ایران از طرح فریز نفتی مستثنی می شود

ایران توانست با وجود کاهش بیش از ٥٠‌درصدی قیمت نفت، دسیسه‌های بسیار رقبای ایران برای کنترل تولید نفت ایران و کش و قوس مشکلات رفع تحریم‌ها و آغاز فعالیت‌های بین‌المللی نفت ایران، پرداخت بدهی‌های نفتی و اما و اگر بازگشت غول‌های نفتی به این صنعت، سهم خود را از بازار حفظ کند و علاوه برآن تولید نفت خود را افزایش دهد. به گفته حسن روحانی در آمد نفتی‌ سال ٩٤ یک ششم درآمد نفتی‌ سال ٩٠ بود و دولت حتی تصور نمی‌کرد بتواند حقوق سه ماهه آخر کارمندان خود را بپردازد با این وجود اوضاع به گونه‌ای پیش رفت که به نظر می‌رسد در آستانه ‌سال ٩٥ شمسی باید منتظر رویدادهای جدیدتری به نفع صنعت نفت ایران در سطح جهان باشیم.

عربستان بازنده دسیسه برای ایران به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از شهروند ، در آغاز ‌سال ٩٤ شمسی بهای نفت به حدود ٥٠ دلار رسید و همان‌طور که کارشناسان پیش‌بینی می‌کردند مسیر نزولی نفت حتی تا ٢٠ دلار هم پیش رفت. این رویداد با رفع تحریم‌های ایران و امضای برجام همزمان شده بود. در این میان بیژن زنگنه وزیر نفت اعلام کرد که به محض رفع تحریم‌ها ایران تولید خود را افزایش خواهد داد تا بتواند بازارهای خود را بازپس گیرد. به عقیده برخی از کارشناسان احتمال ورود نفت ایران به بازار و اشباع بیش از حد آن قیمت نفت را می‌کاست. در داخل نیز برخی از رسانه‌ها و منتقدان پافشاری می‌کردند که افزایش تولید نفت ایران به ضرر کشور خواهد بود زیرا بیش از پیش به روند نزولی قیمت نفت دامن می‌زند و به این ترتیب درآمد نفتی ایران بیش از پیش کاسته می‌شود.

در این میان رقبایی مانند عربستان نیز از کارشکنی در مسیر فعالیت‌های ایران خودداری نکردند. با وجود آن‌که عربستان خود نیز به درآمد نفت بشکه‌ای ١٠٠ دلار نیاز داشت تا مخارج دولت عظیمش را تأمین کند اما برای رقابت با ایران حاضر به کاهش تولید نشد و از سوی دیگر با ارسال محموله‌های نفتی بیشتر به برخی مشتریان نفتی ایران مانند چین سعی داشت بازار را از ایران برباید. علاوه بر آن به‌طور مداوم به کارشکنی در روند مذاکرات هسته‌ای ایران دامن می‌زد. عربستان با عرضه نفت ارزان در بازار سعی کرد قیمت نفت را پایین نگه دارد تا به نوعی مانع افزایش تولید نفت ایران شود.

با وجود تمام مخالفت‌ها و پیش‌بینی‌های منفی از تاثیرهای ورود ایران به بازار نفت، دولت همچنان بر سهم خود از بازار نفتی پافشاری کرد و به محض رفع تحریم‌ها تولید نفت خود را افزود. این روند تا آن‌جا پیش رفت که عربستان خود به‌عنوان کشوری که دسیسه‌های مختلفی در بازار ایجاد کرده بود، گرفتار دام خود شد. با وجود ذخایر عظیم نفتی این کشور بسیار زودتر از آنچه تصور می‌شد برای تأمین مخارج خود مجبور به استقراض شد. این درحالی بود که برای نخستین مرتبه در تاریخ کشورهای حوزه خلیج‌فارس، مالیات برارزش افزوده در کشورهایی مانند عربستان و قطر ارایه شد. همچنین دولت‌ها مجبور شدند از پاداش‌های نقدی که به کارمندان و اتباع خود می‌پرداختند، به شدت بکاهند.

حمایت غول نفتی از ایران در همین راستا هنگامی که طرح فریز نفتی پیشنهاد شد، عربستان، قطر، ونزوئلا، امارات متحده عربی، نیجریه و بقیه کشورهای تولید‌کننده از آن حمایت کردند. حتی جلسه‌ای با حضور وزرای نفت عراق، ونزوئلا، قطر و ایران برگزار شد تا دولت ایران راضی به شرکت در طرح فریز نفتی شود. با این وجود ایران حاضر نشد از تصمیم خود برای افزایش تولید نفت صرف‌نظر کند و حتی زنگنه نیز این طرح را یک جوک خواند. اکنون به نظر می‌رسد پافشاری‌های ایران برای دستیابی به سهم خود از بازار نتیجه داده است و روسیه که هم پیمان عربستان بود، از ایران حمایت می‌کند.پس از این اجلاس وزرای نفتی برخی از کشورها ازجمله نیجریه از افزایش تولید نفت ایران حمایت کردند.

در آخرین اظهارنظر نیز الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه که روز دوشنبه برای دیدار با وزرای نفت، نیرو و حمل‌ونقل ایران به تهران سفر کرده بود از موضع ایران حمایت کرد.او دراین‌باره گفت: توافق نهایی در زمینه فریز تولید برای حمایت از قیمت‌ها که به دلیل مازاد عرضه نسبت به ژوئن ٢٠١٤ میلادی ٦٥‌درصد کاهش یافته، برای ماه آینده پیش‌بینی شده است که احتمالا مجددا در دوحه منعقد خواهد شد. احتمالا ایران از این توافق مستثنی خواهد بود، زیرا این کشور به دنبال افزایش مجدد تولید خود پس از تحریم‌هایی است که اخیرا لغو شده.نواک پس از دیدار با بیژن نامدار زنگنه همتای ایرانی‌اش گفت: ما در این مورد اتفاق نظر داریم که ایران در یک وضع ویژه قرار دارد. تحریم‌ها آسیب قابل توجهی بر تولید نفت ایران وارد کرده است. به‌طور کلی، ایران از ضرورت هماهنگی بین صادر کنندگان نفت و ازجمله یک فریز احتمالی حمایت می‌کند. اما موضع ایران این است که آنها ابتدا باید حجم تولید خود را بالا ببرند. و پس از آن آنها آماده پیوستن به فریز هستند. در همین راستا وزیر نفت ایران گفت: ایران زمانی به چنین بحث‌هایی خواهد پیوست که تولید نفتش به ٤‌میلیون بشکه در روز رسیده باشد. همچنین وزیر انرژی روسیه پیش‌بینی کرد که قیمت نفت از زیر ٤٠ دلار فعلی تا پایان امسال به رقمی بین ٤٠ تا ٥٠ دلار برسد.

افزایش تولید روزانه ١٨٧‌هزار بشکه نسبت به ژانویه از سوی دیگر روز گذشته جدیدترین گزارش اوپک نشان داد، برخلاف پیش‌بینی کارشناسان، تولید نفت ایران زودتر از موعد تخمینی افزوده شده است. براساس این گزارش در ماه فوریه ایران بیش از ٣‌میلیون بشکه نفت تولید کرده است. به عبارت دیگر تولید نفت کشور روزانه ١٨٧‌هزار و ٨٠٠ بشکه افزایش یافته و به ٣‌میلیون و ١٣٢‌هزار بشکه رسید. تولید نفت ایران در ماه ژانویه برابر با ٢‌میلیون و ٩٤٤‌هزار بشکه در روز بوده است.

همچنین تولید نفت ١٣ کشور عضو این سازمان در ماه فوریه ٢٠١٦ (بهمن ٩٤) ٣٢‌میلیون و ٢٧٨‌هزار بشکه در روز عنوان شده است.این رقم نسبت به تولید ماه ژانویه ١٧٤‌هزار و ٨٠٠ بشکه در روز کاهش یافته است. اوپک در ماه ژانویه روزانه ٣٢‌میلیون و ٤٥٢ بشکه نفت تولید کرده بود. این درحالی است که اوپک در گزارش ماه پیش خود میزان تولید ماه ژانویه را روزانه ٣٢‌میلیون و ٣٣٥‌هزار بشکه اعلام کرده بود.کشور‌های بزرگ تولیدکننده نفت یعنی روسیه، عربستان، قطر و ونزوئلا ماه گذشته در دوحه اعلام کردند در صورتی‌که همکاری سایر تولیدکنندگان نفت آماده هستند تولید نفت خود در سطح ماه ژانویه حفظ کنند. براساس این گزارش، از ١٣ کشور عضو اوپک ٤ کشور در این ماه بیش از ٤٠٩‌هزار بشکه تولید نفت خود را کاهش داده‌اند، این کشورها عبارتند از الجزایر، عراق، نیجریه و امارات که تولید نفت عراق بیشترین میزان کاهش را داشته است. همچنین تولید نفت ایران، عراق، کویت، لیبی، نیجریه و عربستان در مجموع حدود ٤٦٩‌هزار بشکه در روز افزایش یافته است. در همین راستا تولید نفت عربستان نیز با ١٤‌هزار بشکه در روز افزایش نسبت به ماه پیش از آن به ١٠,١٤٢‌میلیون بشکه در روز رسید.