شمشیر آمریکایی علیه عربستان
کنگره آمریکا در اقدامی بیسابقه و با اکثریت قاطع، وتوی اوباما در مورد لایحه حادثه 11 سپتامبر را ملغی کرد.
عربستان سعودی از متحدان اصلی واشنگتن در خاورمیانه محسوب میشود، اما این قانون میتواند روابط دو کشور را تحت تاثیر قرار دهد. 15 نفر از 19 عامل حملات یازده سپتامبر سال 2001 از اتباع عربستان سعودی بودند، اگرچه ریاض ارتباط آنها با حکومت عربستان را قویا رد میکند. البته پیشتر نمایندگان مجلس آمریکا و سنای این کشور در خصوص سوابق بد عربستان سعودی در حوزه حقوق بشر به حاکمان این کشور هشدار داده بودند. همچنین برخی نمایندگان کنگره بهدلیل حمایت عربستان سعودی از شبهنظامیان افراطی در خاورمیانه و عدم همکاری ریاض در خصوص بحران پناهندگان سوری از این کشور انتقاد کرده بودند. برخی میگویند که احتمالا رابطه ریاض و واشنگتن به سمت درگیریهای لفظی و دیپلماتیک پیش برود. هرچند باراک اوباما سعی کرد با وتوی این قانون آن را از رسمیت بیندازد اما قدرت نمایی نمایندگان کنگره نشان داد که یک رئیسجمهور در روزهایی که به «اردک لنگان» معروف است توانایی چندانی
ندارد. هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ در خصوص این قانون اظهارنظر نکردهاند. احتمالا در مناظره بعدی این قانون جزو سوالات کلیدی دو نامزد ریاستجمهوری باشد.
پشیمانی جمهوریخواهان از تصویب لایحه ضدسعودی
خبرگزاری بلومبرگ از پشیمانی نمایندگان جمهوریخواه کنگره از مخالفتشان با وتوی لایحه ضد سعودی توسط اوباما خبر داد. نمایندگان جمهوریخواه کنگره آمریکا تنها به فاصله یک روز پس از لغو وتوی «باراک اوباما» رئیسجمهوری آمریکا و لازم الاجرا کردن قانون «جاستا» مبنی بر اعطای مجوز به خانواده ۳۰۰۰ قربانی حادثه ۱۱ سپتامبر برای طرح شکایت علیه عربستان سعودی، به ضرورت ایجاد تغییر در آن پس از خوابیدن تب انتخابات در آمریکا اذعان میکنند. بلومبرگ نوشت: برای جمهوریخواهان کنگره آمریکا، لایحهای که به خانواده قربانیان 11 سپتامبر اجازه شکایت علیه دولت سعودی را میداد، تنها حکم نوعی جبران از طریق قانون را داشت و ژست خوب انتخاباتی بود تا نشان دهند در برابر تروریسم سرسخت میایستند. به همین دلیل آنها با عجله و در برابر مخالفتهای کاخ سفید وارد عمل شدند و یکی از جمهوریخواهان ارشد عکسی از خود در حال امضای این لایحه در فیس بوک گذاشت. سپس برای خلاص شدن از وتوی رئیسجمهوری با مشارکت همه بهجز یک نماینده دموکرات سنا با عجله وارد عمل شدند.اما 24 ساعت بیشتر از بیاثر کردن وتوی اوباما نگذشته بود که جمهوریخواهان از موضع خود عقبنشینی کردند. برخی نگران شدند که مبادا این قانون موجب تقاص گرفتن از سربازان آمریکایی شود، دقیقا نکتهای که کاخ سفید ماهها بود مطرح میکرد. برخی دیگر از جمهوریخواهان هم نگران شدند که این قانون موجب بروز اختلال در روابط حساس با عربستان غنی از نفت شود که برای دههها تداوم یافته بود. دو جمهوریخواه ارشد کنگره میگویند که آمادگی تغییر این قانون را دارند؛ اما با توجه به اینکه قانونگذاران به مدت 6 هفته به تعطیلات میروند، هرگونه تغییر در این قانون به تعویق میافتد. کاخ سفید قانونگذاران را متهم میکند که برای گرفتن امتیاز سیاسی، در مورد این لایحه اشتباه کردند.
کنگره چگونه به چنین اشتباهی دچار شد؟
مصاحبههایی که با نمایندگان دموکرات و جمهوریخواه انجام شده نشان میدهد که قانونگذاران هر دو حزب و کاخ سفید دچار یک اشتباه محاسباتی شدهاند: آنها تصور کردند مجلس نمایندگان مانع از تصویب این لایحه خواهد شد. این به سنا مجوز داد تا در ماه مه آن را به تصویب رساند بدون آنکه انتظار داشته باشد که این لایحه به قانون تبدیل شود. یکی از دستیاران ارشد دموکراتها میگوید بهنظر میرسد این موضوع موجب شد کاخ سفید فشار تمام عیاری علیه این لایحه وارد نیاورد. میچ مک کانل، رهبر اکثریت سنا روز پنجشنبه با اشاره به اینکه پس از برگزاری انتخابات آمریکا این موضوع ارزش اعمال اصلاحات لازم را دارد، گفت: « همه میدانستند که چه کسانی بهطور بالقوه از این قانون نفع خواهند برد؛ اما هیچکس به واقع بر اثرات منفی بالقوه آن از منظر روابط بینالملل تمرکز نکرد و تصور من این است که این تنها توپی بود که پرتاب شد.» وی افزود: «متنفرم که برای هر موضوعی او را سرزنش کنم و این کار را نمیکنم؛ اما اگر در مورد این موضوع خیلی زودتر از هفته پیش صحبت میکردیم میتوانست بسیار مفید باشد.»