ادامه مسیر یارانه برای نظام ممکن نیست
روسای کمیسیونهای اقتصادی و برنامه و بودجه مجلس در یک میزگرد تلویزیونی درباره حذف یارانه دهک های بالا بر لزوم اختصاص منابع هدفمندی به بخش تولید تاکید کردند و گفتند که نحوه هزینهکرد یارانهها باید تغییر کند.
محمدرضا پورابراهیمی رییس کمیسیون اقتصادی مجلس در این رابطه اظهار کرد: در زمان بررسی بودجه سال 95 در کمیسیون تلفیق پیشنهادی مطرح شد که برای حذف یارانه دهکهای بالا ضمانت اجرایی محکمی پیشبینی شود چرا که متاسفانه خیلی از قوانین تدوین شده اما متاسفانه دولت به دلایل مختلف از اجرای آن استنکاف کرده و ما معتقد بودیم که اگر در مجلس این را جدی نگیریم خروجی کار همان خواهد شد که در سالهای گذشته اتفاق افتاده است.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، وی افزود: در سالهای گذشته ما سالیانه 42 هزار میلیارد تومان پرداخت نقدی یارانه داشتیم و اکنون هم گرفتار آن چیزی هستیم که بابت هدفمندی به دست نیاوردهایم. در واقع ما از بودجه عمومی برداشت کرده ایم و آن را به عنوان یارانه نقدی به مردم پرداخت کردهایم در حالی که تحلیل ما این بود که منابع باید آزاد شود و به حوزه تولید و اشتغال بیاید.
این نماینده مجلس با اشاره به پیشبینی برخورد تعزیری با دهکهای بالای یارانه بگیر در بودجه 95 اضافه کرد: ما معتقدیم این کار جهت الزام دولت به اجرای قانون ضروری است.
پورابراهیمی ادامه داد: طبق آمار سال گذشته مرکز آمار در خصوص درآمدهای خانوارها پردرآمدترین دهکها سالیانه به طور متوسط 104 میلیون تومان درآمد دارند در حالی که تقریبا 7 میلیون نفر دهک کمدرآمد داشتیم. طبق این آمار 4 دهک سالیانه بیش از 35 میلیون تومان درآمد دارند.
وی با اشاره به اظهارات وزیر اقتصاد در مجلس مبنی بر شناسایی 10 میلیون نفر از دهکهای بالا و آمادگی دولت برای حذف یارانه این افراد تصریح کرد: در هر حال اطلاعاتی که از طرف دولت ارائه میشود مبنای تصمیم ما خواهد بود.
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به اینکه یک سال از فعالیت دولت یازدهم باقی است خاطرنشان کرد: به هر حال سال آینده انتخابات ریاست جمهوری را در پیش داریم و حساسیتهایی وجود دارد که حتی با درصد خطای کم موجبات مسائل دیگری را فارغ از بحث کارشناسی در حوزه هدفمندی فراهم میکند.
پورابراهیمی اضافه کرد: وقتی مجلس می گوید 3 دهک را حذف کنیم عملا این به معنای کمک به دولت برای کاهش پرداختیهاست یعنی حدود 12 هزار میلیارد تومان از منابع می تواند در اختیار دولت قرار بگیرد تا در حوزه اشتغال و تولید هزینه شود.
این نماینده مجلس تاکید کرد:این موضوع برای ما قابل درک است که هر دولتی در سال آخر فعالیتش این حساسیت را دارد که به نحوی عمل کند که تبعات اجتماعی آن در انتخابات اثر بگذارد.
پورابراهیمی با اشاره به تصمیم مجلس برای حذف یارانه دهکهای بالا تاکید کرد: سال گذشته پیش از انتخابات مجلس کمیسیون تلفیق این تصمیم را اتخاذ کرد و هزینه این تصمیم سیاسی به عهده مجلس قرار گرفت.
وی درباره نحوه اجرای هدفمندی یارانهها نیز گفت: مدلهای زیادی در بحث هدفمندی کار شد و ما نهایتا به این نتیجه رسیدیم که نحوه پرداخت بخشی از تعهدات مرتبط با تفاوت قیمت حاملهای انرژی به چه شکلی باشد اما از ابتدا مسیر حرکت ناصحیح بود. قرار نبود به این شکل عمل شود البته قانون متقن و محکم بود اما اجرای آن ناقص بود و بعدا در دولت فعلی هم استمرار پیدا کرد.
وی ادامه داد: آنچه نگرانی ایجاد می کند این است که این شیوه اجرای هدفمندی نه تنها به تولید کمکی نکرده بلکه سهم بودجه عمومی را نیز کسر می کند. همچنان که در سال 94 عدد تحقق یافته ما به تفاوت قیمت 32 هزار میلیارد تومان و پرداخت های نقدی 42 هزار میلیارد تومان بود در حالی که تعهدات تا سقف 48 هزار میلیارد تومان بود و این عددها نشان می دهد نه تنها از این منابع به بخش تولید اختصاص نیافته بلکه تولید به چالش اصلی خیلی از خانوارها تبدیل شده و آنها حاضرند اشتغال داشته باشند اما یارانه دریافت نکنند.
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه ادامه این مسیر در اجرای هدفمندی برای نظام جمهوری اسلامی امکانپذیر نیست تاکید کرد: درست است که امسال سال آخر دولت است اما ما فکر می کنیم فضای کارشناسی باید بر فضای سیاسی در کشور اولویت داشته باشد و بتوانیم تصمیم شجاعانه اتخاذ کنیم. مردم هم بدانند که بودجه عمومی باید به سمت طرحهای عمرانی سوق داده شود. ما باید فارغ از همه مشکلات با مردم صحبت کنیم. قطعا مردم هم حاضرند در این زمینه همکاری کنند چرا که اگر این منابع به سمت اشتغال برود اثر آن را خواهند دید.
پورابراهیمی با بیان اینکه هدف حذف یارانه مربوط به دهکهای متوسط و کم درآمد نیست گفت: 70 درصد جمعیت براساس قانون فعلی کمافی السابق یارانه دریافت می کنند و تمام صحبت ما بر سر 30 درصد باقیمانده است تا بتوانیم در فاز اول 10 هزار میلیارد تومان را آزاد کنیم و به دولت کمک کنیم طرح های عمرانی و زیرساختها را فعال کند.
نماینده مردم کرمان در مجلس با انتقاد از عدم حذف دهکهای بالای یارانه بگیر از سوی دولت اظهار کرد: ما در بودجه 93 تکلیفی را به دولت داشتیم که دولت آن را اجرا نکرد. در سال بعد گفتیم 3 هزار میلیارد تومان از سر جمع منابع پرداختی هدفمندی کم شود اما این هم اجرایی نشد. حکم ضمانت اجرایی گذاشتیم و چک سفید امضا به دولت دادیم و باز هم اجرا نشد. ما معتقدیم دولت به دلیلی ویژگی حاکمیتی خود باید اشراف اطلاعاتی داشته باشد.
وی در پایان گفت: اگر دولت فکر کند رسیدن به دولت تخصصی افراد سرک کشیدن به حساب ها محسوب می شود خروجیاش این است که ما هیچ کاری نمی توانیم بکنیم در حالی که در هیچ جای دنیا اطلاعات افراد در حوزه تخصصی برای حاکمیت محرمانه نیست و این اطلاعات امکان دسترسی برای برنامه ریزی اقتصادی است که یکی از کاربردهای آن حوزه هدفمندی است.
غلامرضا تاجگردون رییس کمیسیون برنامه و بودجه نیز در همین رابطه با اشاره به عدم حذف یارانه دهکهای بالا توسط دولت که در قانون بودجه سال 95 پیشبینی شده بود گفت: دلیلی ندارد دولت منتظر این بماند که ببیند مصوبه مجلس در اصلاحیه بودجه 95 چه خواهد شد چرا که اگر قرار باشد اصلاحی صورت بگیرد در مورد حذف یارانه 24 میلیون نفر قرار نیست اصلاحی انجام شود بلکه صرفا قرار است حکم تعزیری که برای عدم اجرای این قانون پیش بینی شده برداشته شود؟
وی افزود: در جریان بررسی بودجه 94 که من ریاست کمیسیون تلفیق را بر عهده داشتم بحث مفصلی انجام شد و ما مصوبهای برای حذف یارانه دو دهک بالا داشتیم. آن زمان در جلسه معاون اول رییس جمهور و جمعی از وزرا با نمایندگان وزرا گفتند نمی توانیم دو دهک را حذف کنیم. آقای ربیعی گفت ما نهایتا می توانیم 7 میلیون نفر را حذف کنیم یعنی در دی ماه سال 93 امکان حذف یک دهک وجود داشت اما حالا می گویند یارانه 3 میلیون نفر حذف شده و این نگرانکننده است.
رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس ادامه داد: داستان یارانه در کشور ما داستان مرغ و تخم مرغ شده است. ما نماینده مردم شهرستان و مناطق محروم هستیم. مردم به ما پیغام می دهند که در این فشار بدبختی و بیکاری چرا می خواهید این مبلغ اندک را از ما بگیرید.
وی افزود: ما معتقدیم این مدل حل شدنی نیست. اگر امسال دولت به دلیل ملاحظه انتخابات سال آینده یارانه دهکهای بالا را حذف نمی کند سال آینده که مجلس قرار است تصمیم بگیرد هم نمایندگان رای می خواهند و اگر چنین چیزی را تصویب کنیم مردم به ما رای نمی دهند البته ما پای تصمیممان می ایستیم.
تاجگردون با طرح این سوال که چرا می خواهیم هدفمندی را اجرا کنیم گفت: این کار برای این بود که یارانه انرژی مصرفی هدفمند باشد. ما و دولت باید به این توافق برسیم و باید بازی را عوض کنیم. در حال حاضر پرمصرف و کم مصرفها مشخص هستند. اگر کسی بیش از معیار مشخص مصرف کرد نه تنها نباید یارانه دریافت کند بلکه باید پولش را هم بدهد.
وی اضافه کرد: با حذف یارانه دهکهای بالا منابع آزادشده به جیب دولت نمی رود بلکه این امر باعث می شود ما اصطلاحا به جای دیگری دستبرد نزنیم.
رییس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس خاطرنشان کرد: در سال گذشته قرار بود 72 درصد مصارف هدفمندی خرج یارانه مستقیم به مردم شود و مابقی در چند بخش از جمله بهداشت، تولید و مسکن صرف شود. این در حالی است که یارانه پرداختی در سال گذشته 108 درصد بود و به عبارتی ما به سایر منابع دست درازی کردیم و چند بخش اصلا تخصیصی نگرفتند.
وی در پایان تصریح کرد: تا الان که در ماه چهارم سال هستیم یک ریال تخصیص عمرانی داده نشده است. ما حتی پیشنهاد کردیم که 20 درصد از یارانه 3 دهک بالا را کم کنیم و آن را به 3 دهک پایین اضافه کنیم اما در مورد همین هم نتوانستیم با دولت به نتیجه برسیم.