سقوط ایران در رده‌بندی کشورهای گازخیز

از ابتدای برنامه پنجم توسعه تاکنون با کشف ذخایر جدید گاز طبیعی در کشور مجموع ذخایر گاز متعارف ایران به بیش از 34 تریلیون مترمکعب افزایش یافته است و پیش بینی می شود در اینده ای نزدیک با کشف ذخایر جدید حجم ذخایر گاز کشور با افزایش همراه باشد. با این وجود در 2 سال گذشته با دستیابی آمریکا به تکنولوژی اکتشاف، استخراج و توسعه میادین دارای ذخایر نامتعارف گاز همچون شیل گس، این ذخایر نامتعارف هم به مجموع ذخایر متعارف کشورها اضافه شده است. بر این اساس برتیش پترولیوم انگلستان در جدیترین رتبه‌بندی خود در معرفی کشورهای دارنده ذخایر گاز جهان، پس از روسیه، از آمریکا و چین به عنوان دومین و سومین دارنده مجموع ذخایر متعارف و نامتعارف جهان نام برده است. در این رده بندی از ابتدای سال 2013 میلادی جایگاه ایران به رتبه چهارم جهان کشورهای دارنده مجموع ذخایر متعارف و نامتعارف گاز تنزل یافته است. از سوی دیگر اخیرا مسئولان وزارت نفت از کشف ذخایر نامتعارف گاز شامل "گس هیدرات‌ها" در دریای خزر و دریای عمان خبر داده اند اما هنوز حجم دقیق این ذخایر گاز طبیعی تعیین نشده است. ایران چقدر ذخایر نامتعارف گاز دارد؟ محمود زیرکچیان زاده درباره حجم ذخایر نامتعارف گاز ایران در دریای عمان، گفت: ذخایر نامتعارف گاز همچون شیل گس و یا هیدارات های گازی در عمق 300 تا 500 متر به بالا در اعماق آب دریاها شکل می گیرد. مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره با اعلام اینکه هم اکنون در دریای عمان و دریای خزر به دلیل عمق بالای آب شواهدی مبنی بر وجود ذخایر گس هیدرات وجود دارد، تصریح کرد: هم اکنون مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران فعالیت های مطالعاتی خود را برای تعیین حجم دقیق ذخایر نامتعارف گاز در دستور کار قرار داده است. این عضو هیات مدیره شرکت نفت خزر با یادآوری اینکه در شرایط فعلی توسعه ذخایر نامتعارف گاز دارای توجیه اقتصادی است، تبیین کرد: کشورهای همچون ژاپن و نروژ به فنآوری های جدیدی برای توسعه ذخایر نامتعارف گاز دست یافته اند. این مقام مسئول با بیان اینکه ژاپن تا سال 2019 تولید گاز از ذخایر نامتعارف را آغاز می کند، تبیین کرد: ایران هم از پتانسیل تولید گاز از ذخایر نامتعارف برخوردار است. در روزهای پایانی سال 2012 میلادی شرکت ایتالیایی انی میزان ذخایر گازی جهان در سال 2011 میلادی را 196 تریلیون و 68 میلیارد مترمکعب عنوان کرد و یادآور شد: 152 تریلیون و 705 میلیارد مترمکعب از این ذخایر به 10 کشور نخست دارای ذخایر جهان و 43 تریلیون و 363 میلیارد مترمکعب از این ذخایر به باقی کشورهای جهان تعلق دارد. ایتالیایی‌ها؛ ایران را دومین کشور گازخیز جهان می‌دانند میزان ذخایر گازی جهان در سال 2011 میلادی نسبت به سال 2010 کاهش 2.9 درصدی و در بازه زمانی 2000 تا 2011 رشد 0.4 درصدی داشته است. مطابق با گزارش این شرکت ایتالیایی، ایران را از نظر ذخایر گازی جهان در سال 2011 میلادی در جایگاه دوم قرار دارد و میزان ذخایر آن را 33 تریلیون و 90 میلیارد مترمکعب برآورد شده است. بر خلاف ادعای شرکت انگلیسی برتیش پترولیوم، شرکت انی ایتالیا میزان ذخایر گاز متعارف ایران در سال 2011 میلادی نسبت به سال پیش از آن با رشد 11.8 درصدی و در مدت زمان سال‌های 2000 تا 2011 میلادی با رشد 2.2 درصدی روبرو شده است. گزارش شرکت انی نشان می دهد، 10 کشور نخست دارای ذخایر گازی در جهان در سال 2011 میلادی به ترتیب روسیه با 46 تریلیون، ایران با 33.090 تریلیون، قطر با 25.201 تریلیون، ترکمنستان با 10 تریلیون، آمریکا با 9.160 تریلیون ، عربستان با 8.016 تریلیون، امارات با 6.103 تریلیون، ونزوئلا با 5.521 تریلیون، نیجریه با 5.110 تریلیون و الجزایر با 4.504 تریلیون مترمکعب عنوان شده‌اند.