در بازار مسکن چه خبر است؟
در شبی که گفتوگوی معاون وزیر راه و شهرسازی با رییس انجمن انبوهسازان قم در تلویزیون به حاشیه رفت، سیاستهای توسعه مسکن به نقد کشیده شد.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، در برنامه گفتوگوی ویژه خبری یکشنبه 13 تیر از شبکه دو سیما، حامد مظاهریان معاون وزیر راه و شهرسازی و رضایی رییس کمیسیون عمران مجلس به عنوان مهمان حضوری صحبت کردند. رییس اتحادیه املاک و رییس انجمن انبوه سازان قم نیز به عنوان مهمان تلفنی حضور داشتند که در انتهای برنامه انتقاد تند بیگدلی از سیاستهای وزارت راه و شهرسازی با واکنش مظاهریان همراه شد. بیگدلی با بیان اینکه بخش مسکن در تاریخیترین و عمیقترین رکود تاریخی قرن فرو رفته و اثری از خارج شدن از رکود نمیبینیم، گفت: دستگاهها دست به دست هم دادهاند تا این رکود ادامه پیدا کند؛ در حالی که در تمام دنیا صنعت ساختمان، صنعت پیشران است. این صحبت بیگدلی با واکنش مظاهریان همراه شد که معتقد بود بیگدلی انبوه سازان را خوب نمایندگی نمیکند. مظاهریان افزود: آقای بیگدلی انتظارشان این است که افزایش قیمت ها وحشتناک اتفاق بیفتد تا بتوانند خانههای خود را بفروشند. انبوهسازان طیف شریفی هستند که قصد ندارند قیمتها جهش پیدا کند. وزارت راه و شهرسازی هم اجازه نمی دهد قیمت مسکن در اختیار سوداگران قرار بگیرد. در ادامه رضایی، رییس کمیسیون عمران مجلس به دفاع از بیگدلی پرداخت و گفت: بحث آقای بیگدلی این است که مسکن باید از رکود خارج شود. ایشان باید به عنوان انبوهساز به ما بگوید آیا ساخت و ساز مسکن نسبت به سال قبل بیشتر شده است یا نه؟ مجتبی بیگدلی هم پاسخ داد: متاسفانه نه تنها چنین اتفاقی افتاده بلکه هیچ اقدام عملی از طرف سیستم دولتی نمیبینیم. او سپس خطاب به مظاهریان گفت: از شما که شخصیت علمی هستید بعید است اینگونه صحبت کنید. ما دوست داریم یک بازی برد برد رقم بخورد و به دنبال مسائل دیگر نیستیم. از سوی دیگر حسام عقبایی رییس اتحادیه املاک، عملکرد دولت در بخش مسکن را مناسب ارزیابی کرد و گفت: بدون اغراق دوره کنونی یکی از بهترین معاونتهای مسکن و ساختمان در وزارت راه و شهرسازی عهدهدار مسوولیت است. در بخش دیگری از این برنامه تاثیر کاهش سود بانکی به 15 درصد در بخش خرید و فروش و اجاره مسکن بررسی شد که مظاهریان گفت: دو اتفاق در خرداد 95 افتاد؛ یکی اینکه تورم تک رقمی شد و به 9.8 درصد رسید و دیگر اینکه نرخ سود کاهش قابل توجهی داشت و به 15 درصد رسید. این امر باعث شد افرادی که سرمایه های خود را در بانک گذاشتند به سرمایهگذاری در بازارهای دیگر از جمله مسکن توجه کنند. از اثرات این دو اقدام مثبت، افزایش معاملات و افزایش جزئی در قیمت بود که قیمت مسکن حدود 5 درصد افزایش یافت. مظاهریان ادامه داد: در اجاره هنوز آمار قطعی ارایه نشده است. اما شاید به این سمت برویم که مالکان از مبلغ ودیعه بکاهند و به اجاره اضافه کنند. وی با بیان اینکه عوامل مختلفی در بازار مسکن تاثیر می گذارند که نرخ سود می تواند بخشی از این مساله را نمایندگی کند، گفت: در سه سال گذشته نرخ مسکن تقریبا ثابت بود و اگر تورم را محاسبه کنیم می توان گفت ارزش ملک 30 درصد کاهش یافته است. بنابراین افزایش 5 درصدی قیمت مسکن هنوز کمتر از تورم است اما این نشان می دهد که مسکن در حال خروج از رکود است. در ادامه رضایی به عنوان منتقد سیاستهای دولت در بخش مسکن اظهار کرد: ما تقریبا 2 میلیون واحد مسکونی در کشور کم داریم. دوستان سود تسهیلات را پایین آوردند. اما استنباطم این است که حرکت جدی در بخش مسکن نمیبینیم. اگر بخواهیم بگوییم مسکن از رکود خارج شده باید تعداد پروانههای ساختمانی صادر شده را ارزیابی کنیم که آمارها افزایش تعداد پروانه ها را نشان نمی دهد. او بیان کرد: کاهش سود تسهیلات می تواند به رونق مسکن منجر شود. البته افزایش قیمت هم می تواند در پی داشته باشد ولی سود تسهیلات هم باید کاهش یابد. در غیر این صورت کمکی به بخش مسکن نکردهایم. عقبایی هم به عنوان رییس اتحادیه املاک در پاسخ به این سوال که چرا با وجود کاهش سود بانکی به 15 درصد، معادل 30 هزار تومان اجاره در مقابل یک میلیون تومان ودیعه کاهش نمییابد، گفت: دریافت اجاره بها موضوع جدیدی نیست که بگوییم در سالهای اخیر ایجاد شده است بلکه در دهههای گذشته این اتفاق افتاده و عموما مالکین رویکردشان از اجاره دادن منازل کسب درآمد و تامین معاش بوده است. افرادی هم که رویکردشان دریافت ودیعه بوده این مبالغ را بیشتر در جهت تامین بخشی از هزینه خرید مسکن اختصاص دادهاند. اینکه بگوییم موجری پول پیش را به بانک ببرد و سود بگیرد نمیتواند ملاک باشد. وی با بیان اینکه کاهش سود بانکی حرکت موثری است که می تواند منجر به رونق مسکن و ساخت و ساز شود، افزود: چون کاهش نرخ سود بانکی مصادف شده با زمان اصلی نقل و انتقال مستاجران، تا حدودی حساسیتها بیشتر شده است. شاید اگر زمان دیگری انجام می شد این حساسیت را ایجاد نمی کرد. این احتمال هم وجود دارد که بعضی ها که رویکرد سوداگرانه دارند بخواهند از این شرایط سوءاستفاده کنند ولی نظر من این است که کاهش نرخ سود بانکی اثری در اجارهبهاء ندارد و مستاجران این دغدغه را نداشته باشند. مظاهریان هم در خصوص تحولات بازار اجاره گفت: در شرایطی که سود سپرده کم می شود کسانی که سپردهگذاری کردند می توانند آن را در بازارهای دیگر به کار بگیرند اما تکانهای در بازار مسکن ایجاد نخواهد شد. همچنین رضایی اظهار کرد: مساله مهم این است که یک راهکار پیدا کنیم تا مسکن از رکود خارج شود و به جوانان کمک کنیم تا صاحب خانه شوند. وی افزود: روز اولی که دولت کارش را شروع کرد آقای آخوندی طرح جامع مسکن را مطرح کردند و بعد ادامه پیدا نکرد. من صحبتم این است که باید سیاستمان را در حوزه مسکن مشخص کنیم. الان تولیدکننده و خریدار تکلیفش مشخص نیست. کاهش سود به شرطی برای تولیدکننده می ارزد که بازار مسکن را ثابت کنیم. مظاهریان نیز با بیان اینکه سیاست اصلی وزارت راه و شهرسازی گسترش بازار رهن است، گفت: در ابتدای کار دولت، وام مسکن 30 میلیون تومان و نرخ سود آن 20 درصد بود. الان وام در تهران به 160 میلیون تومان افزایش یافته است. در طرف عرضه هم به هر واحد 130 میلیون تومان وام میدهیم. وی تصریح کرد: سیاست وزارتخانه در گسترش بازار رهن این بود که ابزارهای مالی افزایش یابد، وام حداقل 50 درصد قیمت خانه را پوشش دهد، نرخ سود کاهش پیدا کند و مدت بازپرداخت افزایش یابد. در همین یک هفته گذشته مطابق آمار بانک مسکن 40 درصد تعداد ثبتنام کنندگان صندوق پس انداز مسکن یکم افزایش یافته است؛ چرا که نرخ سود این وام از 14 به 13 و سپس به 11 درصد کاهش پیدا کرد. رضایی هم در پاسخ گفت: اگر میگویید به متقاضی وام با سود کم می دهیم باید شاهد حرکتی در بازار مسکن باشیم ولی اینطور نیست. شما در عرض 3 ماه نمی توانید از بخش مسکن ارزیابی داشته باشید که مظاهریان به آمار خرید و فروش مسکن اشاره و کرد و گفت: در فروردین 18.5 درصد، در اردیبهشت 8.2 درصد و در خرداد ماه 14 درصد خرید و فروش افزایش پیدا کرده است. عقبایی هم این آمار را تایید کرد و افزود: توقع مردم و مجلس توقعی معقول است ولی سوال من از آقایان در کمیسیون عمران این است که برای مسکن استیجاری چکار کردند؟ که رضایی در جواب گفت: نمیخواهیم بحث را سیاسی کنیم یا دولت را تخریب کنیم. او مجددا سوال خود را تکرار کرد و گفت: صدور پروانههای امسال نسبت به سه ماهه سال قبل چقدر افزایش یافته است؟ در ادامه مظاهریان خاطرنشان کرد: تقویت طرف تقاضا این سیگنال را به سازندگان میدهد که بازار آماده تولید است. ما در مرز خروج از رکود و آماده رونق در بخش مسکن هستیم. من با اطمینان میگویم که شاخصها نشان میدهد با کاهش نرخ سود و کاهش نرخ تورم بخشهای تولیدی به تحرک وادار خواهند شد و در سال 1395 شاهد خروج از رکود مسکن خواهیم بود.