کاهش شدید رشد اقتصادی عربستان

قیمت پایین نفت دولت را مجبور به کاهش هزینه و سرمایه‌گذاری برای گسترش صنعت کرده است. رویترز، برخی تحلیلگران گفته‌اند این داده‌ها نشان می‌دهند که رشد اقتصادی بزرگ‌ترین صادرکننده نفت جهان نزدیک به صفر است که بدترین عملکرد این دولت از زمان بحران جهانی اقتصادی در سال 2009 محسوب می‌شود. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از فرارو، به گفته دفتر آمار دولتی تولید ناخالص داخلی این کشور سال گذشته بین ماه‌های ژانویه تا مارس به 1.5 درصد رسید که این میزان در سه‌ماهه چهارم سال 2015، 1.8 درصد بوده است. این رشد از 0.3 درصد در اولین سه ماه سال 2013 نیز کمتر است. رشد بخش نفتی 5.1 درصد افزایش داشت؛ زیرا بزرگ‌ترین صادرکننده نفت جهان تولید نفت خام خود را افزایش داد و صادرات محصولات تصفیه‌شده را نیز بالا برد. اما رشد بخش‌های غیرنفتی حداقل 0.7 درصد کاهش یافت که بدترین عملکرد در پنج سال گذشته محسوب می‌شود. این مسئله برای سیاست‌گذاران عربستان سعودی بسیار نگران‌کننده است زیرا در برنامه بلندپروازانه ی اصلاح اقتصادی که ماه گذشته اعلام شد، فرض شده که کسب‌وکارهای غیرنفتی رشد سریعی خواهند داشت. دسامبر گذشته، برای جلوگیری از کسری بودجه سالانه‌ی نزدیک به 100 میلیارد دلار که به دلیل افت درآمدهای نفتی است، دولت اعلام کرد که هزینه‌ها را کاهش و یارانه را قطع می‌کند. مقامات این کشور اعلام کرده‌اند در سال‌های آینده انتظار ریاضت اقتصادی بیشتری را دارند. مونیکا مالک اقتصاددان ارشد در بانک تجارت ابوظبی گفت: "مهم است به یاد داشته باشیم که ریاضت اقتصادی پیش رو یک فرآیند چندساله است. در چند سال آینده اقدامات بیشتری صورت خواهد گرفت و این اقدامات روند رشد تدریجی را حفظ خواهند کرد." در بخش غیرنفتی، طبق داده‌های رسمی بخش خصوصی در سه‌ماهه اول سال تنها 0.2 درصد رشد داشت درحالی‌که رشد بخش دولتی 2.6 درصد کاهش یافت. ضعف بخش غیرنفتی تا حدی به این دلیل است که سه‌ماهه اول سال 2015 به شکل غیرمنتظره‌ای قوی بود. در ماه ژانویه همان سال شاه سلمان به کارمندان دولتی دو ماه حقوق اضافه داد تا جایگاه خود در تاج‌وتخت را تحکیم کند. اما در سه‌ماهه آخر سال 2015 نرخ رشد 1.8 درصدی به‌شدت شروع به کاهش کرد. مالک گفت ADCB (بانک تجارت ابوظبی) پیش‌بینی رشد تولید ناخالص داخلی را به مدت یک سال از 0.5 به 0.1 درصد کاهش داد. وی اشاره کرد بااینکه ممکن است فعالیت‌های بخش‌های خصوصی و غیرنفتی از سه‌ماهه دوم سال جاری افزایش یابد، اما بخش نفتی رشد سالانه قابل‌توجهی نخواهد داشت. اگر روند رشد اقتصادی بیش‌ازحد کُند شود، دولت می‌تواند برای تحریک رشد هزینه بیشتری کند. بانک مرکزی 573 میلیارد دلار دارایی خارجی خالص دارد و ریاض برای تأمین مالی برخی هزینه‌ها استقراض از کشورهای خارجی را آغاز کرده است. اما اگر عربستان برای کاهش فشارهای ریاضت اقتصادی بیش‌ازحد تلاش کند، ممکن است فشار بر ریال عربستان در برابر دلار آمریکا زیاد شود و به نگرانی برخی سرمایه‌گذاران خارجی درباره پایداری اقتصادی دامن بزند. در گزارشی منتشرشده در اواخر ماه گذشته، موسسه "کپیتال اکونومیکز" در لندن اعلام کرد انتظار رشد 0 تا 0.5 درصدی را دارد. "در آینده با ادامه‌ی فشار مالی، فکر می‌کنیم به‌احتمال‌زیاد اقتصاد این کشور ضعیف باقی بماند."