خودروسازی ایران چه پتانسیلهایی دارد؟
در ششماه پایانی مذاکرات، ایران و شش قدرت جهانی پای خود را روی پدال سرعت فشار دادند تا هرچه سریعتر به توافق دست پیدا کنند.
در این مدت تجار و شرکتهای بازرگانی به دقت وضعیت بازار و اقتصاد ایران را زیر ذرهبین قرار دادند تا به محض برداشتن تحریمها به ایران بیایند. این کشور یکی از معدود بازارهای خودروی دنیا با پتانسیل فروش یک میلیون و 500 هزار دستگاه در سال را دارد.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از دنیای خودرو ، شرکتهای خودروسازی در این مدت روابط خود را با شرکای ایرانی برقرار کردهاند و در برخی موارد بهصورت مستقیم و در مواردی دیگر بهصورت غیرمستقیم گفتگوهایی را آغاز کردهاند. وزیرهای کلیدی در ایران نیز چندین بیانیه را به عنوان قواعد جدید بازی در ایران منتشر کردهاند. ایران بازاری با پتانسیل فوقالعاده، خودروهایی خارج از رده، زیرساختهای کامل و جایگاه جغرافیایی مناسب برای تبدیل شدن به مرکز تولید و انتقال منطقهای است. علاوهبر این، کشور ایران اشباعشده از جمعیت جوان و تحصیلکرده طبقه متوسط است که خواستار خودروهایی با کیفیتتر و بهتر هستند. به نظر میرسد بیشتر جذابیت بازار ایران را باید به چشم دید تا درک شود.
صنعت خودروی ایرانیها که بهعنوان ملتی با اندیشههای پیشرو در منطقه شناخته میشوند، توانسته است متکیبهخود و مستقل از دیگر کشورها راه خود را ادامه دهد و اکنون آماده در برگرفتن چالشهای محیطی و ترابری است. برخلاف تصور عامه نسبت به ایران که آن را کشوری بسیار محافظهکار میدانند، قوانین این کشور نسبت به استانداردهای حوزه خاورمیانه بسیار مترقی و روبهجلو است.
با حذف یارانه گازوئیل و ایجاد سیستم حملونقل عمومی پویا که شامل خطوط مترو در سه شهر و سه خط تحت احداث در شهرهای دیگر، دولت ایران تبدیل بهمثالی موفق برای ایجاد راهکارهای ترابری چند وجهی شده است. ایران همچنین قانون نوسازی ماشینهای فرسوده را وضع کرده است تا خودروهای فرسوده را از خیابانها جمعآوری کرده و با خودروهای نو تعویض کند. این کشور همچنین تعرفه واردات خودروهای با سوخت جایگزین را برداشته یا به حداقل رسانده و همه خودروهای تاکسی ناوگان شهری را از بنزینسوزی به گازسوز تبدیل کرده است. این استراتژی در کشوری که قیمت بنزین آن در دنیا پایینترین قیمت را دارد استراتژی جالبی به نظر میرسد.
با وجود اینکه ایران در مدیریت و اجرا کردن سیاست استقلال صنعتی (اقتصاد مقاومتی) بسیار موفق عمل کرده است ولی تحریمها تاثیر خود را روی بازار گذاشتهاند. نرخ بالا برای تبدیل ارز و قدغن کردن دادوستدهای مالی بینالمللی ایران به جریان آزاد ارز خصوصا در بازار خودرو صدمه زد. کار به جایی کشید که خودروسازان ایران مجبور شدند برای تامین قطعات، منبع خرید و قطعهسازهای خود را تغییر دهند تا بتوانند به کار خود ادامه دهند و اثبات این ادعا هم واردات بسیاری از قطعات خودروهای ایرانی از شرکتهای چینی به جای شرکتهای فرانسوی و کرهای است. چنین اقتصادی جایی برای حضور بازیکنان جهانی عرصه خودرو نمیگذاشت. در شرایطی که ایران به دنبال محلیسازی کردن محصولات خودرویی بازار است، تامینکنندگی و قطعهسازی بهترین راه برای ورود به بازار خودروی ایران خواهد بود. تقریبا 85 درصد خودروهای فروخته شده در بازار ایران کمتر از 500میلیون ریال (16650 دلار) و 99 درصد این خودروها کمتر از 2 میلیارد ریال (66هزار دلار) قیمت دارند. بر این اساس برای رقابت و موفق شدن در این بازار باید مساله قیمت لحاظ شود. خودروهای جدید در سگمنتهای اصلی با قیمت پایینتر از 25هزار دلار جوانها، شهرنشینان و طبقه متوسط را نشانه گرفته ند.
تقاضای خودروهای چهارچرخ متحرک مانند دیگر کشورهای خاورمیانه در این بازار هم طرفدارهایی دارد و در نهایت ایران در حال رسیدن به بازاری گستردهتر است. بازار خودروی ایران در حال گذار از سلطه خودروهای سواری به بازاری مرکب از هاچبک، کراساور و SUV است. در حالی که خودروهای لوکس تنها کمتر از یک درصد از تعداد خودروهای فروخته شده در این بازار را شامل میشود، مجموع قیمت این خودروها بیش از 10 درصد کل قیمت خودروهای فروخته شده در این کشور را در بر میگیرد.
با وجود تنشهای اخیر به وجود آمده بین این کشور و عربستان سعودی و اعتراضات مداوم رژیم اشغالگر صهیونیستی، کشور ایران توانست بازگشت خود را به بازارهای بینالمللی مستند و خود را به عنوان یکی از جذابترین کشورها برای سرمایهگذاری در سالهای اخیر تبدیل کند. از آنجایی که ارزش پول کشور ایران پایینتر از میزان واقعی آن است و شرکتهای ایرانی با مشکل کمبود نقدینگی مواجه هستند، موارد بسیار زیادی از دادوستدهای پرسود برای شرکتهای خارجی وجود دارد. اگر شرکتهای خودروسازی جهانی به اندازه کافی زیرک باشند که راه خود را به صنعت خودروسازی ایران بازکنند، در روزهای مبادا مثل زمانی که کشتی خودروسازی چین به گل نشست، این کشور میتواند نجاتبخش این خودروسازان باشد.