انحصار زدایی از واردات خودرو

طبق قانون، خودروهای وارداتی باید حتما دارای گارانتی باشند، این در حالی است که طبق آمار، نزدیک به 70درصد اشخاصی که واردات خودرو انجام می‌دهند، با وجود اینکه 3درصد از قیمت خودرو را نیز بابت گارانتی قبلا پرداخت کرده‌اند اما برای دریافت کارت گارانتی به نمایندگی‌های رسمی مراجعه نمی‌کنند. برای رفع این مشکل، وزارت صنعت تصمیم گرفت که در زمان ثبت سفارش، شماره شاسی خودروهای وارداتی نیز ثبت شود تا واردات این خودروها تحت نظارت و مطابق با استاندارد صورت گیرد.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، بر اساس این دستورالعمل، واردکنندگان خودرو در زمان ثبت سفارش باید شماره شاسی خودرو را اعلام کنند؛ این در شرایطی است که پس از ثبت سفارش برای خرید خودرو، وجه آن به حساب تولید‌کننده واریز می‌شود و بعد از گذشت یک ماه و نیم تا 2 ماه، این خودرو‌ها به تولید می‌رسند که در آن زمان، شماره شاسی آنها مشخص می‌شود. اما اعلام شماره شاسی خودروها در زمان ثبت سفارش در اکثر موارد امکان‌پذیر نیست؛ از این رو، چندی پیش ثبت سفارش واردات خودرو کلا متوقف شد. اما طبق مصوبه وزارت صنعت، ثبت سفارش واردات خودرو در دو مرحله انجام خواهد شد که ابتدا ثبت سفارش اولیه صورت می‌گیرد و پس از آن، در زمان حمل خودرو شماره شاسی به وزارت صنعت اعلام می‌شود و در صورت تایید وزارت صنعت، اجازه ثبت سفارش مرحله دوم داده می‌شود و کد 8 رقمی برای واردکنندگان صادر می‌شود. بر این اساس، با مصوبه جدید وزارت صنعت، ثبت سفارش واردات خودرو دارای مدت زمان مشخصی خواهد بود و خودروهای وارداتی به یک‌باره از سامانه ثبت سفارش حذف نمی‌شوند. مصوبه‌ای برای انحصارشکنی روز گذشته اما، رییس انجمن صنفی کارفرمایی واردکنندگان خودرو اعلام کرد که با مصوبه جدید وزارت صنعت، انحصار در ثبت سفارش واردات خودرو برداشته شد. این خبر در حالی عنوان شد که به باور عده‌یی، رفع ممنوعیت ثبت سفارش خودرو شامل خودرو امریکایی شورولت نیز می‌شود؛ در حالی که به گفته میثم رضایی، این مصوبه ارتباطی به واردات شورولت ندارد. به گفته رییس انجمن صنفی کارفرمایی واردکنندگان خودرو، یکی از مسائلی که مورد اعتراض واردکنندگان غیررسمی خودرو بود، حذف ناگهانی ثبت سفارش برخی خودروها از روی سایت ثبت سفارش وزارت صنعت بود، به‌طوری که ممکن بود پس از انجام ثبت سفارش توسط واردکنندگان رسمی، خودروها از روی سایت حذف شوند. از این رو برای حل مشکل به وجود آمده از وزارت صنعت خواستیم انحصار موجود در ثبت سفارش برداشته شود تا افرادی که نمایندگی رسمی ندارند نیز بتوانند سفارش خود را در سامانه ثبت کنند. وی با بیان اینکه از طریق مصوبه جدید وزارت صنعت، این مشکل برطرف شد، ادامه داد: این مصوبه هیچ ارتباطی با واردات خودروهای امریکایی ندارد و زمینه‌یی برای ثبت سفارش یا ترخیص شورولت ایجاد نمی‌کند. رضایی با اشاره به خروج یک‌باره پژو از ایران در زمان تحریم، گفت: هیچ اعتمادی به امریکا نیست و این احتمال می‌رود که ارتباط خود را به یک‌باره با ایران قطع کند یا در مدت 10سال به خودروهای عرضه شده در ایران خدمات پس از فروش ارائه نکند. ثبت‌سفارش خودرو در 2مرحله وی با بیان اینکه مصوبه جدید دولت، اصلاحیه‌یی بر مصوبه آخر سازمان حمایت بوده است، گفت: طبق مصوبه وزارت صنعت، ثبت سفارش واردات خودرو در دو مرحله انجام خواهد شد که ابتدا ثبت سفارش اولیه صورت می‌گیرد و پس از آن، در زمان حمل خودرو شماره شاسی به وزارت صنعت اعلام می‌شود و در صورت تایید وزارت صنعت، اجازه ثبت سفارش مرحله دوم داده می‌شود و کد 8رقمی برای واردکنندگان صادر می‌شود. به گفته وی، با مصوبه جدید وزارت صنعت، ثبت سفارش واردات خودرو دارای مدت زمان مشخصی خواهد بود و خودروهای وارداتی به یک‌باره از سامانه ثبت سفارش حذف نمی‌شوند. ثبت ‌سفارش خودرو فعلا تا دی‌ماه اما در همین زمینه، رییس انجمن وارد‌کنندگان خودرو با تشریح جزییات مصوبه جدید دولت برای واردات خودرو، بر این نکته تاکید کرد که‌ ثبت سفارش، واردات و ترخیص شورولت‌ همچنان ممنوع است و مصوبه جدید راهی برای آزاد شدن واردات خودروهای امریکایی ایجاد نمی‌کند. به گفته فرهاد احتشام‌زاد، برای واردات خودرو کنترل‌های لازم در دو مقطع زمانی صورت می‌گرفت که یکی از آنها ابتدای سال میلادی است که مستندات واردکنندگان خودرو توسط پلیس مورد بررسی قرار می‌گرفت و مقطع زمانی دیگر نیز به فرصت‌های زمانی تعیین شده برای رعایت استانداردهای جدید تعیین شده از سوی سازمان محیط زیست و استاندارد مربوط می‌شد. اما برای ایجاد یک تقویم یکسان بین سازمان‌های ذی‌نفع مانند استاندارد، محیط زیست و پلیس، پیشنهاد شد که ابتدای دی‌ماه هر سال به عنوان این مبدأ زمانی مشخص شود و به این ترتیب آغاز هر سال میلادی به‌عنوان مبنا تعیین شود که این پیشنهاد مورد قبول وزارت صنعت قرار گرفت. وی ادامه داد: در ابتدای سال جاری، امکان ثبت سفارش 123 خودرو برای واردات به کشور در سامانه مربوط وجود داشت که بعد از شروع سال 95، تعدادی از آنها به دلیل اتمام دوره کنترل و نیاز به ارائه اسناد جدید از سایت حذف شدند و حدود 80مورد در سایت باقی ماند. حال آنکه تعدادی از خودروهای حذف شده در واقع در سال جدید نیز تغییری در مشخصات خود نداشته‌اند و فقط باید یک فرآیند اداری دوباره برای‌ آنها صورت می‌گرفت. به همین دلیل مقرر شد، در صورتی که خودروهای مورد نظر برای ثبت سفارش هیچ تغییری نداشته باشند، ثبت سفارش آنها تا دی‌ماه فعال باشد و اگر در مورد خودرویی تغییراتی ایجاد شود، واردکننده اسناد جدید را به سازمان‌های مربوطه ارائه دهد. ممنوعیت واردات خودروهای بالای 100هزار دلار ازسوی دیگر، انحصار واردات خودرو درحالی لغو شده که واردات خودرو باوجود ازسرگیری، با شروطی همراه شده است. آن‌طور که انجمن واردکنندگان خودرو کشور اعلام کرده، واردات خودرو با ارزش بالای یکصد هزار دلار ممنوع شد تا بدین‌ترتیب ممنوعیت واردات برحسب حجم موتور برداشته شود و تغییراتی اساسی در ورود خودروهای خارجی به کشور صورت گیرد. البته این موضوع، هنوز به‌طور رسمی ازسوی سازمان توسعه تجارت کشور اعلام نشده و صرفا اعلام متولیان انجمن واردکنندگان خودرو کشور است. موضوع تغییر تعریف خودرو لوکس از حجم موتور به قیمت، موضوعی بود که پیش از این، بسیاری از دست‌اندرکاران بازار خودرو بر آن تاکید داشتند. بنابراین، براساس تصمیم جدید سیاست‌گذاران اقتصادی کشور، واردات خودرو با ارزش بالای یکصدهزار دلار به کشور ممنوع شده تا بدین‌ترتیب پس از چند سال نامه‌نگاری میان واردکنندگان و متولیان واردات در کشور، ممنوعیت واردات خودروهای با حجم بالای 2500سی‌سی برداشته شده و ارزش دلاری یک خودرو ملاک ورود یا عدم ورود آن باشد. در همین رابطه مناطق آزاد اقتصادی هم شامل این تصمیم جدید شده‌اند تا بدین‌ترتیب از این پس ورود خودرو با ارزش بالای یکصد هزار دلار ممنوع شده و راه ورود هرگونه خودرو فوق لوکس به کشور بسته شود. انجمن واردکنندگان خودرو بر این باور است که ممنوعیت واردات خودروهای زیر 2500سی‌سی درنهایت مانع ورود خودروهای لوکس نشده و اتفاقا باعث جلوگیری از ورود برخی خودروهای کاربردی می‌شود، از این رو دولت درخصوص ورود خودروهای خارجی براساس ارزش دلاری بهترین تصمیم را گرفته است. همه خودروهای امریکایی مرجوع شدند همچنین رییس انجمن واردکنندگان خودرو با بیان اینکه این مصوبه هیچ ارتباطی با ثبت سفارش و واردات خودروهای امریکایی ندارد، ‌گفت: واردات خودروهای امریکایی به‌واسطه مدارک استانداردی یا محیط‌زیستی ممنوع نشده، بلکه به واسطه سیاست‌های کلان کشور ممنوع شده است و به همین دلیل تعیین تقویم یکسان برای کنترل خودروهای وارداتی نمی‌تواند زمینه واردات خودروهای شورولت را فراهم کند. وی اظهار کرد: خودروهای شورولت که قبلا به گمرک وارد شده بودند نیز مرجوع شدند و در حال حاضر واردات و ثبت سفارش این خودروها ممنوع است. پیش از ممنوعیت ثبت سفارش خودرو و زمانی که خودرو شورولت در سامانه ثبت دارای اعتبار بود، 200دستگاه شورولت امریکایی در این سامانه ثبت سفارش شد. اما با ممنوعیت واردات این خودرو مسوولان سازمان توسعه تجارت ایران نیز اعلام کردند که خودروهای امریکایی که نام آنها در سامانه بوده و مجاز به ثبت سفارش هستند، برگشت خورده‌اند.

از سوی دیگر و در پی دستور وزیر صنعت، ۲۰۰دستگاه خودرو شورولت که به ارزش ۷میلیون دلار ثبت سفارش شده بودند، در میانه راه به مقصد کره جنوبی برگشت خوردند و به متقاضی ثبت سفارش این خودروها اعلام شده که اجازه واردات ندارند و البته این خودروها وارد کشور نشده بودند و فقط ثبت سفارش آنها صورت گرفته بود اما بارگیری شده ولی هنوز به مرزهای داخل کشور هم نرسیده بودند. در همین زمان یک مقام مسوول در وزارت صنعت اعلام کرد که در زمان ثبت سفارش این خودروهای امریکایی، سامانه به لحاظ قانونی ممانعتی ایجاد نکرده بود و در میان اقلامی که برای واردات مجاز شمرده شده بودند، خودرو قرار نداشت که سیستم ثبت سفارش بخواهد به‌صورت سامان‌مند جلوی ثبت را بگیرد و نظر دولت را اعمال کند.