق پلیس راه کشور، اصل این موضوع یعنی مسافرکشی با موتور را زیر سوال می‌برد. اسماعیلی با اشاره به اینکه موتورسیکلت وسیله‌ حمل‌ونقل نیست، می‌گوید:‌ «در تمام دنیا حتی برای دوچرخه هم از کلاه ایمنی استفاده می‌کنند؛ چه برسد به موتور‌سیکلت. این وسیله نقلیه به لحاظ فیزیکی و پایداری، ضریب خطرناک بودن بالایی دارد.» او از سفری به کوالالامپور مالزی می‌گوید که تمام موتور‌سواران بدون استثنا از کلاه ایمنی استفاده می‌کردند که رعایت همین اصل از مرگ‌ومیر بسیاری از افراد جلوگیری می‌کند. به گفته اسماعیلی، 25 تا 30 درصد متوفیان سوانح رانندگی ایران از طریق تصادف موتور‌سیکلت رخ می‌دهد. براساس گزارش‌ها، جرح و فوت در هر تصادفی که یک طرفش موتورسیکلت باشد، قطعی است. در حال حاضر بسیاری از موتورسواران گرمی هوا، تسلط نداشتن هنگام رانندگی و گرانی آن را دلیل فرار از استفاده از کلاه ایمنی برشمرده‌اند. به اعتقاد اسماعیلی، باید تدبیری اندیشیده شود که استفاده از کلاه ایمنی هنگام موتورسواری الزامی شود و خود موتورسواران با میل و رغبت به آن روی بیاورند که این موضوع از طریق فرهنگ‌سازی و آموزش میسر می‌شود.