خنده ایران به جوک «فریز نفتی»
بازار نفت در هفته‌های اخیر خبرساز شده است و با هر واکنشی، سمت و سو تغییر می‌دهد. در شرایطی که کشورهای تولیدکننده عضو اوپک و غیراوپکی دنبال تعامل هستند و طرحی به نام فریز نفتی را دنبال می‌کنند، ایران در این میان قصد دارد به سهمیه گذشته خود (قبل از تحریم) بازگردد.
در این میان کشورهایی مانند عربستان که از نبود ایران در بازارهای جهانی بهره لازم را برده‌اند و جای ایران را در بازار پر کرده‌اند، مقابل منافع ایران ایستاده‌اند و می‌خواهند تنها سطح کنونی تولیدشان را حفظ کنند. همراهی روسیه با عربستان هم باعث تقویت این جریان شده است، اما ایستادگی ایران مقابل بالا نبردن سهم‌اش در بازار باعث شده تا این بازار هر روز واکنش‌های تازه‌ای را تجربه کند و قیمت نفت را در مرز پایین قیمتی دستخوش تغییر کند.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از شهروند ، در این حوزه، روز گذشته بهای نفت خام آمریکا در بازار نایمکس نیویورک با ٢,٤درصد کاهش به ٣١ دلار و ١٤ سنت رسید تا نگرانی‌ها از کاهش بیشتر این قیمت بروز کند. نگرانی که با لفاظی عربستان در محافل اقتصادی رخ می‌دهد؛ چرا که این کشور قصد ندارد با کاهش تولید و بازگشت به سهم قانونی گذشته‌اش بازار را خراب‌تر از این کند. در این حوزه همچنین بهای هر بشکه نفت برنت با ١.٤درصد کاهش در بازار لندن به ٣٢.٨٠ دلار رسید. این درحالی است که چهارشنبه هفته گذشته پس از برگزاری نشستی میان عربستان، روسیه، قطر و ونزوئلا نشست چهارجانبه دیگری با شرکت ایران، قطر، ونزوئلا و عراق برگزار شد تا موافقت ایران و عراق برای همکاری در طرح فریز نفتی جلب شود. نتیجه این نشست محرمانه ماند و وزیر نفت ایران و عراق، هرکدام به‌طور خلاصه حمایت خود را از این طرح اعلام کردند؛ همین امر به بهبود وضع نفت کمک کرد. اما در هفته جاری پس از اظهارنظر وزیر امور خارجه عربستان درباره عدم کاهش تولید نفت در این کشور، بهای بی‌جان نفت دوباره سقوط کرد. بلافاصله یک روز پس از اظهارنظر وزیر امور خارجه، وزیر نفت عربستان نیز اعلام کرد هیچ برنامه‌ای برای کاهش تولید، حتی با وجود کاهش تولید صادرکنندگان دیگر نخواهد داشت. او دلیل این کار را بی‌اعتمادی به سیاست کشورهای دیگر عنوان کرد. از سوی دیگر وزیر نفت ایران نیز طرح فریز نفتی را «جوک» خواند. بنابراین تعجبی ندارد قیمت نفت پس از این اظهارنظرها دوباره به سیر نزولی پیشین بازگردد.
عربستان برای کاهش تولید سرمایه‌گذاری نمی‌کند در همین راستا روز گذشته علی النعیمی، وزیر نفت عربستان که روز سه‌شنبه در کنفرانس سالانه‌ای اچ‌اس در هیوستون آمریکا شرکت کرده بود، تاکید کرد که کشورش تولید نفت خود را کاهش نمی‌دهد. او افزود: حتی اگر کشورهای تولیدکننده قول هم بدهند تولید خود را کاهش می‌دهند، ما روی کاهش تولید سرمایه‌گذاری نمی‌کنیم، زیرا به دیگر کشورها برای پیوستن به این حرکت اعتماد نداریم. به گفته علی النعیمی، در چنین شرایطی تولیدکنندگان پرهزینه باید بار کاهش مازاد عرضه فعلی را به دوش بکشند، زیرا بازار درنهایت به توازن خواهد رسید. بنابراین این گروه باید هزینه‌ها را کاهش دهند و وام بگیرند یا کار خود را تعطیل کنند.
وزیر نفت عربستان در همین راستا گفت: «ممکن است دشوار به نظر بیاید و متاسفانه این‌گونه هم هست، اما این به‌صرفه‌ترین راه برای برقراری توازن مجدد در بازار است... کاهش تولید نفت کم‌هزینه برای کمک به تولیدکنندگان پرهزینه تنها حساب پس دادن اجتناب‌ناپذیر را به تاخیر می‌اندازد.» با وجود این، او بار دیگر بر تعهد کشورش به توافق هفته گذشته با روسیه، قطر و ونزوئلا مبنی بر توقف تولید تاکید کرد. وی افزود: توافقی که روز ١٦ فوریه در دوحه به دست آمد، از سوی صادرکنندگان عمده نفت به اجرا درخواهد آمد. این توافق، «آغاز یک فرآیند است» که با بحث‌های بیشتر بین کشورهای تولیدکننده در ماه مارس ادامه خواهد یافت.
افزایش تولید مهم‌ترین طرح نفتی برنامه ششم توسعه بیژن نامدار زنگنه که هفته گذشته با وزرای ٣ کشور دیگر نشستی درباره طرح فریز نفتی برگزار کرده بود، در نشست تخصصی انرژی در حاشیه همایش تبیین برنامه ششم توسعه، این طرح را یک جوک خواند. او در ادامه تاکید کرد که تولید نفت ایران متوقف نمی‌شود. او درباره توافق برخی از کشورهای عضو اوپک و غیراوپک برای اجرای طرحی تحت عنوان فریز نفتی، گفت: برخی کشورها که بیش از ۱۰میلیون بشکه در روز نفت تولید می‌کنند از ایران می‌خواهند تولید نفت خود را در سطح یک‌میلیون بشکه در روز فریز کند. به‌هرحال افزایش تولید نفت و گاز یکی از محورهای اجرای برنامه ششم توسعه خواهد بود.
وزیر نفت با تاکید بر این‌که در شرایط فعلی حدود ۷۰درصد نفت خام ایران از ٨ یا ۹ میدان تولید و تامین می‌شود، اظهار داشت: این میدان‌ها پیر شده‌اند و نیاز به ترمیم دارند، اما هر کاری می‌خواهیم در این زمینه انجام بدهیم یک عده کفن می‌پوشند و سینه می‌زنند و اجازه نمی‌دهند. حال آن‌که تولید نفت از این میادین هر سال ٢٠٠ تا ٣٩٩هزار بشکه در روز کاهش می‌یابد. در این راستا اگر اقدامی نشود بعد از مدتی دیگر نمی‌توان آنها را احیا کرد. در همین راستا و در ادامه نشست، او مهم‌ترین پروژه نفت و گازی در برنامه ششم توسعه را افزایش تولید نفت معرفی کرد و افزود: در ضمن در طول برنامه ششم تولید نفت باید به روزانه ٤میلیون و ۶۰۰هزار بشکه برسد که البته برای تحقق این مقدار فراهم شدن شرایط، لازم و ضروری است. طی این برنامه روزانه یک‌میلیون بشکه به تولید میعانات گازی کشور افزوده می‌شود. به این ترتیب تا سال ۹۶ تولید گاز به بیش از یک‌میلیارد و ۱۰۰میلیون مترمکعب می‌رسد و سهم پارس‌جنوبی از این مقدار ۷۵۰میلیون مترمکعب است.
حمایت نفتی کشورها از ایران با توجه به رفتارهای سیاسی عربستان و هزینه آن برای کشورهای صادرکننده، اکنون مخالفان اظهارات عربستان، هرکدام موضع خود را مشخص می‌کنند. در همین راستا علاوه بر نیجریه به‌عنوان بزرگترین تولیدکننده نفت اوپک، عمان هم خواستار مستثنی شدن ایران از اجرای طرح «فریز نفتی» شد و گفت: تحریم به صادرات نفت ایران آسیب زده و افزایش تولید نفت حق این کشور است. «محمد بن حمد الرمحی» وزیر نفت و گاز عمان با اعلام این‌که به دلیل آسیب دیدن صادرات نفت ایران از تحریم‌های غربی، این کشور می‌تواند از توافق احتمالی سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) برای افزایش ندادن تولید نفت مستثنی شود، گفت: یک راه حل این است که به ایران فرصت داده شود که تولید خود را بازسازی کند. تصمیم‌گیری درباره این مسأله به عهده کشورهای عضو اوپک است. این درحالی است که در صورت دستیابی به توافق، عمان حاضر است ١٠درصد از تولید نفت خود را بکاهد. عمان یک کشور غیرعضو اوپک است که آماده همراهی با اقدامات اوپک است. از سوی دیگر به نوشته روزنامه مسقط دیلی، وزیر امور خارجه عمان اعلام کرده به‌زودی نماینده‌ای از ایران به عمان سفر می‌کند تا درباره قیمت نفت و پروژه ٦٠میلیارد دلاری انتقال گاز از زیر دریا مذاکره کند.
این درحالی است که «امانوئل ایبه کاچیکو» وزیر انرژی نیجریه هم هفته جاری در اظهارنظری مشابه با بیان این‌که افزایش تولید نفت ایران پس از لغو تحریم‌ها حق ایران است، گفته است: بشکه‌های نفت ایران نباید مشمول اجرای طرح فریز نفتی شود. همچنین نماینده عراق در سازمان اوپک روز گذشته به رسانه‌ها گفت: اعضای اوپک و تولیدکنندگان خارج این گروه باید با هم همکاری کنند تا توازن را به بازارهای نفت بازگردانند، وگرنه خسارات این روند عمیق‌تر می‌شود. در این اواخر کارتل اوپک به‌جای حفظ قیمت، روی سهم از بازار تمرکز کرده است. این امر نشان‌دهنده نقش اوپک در تغییر ساختار بازار جهانی نفت و گاز است. او در ادامه افزود: عراق نمی‌خواهد با تولید انبوه وارد بازار شود. اما به‌هرحال این کشور تصمیم دارد تا ٢٠٢٠ میلادی تولید نفت خود را به ٦میلیون بشکه برساند. تلاش ونزوئلا برای احیای قیمت نفت یکی از بازندگان اصلی نفت ارزان ونزوئلاست. این کشور به هر روی سعی دارد از کاهش بیشتر قیمت بکاهد تا بتواند به‌نوعی جلوی خسارت‌های اقتصادی ناشی از این روند را بگیرد. روز گذشته به دنبال کاهش بهای طلای سیاه در بازارها، رسانه ونزوئلایی «تله‌سور» از تقاضای دولت این کشور برای تشکیل جلسه مجدد با روسیه، عربستان‌سعودی و قطر خبر داد تا روند احیای قیمت نفت را حفظ کند. هدف این نشست بررسی اقدامات مشترک کشورهای مذکور در راستای دفاع از قیمت نفت عنوان شده است. «ائولوخیو دل پینو» وزیر نفت و معادن ونزوئلا در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی «توییتر» نوشت: بازار جهانی هیدروکربن روزهای افراط در تولید را تجربه می‌کند و همین موضوع سبب کاهش قیمت نفت شده است. دولت ونزوئلا درخواست مکتوب خود را برای روسیه، عربستان‌سعودی و قطر ارسال کرده است. او در این‌باره افزود: برگزاری نشست اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت و دیگر تولیدکنندگان بیرون اوپک درباره توقف تولید نفت ممکن است تا اواسط ماه مارس طول بکشد.
