موانع و چالش های مشارکت اجتماعی و سیاسی دختران

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، فاطمه پهلوانی در نشست تخصصی موانع پیش روی مشارکت‌های‌ دختران ، با اشاره به آخرین گزارش‌های بین المللی در خصوص وضعیت مشارکت سیاسی زنان در جهان در سال 2016 گفت: کشور روآندا در این زمینه با احتساب 61 زن از 126 کرسی مجلس رتبه یک را دارد و بعد از آن کشور بولیوی، سوئد و مکزیک قرار گرفته‌اند و کشور ما ایران از مجموع 289 کشور رتبه 173 را به خود اختصاص داده است.

وی ادامه داد: در دنیا 16 کشور زنان را در رتبه‌های نخست مانند ریاست جمهوری و نخست وزیری دارند و نکته مهم در این زمینه و دلیل حضور زنان در این عرصه‌ها حمایت جامعه زنان از زنان است و نه تبعیض مثبت؛ البته از طرف دیگر به نظر می‌رسد در کشور ما بزرگترین عامل برای عدم حضور بانوان، فقر فرهنگی است.

 از ظرفیت دختران استفاده کنیم

کبری روشنفکر - دبیر کارگروه مدیریت و مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان- نیز با انتقاد از اینکه یافته‌های شیعیان از نکات زندگی حضرت فاطمه معصومه (س) بسیار کم است به نامگذاری روز دختر در ایران اشاره کرد و گفت: روز دختر در ایران در سال 1385 به تصویب رسید اما در کشورهای دیگر نیز چنین روزی برای دختران نام گذاری شده است مانند هندوستان که 12 ژانویه، ژاپن 3 مارس، مکزیک 11 آگوست را روز دختران خود نامیدند.

وی با اشاره به اهمیت حضور دختران در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی اظهارکرد: به طور قطع بسترسازی مناسب برای ورود دختران جوان به عرصه‌های سیاسی و اجتماعی نه تنها موجب بروز ایده‌های خلاقانه آنها می شود بلکه شور و نشاط اجتماعی و سیاسی را به همراه دارد و نباید این گونه باشد که به هنگام هر انتخاباتی از ظرفیت و پتانسیل‌های بالای دختران در این عرصه استفاده شود و پس از آن این توانایی‌ها به فراموشی سپرده شود.

یکی از موانع مشارکت زنان و دختران عدم انتقال تجارب بین نسلی است

به گزارش ایسنا، الهه کولایی استاد دانشگاه تهران نیز در این جلسه با بیان اینکه تلاش همه ما در جهت حق است، گفت: ما باید تفاوت میان آنچه می‌خواهیم و آرزو می‌کنیم را بدانیم و باید به منطقه، کشور ، تاریخ و فرهنگ کشور خود توجه کنیم و آن را مد نظر قرار دهیم. بنابراین مهم ترین مساله آموزش و آگاهی و شناخت درست مسیر است.

وی ادامه داد: این روند در همه دنیا کار دشواری بوده است و در آمریکا اولین زنی برای نامزد ریاست جمهوری شدن به زندان رفت. 150 سال بعد از آن هم یک زن توانسته یکی از احزاب بزرگ را در دست خود بگیرد. بنابراین در هیچ جای دنیا برای فعالان حقوق بشر فرش قرمز پهن نکرده اند و با قهر کردن مشکلی حل نمی‌شود.

این استاد دانشگاه تهران در ادامه گفت: ما باید شرایط را واقع‌بینانه نگاه کنیم و با قهر کردن مشکلی حل نخواهد شد. بنابراین باید هزینه کنیم و اولین هزینه از شخص ماست، ما راهی به جز مقاومت نداریم؛ چرا که پشت این رفتارها باورهایی قدیمی وجود دارد و زن ها همیشه ضعیفه و یا در بهترین شرایط لطیفه نامگذاری می شدند. زن یک انسان است و این موضوع باید در جامعه درست نشان داده شود و فهمانده شود. بنابراین باید حقوق و امتیازات انسانی به او داده شود. در حالی که در انتقال تجارب ضعیف هستیم.

کولایی افزود: در بسیاری از نقاط دنیا حضور زنان به صورت دیکته ای است اما درایران این گونه نبوده و ما امروزه شاهد آن هستیم مخصوصا بانوانی که از شهرستان‌ها به مجلس می آیند پشتوانه خانوادگی خاصی ندارند و خود شجاعانه پا به میدان گذاشته اند. البته زنان باید روش های سیاسی را بیاموزند و متاسفانه در این زمینه نهادهای منتقل کننده تجربه را نداریم و از طرف دیگر هزینه کار سیاسی در ایران بسیار بالاست و این موضوع خود یکی از دلایل بی‌علاقگی بانوان به حضور در عرصه‌های سیاسی است. زنان ما در احزاب حضور ندارند. بنابراین زمانی که تبعیض مثبت هم اعمال می شود گزینه‌ای برای حضور در کرسی‌های مشخص شده وجود ندارد.

حضور آگاهانه زنان در نهادهای مدنی

این استاد دانشگاه تهران یکی را راهکارهای رفع چالش و موانع پیش رو را حضور موثر و آگاهانه زنان و دختران در نهادهای مدنی دانست و گفت : یکی از چالش های پیش روی موانع مشارکت زنان و دختران در عرصه فعالیت های سیاسی و اجتماعی، عدم انتقال تجارب بین نسلی برای حضور آگاهانه زنان در احزاب و تشکل هاست که در صورت ترغیب به حضور مسئولانه زنان در نهادهای مدنی و احزاب بسیاری از موانع برطرف می‌شود.

وی با اشاره به این باور که سیاست عرصه مردانه است، گفت: این باور اشتباه سالهاست زنان را از این عرصه دور کرده است.

کولایی افزود: در ایران وجود تکنولوژی‌های جدید کمک کرده است تا زنان وارد عرصه های اجتماعی شوند اما همچنان در زمینه اشتغال زنان با مشکلاتی بدیهی رو به رو هستیم ودر بهترین شرایط آمار اشتغال زنان به 12 درصد می رسد. عوامل فرهنگی مانع حضور زنان می شود.

وی اظهار کرد: عامل اصلی عدم حضور زنان در مشارکت‌های مدنی عامل فرهنگی است و بعد از آن عوامل روانشناختی مانند عدم اعتماد به نفس و عدم احساس اثربخشی است؛ عامل سوم هم عوامل ساختاری، موانع عرفی و قانونی است که بعضا به نام شرع و دین است.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: نوسازی تکنولوژی به تنهایی می‌تواند شرط لازم برای به کارگیری و استفاده از بانوان در عرصه های مختلف را فراهم کند اما شرط کافی در این زمینه دگرگونی در اندیشه و فرهنگ است؛ زنان باید به این موضوع توجه کنند که افزایش سطح آگاهی و توانمندسازی درعرصه اقتصادی فرهنگی و اجتماعی می‌تواند ورود آنان به عرصه‌های سیاسی را افزایش دهد؛ البته این امر به طور نسبی در تمام دنیا وجود دارد و کاسترز هم به عنوان یک جامعه شناس غربی معتقد است زنان در جوامع غربی هم در مشارکت‌های سیاسی و مدنی آمار پایینی دارند.

چرا دختران از حق تحصیل محروم می شوند ؟

سمیه فریدونی استاد دانشگاه نیز در ادامه نشست با اشاره به شرایط ایجاد بستر مناسب تحصیل برای دختران گفت : طی پژوهشی که انجام دادیم به این نتیجه دست یافتیم که متاسفانه علی رغم آنکه به صورت مصرح در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آمده که حق تحصیل برای همه افراد جامعه برابر است اما در بسیاری از جاها با این مورد برخورد کردیم که به راحتی والدین می توانند حق تحصیل را از دختر خود سلب کنند.  در چنین شرایطی چگونه می‌توانیم از توسعه مشارکت سیاسی و اجتماعی دختران صحبت کنیم؟

این پژوهشگر حوزه زنان و خانواده با اشاره به تجارب دیگر دنیا نسبت به حضور زنان در عرصه فعالیت های سیاسی و اجتماعی گفت : درآمریکا هم 100 سال به طول انجامید تا زنان به حق رأی دست یابند و بعد از آن زنان به سکوت سیاسی رسیدند چرا که دولت آمریکا هزینه حضور زنان را به جامعه منتقل کرد و زنان دوباره به نقش خانه داری و همسر داری خود بازگشتند. مسئله زنان سیاسی نیست.

وی افزود: مساله مطالبه‌گری جامعه  زنان بسیار اهمیت دارد. ما به عنوان نمایندگان جامعه  زنان باید از نمایندگان مجلس مطالبه داشته باشیم واین مطالبات را مطرح کنیم تا آنها هم بدانند که به عنوان نماینده چه گروهی در مجلس حضور دارند و از آنان چه خواسته می شود. از طرف دیگر باید تلاش کنیم مساله زنان را از ذیل مسایل سیاسی و گروهی خارج کنیم؛ چرا که هیچ مساله‌ای مهمتر از مطالبه جامعه زنان نیست.

به آموزش دختران اهمیت دهیم

فریده حمیدی در ادامه نشست با اشاره به این موضوع که بسیاری از دختران ما در شهرستان ها از تحصیل دور مانده اند، گفت: این شرایط باعث می شود بسیاری از دختران به سمت افسردگی بروند و به همین دلیل است که ما امسال نرخ بالایی در خودکشی دختران دانش آموز داشته‌ایم و معاونت امور زنان باید رصد این وقایع را در دستور کار خود قرار دهد. از طرف دیگر می‌توان با مدنظر قرار دادن سمن ها و برگزاری کلاس‌ها و کارگاههای آموزشی بسیج، توانمند سازی را برای دختران به راه انداخت البته باید مساله مطالبه‌گری زنان جامعه را جدی گرفت چرا که نمایندگان مجلس باید طرح‌ها و لوایح خود را از روی نیازهای عموم جامعه تشخیص دهند تا این دوره از حضور بانوان در مجلس مانند سال‌های گذشته مجلس نشود.

جامعه مدنی از مهم ترین راههای حضور بانوان در فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی است

مریم رفعت جاه - استاد دانشگاه- نیز در این نشست حضور جامعه مدنی را یکی از مهم ترین راههای حضور بانوان در عرصه فعالیت های اجتماعی و سیاسی دانست و  با تاکید بر ایجاد بستر مناسب برای شکل گیری نهادهای مدنی گفت : حضور آگاهانه و مسئولانه زنان و دختران در نهادهای مدنی راهی برای رسیدن به توسعه اقتصادی و سیاسی هر جامعه ای است.بنابراین هر چه سرمایه‌های اجتماعی افزایش یابد مشارکت ها بیشتر خواهد شد و این مساله به سمت بهبود اوضاع زنان پیش خواهد رفت.