مأموریت مشاور رهبری در روسیه چه بود؟

سفر ولایتی به روسیه، آن هم از جایگاه مشاور رهبری، می‌تواند به طور معنی‌داری به آنچه در سوریه می‌گذرد، مرتبط باشد. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از عصر ایران، به نظر می‌رسد در حالی که دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی، با مجوز رهبری در حال تجدید رابطه با غرب است، بازسازی روابط با شرق و کشورهای مهم آن یعنی چین و روسیه نیز در دستور کار قرار گرفته است. در دوران تحریم‌ها، خلاصه وضعیت پیش‌آمده این بود که از یک سو، درهای غرب به روی ایران بسته شد و از سوی دیگر، درهای باز شرق به روی ایران، همراه با فرصت‌طلبی‌های فراوان از سوی طرف‌های شرقی ایران بود. به عنوان مثال، ایران مجبور بود به جای دریافت پول نفت صادراتی‌اش به چین یا هند، از آنها اجناس چینی و هندی بخرند. اما از منظر سیاسی، رویدادی که رخ داد، همسویی منافع خارجی ایران و روسیه در ماجرای سوریه بود که نهایتاً به تشکیل ائتلافی مشترک علیه تروریسم در سوریه انجامید و عملیاتی هم شد. اینک لازم است از یک سو، کشورهایی مانند چین و روسیه که خود در مذاکرات 1+5 حضور داشتند، بدانند که جایگاه جهانی ایران با دوران قبل از برجام متفاوت است و لذا نمی‌توانند تحمیل‌گری‌های گذشته را ادامه دهند، چراکه گزینه‌های متعدد غرب هم پیش روی ایران است. از سوی دیگر، غرب نیز باید بداند که گشایش روابط ایران با اروپا، به معنی نادیده انگاشتن شرق در سیاست خارجی ایران نیست؛ چه آنکه هوشمندی سیاسی ایجاب می‌کند، از توانمندی‌های دو طرف، هم در راستای تأمین منافع ملی و هم در مسیر خنثی‌سازی این دو به وسیله همدیگر و ایجاد توازن بهره برد. علاوه بر این‌ها، سفر ولایتی به روسیه، آن هم از جایگاه مشاور رهبری، می‌تواند به طور معنی‌داری به آنچه در سوریه می‌گذرد، مرتبط باشد. اتفاقاتی که اخیراً در زمین بازی سوریه در حال وقوع است و به طرز معنی‌داری در حال تغییر دادن معادلات نظامی و سیاسی است، قطعاً در مذاکرات ولایتی در مسکو با دقت مورد بررسی قرار گرفته و حتماً توافقات مهمی نیز به دست آمده است، توافقاتی که ای‌بسا هرگز اعلام رسمی نشوند ولی آثار آن را در نبردهای آتی سوریه بتوان دید؛ بویژه آنکه با بهبود شرایط نظامی نیروهای دولت سوریه، بیم آن می‌رود که برخی کشورها مانند ترکیه، عربستان و قطر بخواهند مداخله نظامی کنند و اوضاع را پیچیده‌تر سازند. نکته این‌که ولایتی در این سفر، با عالی‌ترین مقام روسیه، یعنی شخص رئیس‌جمهور پوتین دیدار کرده است. این در حالی است که طبق عرف دیپلماتیک، پوتین فقط از رؤسای جمهور کشورها، که همتای سیاسی وی هستند، پذیرایی می‌کند ولی در این سفر، با فردی که سمت مشاور در کشوری دیگر دارد، دیدار کرده است زیرا می‌داند که او، نه فقط یک مشاور معمولی که نماینده یک کشور است که مستقیماً با رهبری کار می‌کند و می‌توان بر روی توافق با او به طور واقعی حساب کرد. ولایتی، دیپلمات کهنه‌کاری است که گاه همانند انتخابات 92، به صحنه انتخابات می‌آید و برای پیروزی جریان اعتدال نقش‌آفرینی مؤثر می‌کند و گاه بی سر و صدا، محرمانه‌ترین مذاکرات را سیاست خارجی عهده‌دار می‌شود و سفرش به مسکو نیز در همین راستاست.