قدرتنمایی اقتصادی قاره کهن
کشورهای جنوبشرقی آسیا از لحاظ اقتصادی کشورهای مستعدی به شمار میآیند. پیشرفت سریع برخی از این کشورها تا اندازهای بوده است که به جمع اقتصادهای بزرگ دنیا راه یافتهاند و بنا به گزارشهای بینالمللی، رشد اقتصادی برخی از این کشورها تا ١٠درصد نیز میرسد.
به همین دلیل است که اقتصاد قاره کهن بار دیگر مورد توجه جهان قرار گرفته است و جمله طلایی حسن روحانی پیش از سفر به کشورهای آسیای جنوبشرقی موید همین ادعاست. رئیسجمهوری دراینباره اعلام کرد: «قرن بیست و یکم، قرن آسیاست».
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شهروند ، این استراتژی نشان از اهمیت روابط با کشورهای آسیایی برای ایران است و ایران سعی میکند از فرصتهای منطقه استفاده کند. نخستین مقصد سفر رئیسجمهوری، ویتنام است. در این سفر، دوکشور برای افزایش ٥برابری حجم مبادلات توافق کردند که باعث هیجان بسیاری از فعالان اقتصادی شد و آن را دستاورد مهم دانستند. آنها این توافق را از آثار برجام میدانند، مسیری که بعد از برجام باید طی شود. در نخستین مقصد سفر، توافق و تفاهمهای دیگری برای تقویت و گسترش همکاریهای اقتصادی، بانکی، مالی، گردشگری، کشاورزی و بازرگانی دوکشور انجام شد. ویتنام ازکشورهای مهم شرق آسیا به حساب میآید و در سالهای اخیر تحولات مثبتی درعرصههای اقتصادی داشته است.
مقصد دوم رئیسجمهوری مالزی است؛ اگرچه در سالهای اخیر رابطه ایران با مالزی مانند گذشته نیست، ولی این سفر نشان از آغاز فصلی نو در رابطه این دوکشور است. مالزی عضو یکی از بزرگترین کشورهای اسلامی و عضو مهم «آ س آن» است. روحانی پس از مالزی و در ادامه سفر خود برای شرکت در دومین اجلاس سران «مجمع گفتوگوی همکاریهای آسیا» (ACD)، راهی بانکوک، پایتخت تایلند میشود.
٣٤ کشور آسیایی عضو این مجمع مهم هستند و ایران هم از سال ٢٠٠٤ به عضویت این مجمع درآمده است. قرار است رئیسجمهوری در دومین اجلاس سران مجمع گفتوگوی همکاریهای آسیا (ACD) سخنرانی کند. این اجلاس با هدف رشد و توسعه در قاره آسیا، ۸ تا ۱۰ اکتبر (۱۷ تا ۱۹ مهرماه) در بانکوک برگزار میشود. افزایش همکاریهای اقتصادی، رشد و توسعه کشورهای آسیایی، همکاریهای فرهنگی، گردشگری، کشاورزی، محیطزیست و حملونقل ازجمله اهداف این مجمع به شمار میرود. تبیین مواضع ایران در این اجلاس یکی از اهداف اصلی سفر است.
محمدرضا کرباسی، دبیرکل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی و صنعت اکو دراینباره میگوید: کشورهای جنوبشرقی آسیا، به لحاظ اقتصادی کشورهای مستعدی هستند، برخی از این کشورها که عضو «آ س آن» هم هستند، رشد بالای ١٠درصد را تجربه کردهاند. این رشد به واسطه همکاری خوب منطقهای اتفاق افتاده که در قالب سازمان «آ س آن» ادامه دارد. راهکارهایی که در اتحادیه «آ س آن» ترسیم شده، توسط همه کشورهای عضو مورد پذیرش است و هیچ عدم هماهنگی در بین این کشورها برای اجرای سیاستهای تدوینشده وجود ندارد. کرباسی معتقد است: اگر ما روند توسعه در منطقه را مورد بررسی قرار دهیم، حجم مبادلات و روابط تجاری درون گروهی این کشورها را بررسی کنیم، حجم رشد اقتصادی این کشورها در مقایسه با اتحادیههای دیگر از روند رشد بالاتری برخوردارند.
کرباسی میگوید: ٤٠-٣٠ درصد حجم تجارت بینالمللی بین کشورهای عضو «آ س آن»، با کشورهای عضو این اتحادیه انجام میشود. این الگوی بسیار خوبی برای توسعه همکاری بینالمللی است. این مدل خوبی است که کشورهای عضو اتحادیههای دیگر از آن الگو بگیرند. او درباره ابعاد این همکاری هم اظهار میکند: جنبه خوب و عملیاتی این همکاری خیلی مثبت بوده است. آنها مشکلات گمرکی، تعرفهها، موانع همکاری بانکی و ویزا را بین کشورهای عضو حل کردهاند. هزینه مبادلات کالا با همدیگر را درحد قابل قبولی کاهش دادهاند و اینها باعث شده که درمجموع کشورهای عضو «آ س آن» که برخی از این کشور عضو سازمان همکاری کشورهای اسلامی هم هستند، اقتصادی پیشرو داشته باشند؛ نمونه این کشورها مالزی، اندونزی و تایلند است و اینها پیشینه خوبی برای همکاری دارند.
چشم بادامیها پیشتاز تجارت با اکو
کشورهای عضو «اکو» میتوانند با اتحادیه «آ.س.آن» همکاری اقتصادی قابل توجهی داشته باشند؛ این موضوعی است که کرباسی به آن اشاره میکند و میگوید: کشورهای عضو «آ س آن» و کشورهای عضو «اکو» میتوانند با همدیگر همکاری خوبی داشته باشند و البته کشورهای عضو اکو که ایران هم جزو آن است، میتوانند از اتحادیه «آ س آن» الگو بگیرند و نوع روابط خودشان را با همدیگر تنظیم کنند.
به گفته دبیرکل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی و صنعت اکو، کشورهای عضو «آ س آن» که ١١ کشور هستند، راهکارهایی را برای خود ترسیم کردهاند که مفید است؛ کشورهای عضو اکو هم که ١٠ کشور هستند، میتوانند همکاری با همدیگر را در دستور کار قرار دهند.
کرباسی ادامه میدهد: قرار بود که قراردادی امضا شود تا به رابطه تجاری این ٢١ کشور سروسامان داده شود. در اتاق بازرگانی اکو هم این مسأله بررسی شد و قصد داریم که نشست مشترکی با کشورهای عضو اتحادیه «آ س آن» برگزار کنیم. البته این توافقنامه در سطح اولیه امضاشده ولی نقشه راه هنوز ترسیم نشده و شکل نگرفته است.
کرباسی پیشنهاد میدهد: پیشنهاد ما این است که هرچه سریعتر این نقشه راه ترسیم و این الگو تدوین شود؛ دبیرخانه اکو در ایران کار میکند و دبیرخانه «آ س آن» هم تشکیل شود تا این دوسازمان همکاری داشته باشند. ما باید بتوانیم از «آ س آن» مدل بگیریم. کشورهای اکو با توجه به قرابت فرهنگی، نزدیکی جغرافیایی و مرزی و توانمندی مشابه کشورهای «آ س آن» هستند و باید این فرصتها را قدر دانست.
او در ادامه تأکید میکند: ما هنوز نتوانستهایم از فرصتهای کشورهای عضو اکو به خوبی استفاده کنیم و از این پتانسیلها به خوبی بهره بگیریم، ولی کشورهای جنوبشرق آسیا از این پتانسیل به خوبی استفاده کردهاند و ما هم باید در اکو از آنها الگو بگیریم.
کرباسی معتقد است: اگر این حرکت شکل بگیرد، به عاملان اقتصادی خیلی کمک میکند تا همکاری خوبی با هم داشته باشند؛ باید بتوانیم از فرصتهای سرمایهگذاری، ورود تکنولوژی و اولویت گردشگری که برای کشورهای عضو اکو و برای ایران بسیار اهمیت دارد، استفاده کنیم.
آسیاییهای موفق صنعت گردشگری الگو شوند
او نمونه الگوی موفق کشورهای عضو «آ.س.آن» را استفاده از ظرفیتهای گردشگری این کشورها میداند؛ درتوسعه همکاری گردشگری میتوانیم از فرصتها و تجربههای همدیگر استفاده کنیم. بخش خصوصی نگاه مثبت و بلندمدتی دارد و باید در این حوزه به ظرفیتهای همدیگر توجه کرد.
دبیر کل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی و صنعت اکو، در ارزیابی سفر رئیسجمهوری به کشوری جنوبشرقی آسیا میگوید: در این سفر مذاکرات خوبی انجام شده است؛ مذاکرات چند روز گذشته هیأت ایرانی در ویتنام و مالزی خیلی خوب بود. امکان مبادلات و ارتباط بانکی ایجاد شده که سرآغاز همکاری اقتصادی ایران و کشورهای آسیای جنوبشرقی با همدیگر است. در این هیأت همراه ریاستجمهوری، رئیس اتاق ایران و هیأت تجاری خوبی حضور دارند که میتوانند از این فرصتها به خوبی استفاده کنند؛ این سفر در راستای نگاه جمهوری اسلامی ایران به شرق آسیاست.
او میگوید: با توجه به برنامهریزی خوب و ملاقاتهای هیأت ایرانی با همتای خود درکشورهای میزبان و توافقاتی که تا امروز انجامشده، نشان میدهد جمهوری اسلامی ایران بتواند نقشه راه جدیدی را ترسیم کند تا بتواند از فرصتهای کشورهای عضو اکو و کشورهای عضو «آ س آن» و بهطورکلی سازوکارهای منطقهای بهخصوص در شرق آسیا استفاده کند.
کرباسی در بررسی وضع ارتباط اقتصادی ایران با کشورهای جنوبشرقی آسیا در قبل و بعد از برجام میگوید: موانع متعددی در دوره تحریمهای ظالمانه غرب برای ایران به وجود آمده بود؛ بهخصوص در روابط مالی- بانکی و ورود دانش فنی و تکنولوژی این موانع زیاد بود، اما بعد از برجام ما باید به صورت فعال به بازارهای دنیا وارد شویم و سعی کنیم که موانع قبلی را رفع کنیم.
به گفته کرباسی وضع ارتباط ایران با کشورهای آسیایی بعد از توافق برجام بهتر شده است. بعد از برجام شاهد روند مثبتی در همکاری کشورهای آسیایی با ایران هستیم و ایران سعی میکند سهم خود را از بازار منطقه و جهانی بگیرد؛ از طرف دیگر ایران شاهراه ورود به منطقه است و کشورها هم سعی دارند که از فرصت ایران و بازارهای ایران بهره لازم را ببرند؛ ما شاهد فصل نوینی در روابط ایران با کشورهای آسیایی هستیم.