آنچه در مورد "بزاق" نمی‌دانستید!
همه ما در هر روز زندگی با بزاق دهان سر و کار داریم. بزاق نقشی کلیدی در تضمین سلامت بدن ایفا می‌کند که ما احتمالا از آن بی‌خبریم!
به گزارش دیلی میل، یکی از چیزهایی که احتمالا در طول عمرتان هیچ‌گاه به آن فکر نکرده‌اید «بزاق دهان» است، اما گوردون پروکتور، استاد کینگ کالج لندن، می‌گوید که بزاق نقش مهمی در سلامت کلی بدن بازی می‌کند. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از فرادید، وی می‌گوید: «بزاق، ترکیب بسیار مهمی است؛ شاید اینگونه به نظر برسد که 99 درصد بزاق آب باشد، اما فقط این نیست.» در حقیقت، در بزاق دهان همان باکتری‌هایی یافت می‌شود که در داخل روده وجود دارد. علاوه بر آن باکتری‌ها، برخی ترکیب‌های دیگر در بزاق دهان یافت می‌شوند که می‌توانند با انواع میکروب‌ها بجنگند و حتی به درمان زخم‌ها نیز کمک کنند به همین دلیل است که به محض اینکه انگشت دستتان زخم می‌شود و یا حتی می‌سوزد، به سرعت آن را داخل دهانتان می‌گذارید. اما حالا از بزاق دهان برای کشف یک بیماری جدی استفاده می‌شود.
بزاق دهان حاوی تستسترون است. کارکرد فیزیولوژیک آن در بزاق هنوز نامشخص است.
محققان دانشگاه کالیفرنیا به تازگی اعلام کردند که موفق شده‌اند آزمایش 22 دلاری از بزاق دهان بگیرند که به وسیله‌ی آن هرگونه علائم سرطان را حتی پیش از آزمایش خون شناسایی کنند. در این آزمایش، تنها یک قطره از بزاق دهان بررسی شده و نتیجه آزمایش در کمتر از 10 دقیقه به شخص اعلام می‌شود. پیشتر نیز از بزاق دهان برای آزمایش انواع عفونت‌ها مانند ویروس پاپیلومای انسانی (که با سرطان دهانه رحم در ارتباط است) استفاده می‌شود. دانشمندان حتی در تلاش‌اند تا از بزاق برای کنترل بیماری‌های دیگر نظیر دیابت استفاده کنند. این روش به مراتب ارزان‌تر و البته آسان‌تر از تست خون و ادرار خواهد بود. آنچه در مورد بزاق نمی‌دانستید! بزاق دهان مردان و زنان حاوی هورمون‌هایی مانند تستسترون، استروژن،پروژسترون، ملاتونین و کورتیزون است. پروفسور پروکتور می‌گوید: «هورمون‌های تستسترون و استروژن قابل حل در چربی هستند، بنابراین می‌تواند به سادگی از دیواره‌های سلولی عبور کنند و به غدد بزاقی برسند.» بزاق دهان همچنان حاوی کلسیم، ترکیبات ضد باکتری و سلول‌های انسانی است. به همین دلیل است که از بزاق دهان در سنجش DNA هم استفاده می‌شود. آقای پروکتور می‌گوید: «اگر بزاق وجود نداشت، احتمال بروز برفک دهان، زخم‌های داخلی و بیماری‌های لثه در دهان بیشتر می‌شد.»
انواع بزاق سه جفت غده بزاقی در بدن وجود دارد: داخل گونه، داخل فک و زیر زبان. بزاق تولید شده توسط هر یک با دیگر تفاوت دارد. غده بزاقی داخل گونه (پاروتید) به مرطوب کردن غذا هنگام جویدن کمک می‌کند. بزاق زیر زبان کمی چسبناک‌تر بوده و هنگام بیکار بودن دهان، از آن محافظت می‌کند. هنگام شب نیز بدن ما بزاقی تولید نمی‌کند، زیرا عمل جویدن رخ نداده تا آن غدد را تحریک کند. به همین دلیل است که صبح هنگام بیدار شدن، هوس می‌کنید کمی آب بنوشید. جالب است بدانید که ما حتی با مشاهده و حتی با بوی غذا، بزاق بیشتری تولید می‌کنیم. دلیلش نیز این است که مغز چنین فرمانی را صادر می‌کند! بزاق دهان همچنین برای جلوگیری از فرسایش و پوسیدگی دندان کارایی دارد. ترکیبات ضد باکتری موجود در بزاق بسیار برای این کار مفید است. تولید 1 تا 2 لیتر بزاق در روز! یک انسان بالغ به طور معمول بین یک تا دو لیتر بزاق در روز تولید می‌کند. این مقدار تقریبا با میزان ادرار فرد برابری می‌کند. عدم تولید بزاق کافی می‌تواند علائم مشکلات جسمانی باشد.
سندرم شوگرن، که نوعی اختلال خود ایمنی است، می‌تواند به تدریج باعث آسیب دیدن غدد بزاقی شود و تولید بزاق را متوقف کند. پروفسور پروکتور می‌گوید: «توقف تولید بزاق نمی‌تواند موجب مرگ شخص شود، اما می‌تواند بر کیفیت زندگی وی تاثیر منفی بگذارد.» احتمال بروز این بیماری در زنان 9 برابر مردان است و می‌تواند در دوران میان‌سالی به سکته منجر شود. اشخاصی که تحت درمان با اشعه یا شیمی درمانی قرار گرفته‌اند، احتمالا میزان کمتری بزاق تولید خواهند کرد و حتی ممکن است دیگر بزاق تولید نکنند.
