جلیلی: 1+5 پیشنهادهای معتبر ارائه دهد
روزشمار منتهی به آغاز مذاکرات ایران و گروه 1+5 درحالی رو به صفر شدن پیش میرود که اکنون تهران از غرب خواسته است که پیشنهادهای «معتبری» روی میز بگذارد.
سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و سرپرست تیم مذاکرهکننده هستهای که دیروز در دومین همایش سالانه مدیران صنعت هستهای کشور سخنرانی میکرد، در خلال صحبتهایش اشارهای به موضوع مذاکرات داشته و همچنین گفته است که ایران «حقوق کمتر و تکالیف بیشتر را نمیپذیرد.» جلیلی البته توضیح بیشتری نداده که منظورش از «پیشنهادهای معتبر» دقیقا چه بوده است. صفت «معتبر» برای پیشنهادهایی که قرار است در جریان مذاکرات رد و بدل شود اکنون فصل مشترک اظهارات طرفهای ایرانی و غربی است. ایران اکنون خواسته که پیشنهادهای غرب معتبر باشد؛ اما غرب قبلا اعلام کرده بود که در جریان مذاکرات پیشنهادهای «معتبر و به روزشده» به ایران ارائه میدهد. این را اولین بار ویلیامهیگ، وزیر امور خارجه بریتانیا اعلام کرده بود و پس از آن باز هم خبرگزاریهای خارجی به تشریح محتوای این پیشنهادها به نقل از دیپلماتهایی پرداختند که به نامشان اشارهای نشد. از دل این اخبار هم این برآمد که ظاهرا غرب بنا دارد تا پیشنهاد لغو تحریمهای تجارت طلا در برابر تعطیلی سایت فردو را ارائه دهد. این رسانهها از این پیشنهادها به عنوان «بیشتر-بیشتر» یاد کردند. یعنی برداشتن گام بیشتر از سوی ایران در برابر لغو بیشتر تحریمها. اما با نگاهی به این پیشنهادها این طور به نظر میرسد که آنها تنها پیشنهادهایی را که در جریان مذاکرات بغداد و مسکو به ایران ارائه داده بودند، اندکی تغییر دادهاند. یعنی توقف غنیسازی 20 درصد و خروج این نوع از اورانیوم غنیشده از کشور و تعطیلی سایت هستهای فردو در مقابل تعلیق تحریمهای مربوط به قطعات هواپیما، که بعدا به آن لغو تحریم واردات برخی فلزات و امکان غنیسازی اورانیوم تا سطح 5/5 درصد را هم اضافه کردند. واکنش ایران به این پیشنهادهای رسانهای اما این بود که تا زمان رسمی نشدن این پیشنهادها، موضعی درباره شان نمیگیرد. به هر روی اگرچه واقعیت مربوط به این پیشنهادها در جریان مذاکرات رونمایی خواهد شد، اما اصل خبر ارائه پیشنهادهای جدید را علاوه بر آنکه بریتانیا گفته بود، فرانسه و روسیه هم تایید کردند. فرانسه اعلام کرده بود که پیشنهادهایی به ایران ارائه خواهد شد که دارای «عناصر جدید و قابل توجهی» خواهد بود. از سوی دیگر روسیه هم گفته است که برای این دور از مذاکرات «اقدامات معنادار و مهمی» انجام شده است. حالا آلمان هم به جمع این کشورها اضافه شده و وزیر خارجه آن ابرازامیدواری کرده است که گامهای محکمی برای اعتماد در گفتوگوها درباره برنامه هستهای ایران که روز سهشنبه در آلماتی برگزار میشود، برداشته شود. به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال، «گیدووستروله» در بیانیهای اعلام کرد: «متاسفانه مدت زمان زیادی از دست رفته است و ما میخواهیم، روندی پایدار در گفتوگوهادرباره برنامه هستهای ایران آغاز شود.» وی افزود: «شش کشور مذاکره کننده پیشنهادهای مناسبی ارائه خواهند کرد و بر این مبنا میتوان به نتیجه دست یافت.» «نه» جلیلی به حقوق کمتر اکنون تنها دو روز مانده به مذاکرات سعید جلیلی که رییس تیم مذاکرهکننده هستهای ایران در برابر شش قدرت جهانی خواهد بود تاکید کرده که «اگر این گروه به گفتوگوها بازگشتهاند لازم است با راهبردی جدید که فاقد اشتباهات گذشته باشد وارد این دور از گفتوگوها شوند.» به گزارش ایرنا، سعید جلیلی با بیان اینکه آنچه در طول چند ماه گذشته گروه 1+5 طی کرده است دارای هزینههای متعددی برای آنها بوده، اظهار کرد: اگر گروه 1+5 میخواهند وارد گفتوگوهای سازنده با تهران شوند باید پیشنهادی معتبر ارائه کنند. وی تصریح کرد: لازم است گروه 1+5 اشتباهات محاسباتی گذشته را کنار گذاشته و اشتباه محاسباتی دیگری را مرتکب نشوند و وارد مسیری شوند که بتوانند اعتماد ملت ایران را جلب کنند. او ادامه داد: آنچه امروز ملت ما به دنبال آن است دفاع از حقوق خود از جمله حقوق هستهایاش است. مردم ایران قبول نمیکنند ایران در دنیا یک استثنا باشد. ما نه حقوق کمتر میخواهیم و نه تکالیف بیشتر. ایران در چارچوب معاهده انپیتی به عنوان یک عضو فعال و متعهد تمام تکالیف پادمانی خود را انجام میدهد. همچنان که از تمام تکالیف خود باید برخوردار باشد. دبیر شورای عالی امنیت ملی کشور ادامه داد: امیدواریم روند چند سال گذشته و نیز هشت ماه گذشته به آنها درس عبرتی داده باشد و هوشمندانه و با ارائه راهبردهای خلاق وارد گفتوگوها شوند. جلیلی با یادآوری مذاکرات صورت گرفته با سه کشور اروپایی و گروه 1+5 خاطر نشان کرد: آنچه که از سوی ما بیان شده دارای منطقی مشخص و قابل دفاع بوده است و آنچه که تاکنون صورت گرفته مبتنی بر اقتدارمان بوده است. تکرار پیشنهاد مذاکره دوجانبه در آلماتی طرفین در حالی بر ارائه پیشنهادهای مناسب در جریان مذاکرات هشتم اسفند آلماتی تاکید میکنند که ایالات متحده هم سعی دارد تا در جریان این مذاکرات اولین جرقه تماس و ارتباط با ایران را بزند. ویکتوریا نولاند، سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده برای دومین بار به ایران پیشنهاد داد تا در حاشیه مذاکرات قزاقستان با ایران گفت و گو کند. او بار اول گفته بود که این گفت و گوها میتواند در قالب 1+5 یا به طور دوجانبه باشد. او اما به تازگی صرفا طرح برگزاری گفتوگوهای دو جانبه را داده است. نولاند اعلام کرد: طرف آمریکایی مایل است در حاشیه مذاکرات هستهای ایران و گروه 1+5 با طرف ایرانی دیدار و گفتوگو داشته باشد. به گزارش خبرگزاری شینهوا، نولاند در کنفرانس خبری خود گفت: ما از ابتدای دور تازه مذاکرات در سال 2009 نیز اعلام کردیم که اگر ایران مایل باشد میخواهیم در چارچوب گروه 1+5، دیداری دوجانبه نیز با ایران داشته باشیم. وی اضافه کرد: ما پیش از این نیز پیشنهادهایی ارائه کردیم و اکنون پیشنهاد خود را تجدید میکنیم. ما با جدیت معتقدیم که این یک راه حل دیپلماتیک است که اکنون پیش رویمان است. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا همچنین به دیدار دوجانبه «ویلیام برنز» رییس تیم مذاکره کننده آمریکایی با «سعید جلیلی» رییس تیم مذاکره کننده ایرانی در اکتبر سال 2009 در حاشیه مذاکرات هستهای اشاره کرد. اشاره نولاند به دیداری است که اگرچه تایید اصل خبر آن در آن مقطع زمانی قدری سنگین به نظر میرسید، اما سعید جلیلی شخصا ضمن تایید تنها از لفظ «گفتوگو» استفاده کرده بود. با این حال مقامات ارشد ایران تاکید دارند که ایالات متحده باید از خود حسن نیت نشان داده و بعدا وارد گفت و گوها شود. موضوعی که دست کم سخنگوی وزارت امور خارجه گفته هنوز مشاهده نشده است.